ВИЧИН ДЕВИРДИН КЪАГЬРИМАН

“Мавел” издательствода Зейдуллагь  Мегьтиеван юбилейдин вилик адан уьмуьрдиз талукьарнавай  Нариман  Ибрагьимован  “Вичин девирдин къагьриман”  ктаб чапдай акъатнава. Агъа­дихъ анай къачунвай чIукар гузва.

1920-йисалай лезги халкьдин къуллугъда милли чIалал акъатзавай республикадин общественно- политический газет акъвазнава. Рагьметлу Гьажибег Гьажибеговалай эгечI­­на газетдин редакциядин кьиле акъвазай гьар са редакторди газет халкь гъавурда акьадай чIалалди акъудун, адаз хийир хкатдайди, гьар жуьре хабарралди тухардайди авун, кIелзавайбурув гьукуматдин, партиядин эвер гунар, къарарар агакьарун,гьар сад Ватандиз вафалу хьунал ашкъиламишун патал зегьмет чIугуна. Абурун жергеда 8-редактор хьайи Мегьтиев Зейдулла Бабаевичани лайихлу чка кьазва. 30 йисалай виниз Кьиблепатан Дагъустандин са шумуд районда коммунистрин партиядин райкомрин сад лагьай секретарвилин везифаяр тамамарай ва кIвачелай кукIвалди партиядин тешкилатчи, лежбер тир ам яратмишдай алемдиз са акьван мукьва тушир. ЯтIани ам партиядин тапшуругъ, гьикьван четинди хьайитIани, кьилиз акъудиз гьазур тир. Коммунист лагьай тIварцIини, уьмуьрдин тежрибадини, жавабдарвилин кьетIен гьиссдини адаз вичин хивез къачур чIехи, залан пар, эхирдалди ва виридалайни кьилинди, агалкьунралди кьилиз акъудиз куьмек гана.

Ихьтин гуьзел ериярни ада бинедилай бу­бадин кIвале къачуна. Филиви лежбер, неф­тяник Буба анжах вичин къуватрихъ, зегьметдихъ инанмиш хьайи ва гьалалдин ризкьи къазанмишай кас я. «ИкI хьайила, чан ба­лаяр, йифиз месик ширин ахварни къведа», лугьудай ада. Уьмуьр­дин чIехи пай Бакудин ва Грозныйдин нафтIадин мяденра акъудай Бубади, вири кесибри хьиз, инкъилабдик, советрин гьукуматдик умударни кутунай ва ве­ледриз кIелунин рекьяй вичелай алакьдай шартIарни тешкилнай. Зейдулла гьа гъве­чIи­замаз къастунал кIеви, гъиле кьур кар, гьикьван четинди хьайитIани, кьилиз акъуддай кас тир. Хуьруьн школа, ахпа му­аллимвилин курсар акьал­тIарай Зейдуллади 1935-йисалай хсуси зегьметдин рехъ башламишна. 17 йисавай жаванди вичелай яшдиз чIехибу­руз­ни тарсар гана,кIелиз-кхьиз чин тийизвай ­ватанэгьлийриз савадлувал къачузни куьмекна.

Йисар регьятбур тушир. Хуьрера сифтегьан школаяр ачухзавай, колхозар тешкилзавай, жегьилрин орга­низацияр арадал гъизвай. Мегьтиев гьа и крар уьмуьрдиз кечирмишзавай дестейрин сифтегьан жергейра хьана. Са куьруь вахтунда Кьурагь райондин­ хуьрера муаллимдин, ахпа завучдин, шко­ла­дин директордин везифаяр тамамарай Зейдулла чIехи юлдашри, коммунистри ­михьиз комсомолдин къай­гъуйрал желбна. И хиле вич хъсан те­рефди­хъай къалурай ­жегьилдал партийный къуллугъни ихтибарна. Комсомолдин Кьурагь  райкомдин  сад  лагьай  секретарвиле ва КПСС-дин Дербентдин окружкомдин отделдин заведующийвиле кIва­лах­дайла, Мегьтиева и кьве райондин жегьилар комсомолдиз желб авуна, авачир чкайра комсомолдин организацияр тешкилна, руша­рини гадайри зегьметда, кIелунра, общест­венный уьмуьрда гьевес, ашкъи къалурун па­­тал­ чалишмишвална. Гагь яхдиз, гагь бал­­­кIан­даллаз ада гзаф хуьрерал цIар элкъуьрна.

Вахтар гьи терефдихъай къачуртIани, ­кIе­ве твадайбур, зегьмет алайбур тир. Дагъларин хуьрера гьелени советрин гьукум бе­гьем­вилелди тестикь хьанвачир. Виринра ­артелар, колхозар тешкилна акьалтIнавачир. Гитлера уьлкведал инсафсуз, мусибатдин дявени илитIна. Халкь, жемятар гъавурдик кутунин кIвалах лап кьилиндаз элкъвена. Партиядин, комсомолдин вири къуватар гьа и кардал желбна: инсанар гъавурдик кутун, фронтдиз алакьдай вири куьмекар гун, Яру Армия аскерралди, герек шейэралди таъминарун. Партиядиз, комсомолдиз агьалийрив чпин гаф, эвер гунар агакьардай хъсан агитаторар, пропагандистар, ораторар кIанзавай. Ашарин хуьре муаллимвиле кIвалахзавай Зейдулла Мегьтиевни партиядин райкомди гьа и важиблу кардал желбна ва ам ВЛКСМ-дин Кьурагь райкомдин 1-секретарвиле ­хкяна.

Дяведин йисара Мегьтиева вичин хиве тур вири везифаяр намуслувилелди, гьакъи­сагъвилелди, кIвалахдин юлдашри “баркала, аферин!” лугьудай саягъда тамамарна. Гьавиляй гуьгъуьнин йисара партияди адал мадни жавабдар къуллугъар ихтибарна.

Ватандин ЧIехи дяведин ва адалай гуьгъуьнин йисара экономика, халкьдин майишат чкадал хкизвай  четин чIавара Зейдулла Мегьтиев КПСС-дин Рутул ва Кьурагь рай­комрин кьиле акъвазна.

Зейдулла Бабаевича Кьиблепатан Да­гъустандин районриз регьбервал гайи йисариз вил вегьейла аквазва, абур гьихьтин четинвилера гьатайбур, гьихьтин зурба вакъиайрив ацIайбур ва гьа са вахтунда руководителривай кIеви истемишунар, партиядин, государстводин эвер гунриз, къарарриз жавабар гана кIанзавайбур тиртIа.

Зейдулла Мегьтиева садрани вич партия­дин, гьукуматдин законрин, кIвалахай коллективрин ва зегьметчийрин вилик кьил агъуздай, туьгьмет къачудай, беябурдай крариз, амалриз рехъ ганач.

ГъвечIи чIавалай чIехи ва зегьметчи фялейрин, лежберрин хизанда тербия къачур, каш-мекьни, четинвилерни, магьрумвилерни акур касди лап чIехи къуллугърал хьайилани да­мах къачунач, “зун — шагь, куьн — зи лу­кIар” лу­­гьудай жуьредин алакъайриз, зегьметчи, ке­сиб вичелай аслу инсанар кваз такьадай алакъайриз, гьерекатриз рехъ ганач. Вич инсанвилелди, халис коммунистдиз­ хас жуьреда­ тухвана. Инал адахъ галаз кIва­лахай са бязи юлдашрин рикIел хкунар гъун хъсан аквазва.

Рамазанова  Зубейда: “За КПСС-дин Сулейман-Стальский райкомда машинисткавиле кIвалахзавай. Зейдулла Бабаевич чиниз кIвалахал хтай гьа сифте йикъалай заз ам виликанбурулай инсанрив эгечIзавай тегьердалди тафаватлу яз акуна. Вичин сабурлувилелди, къенивилелди, регьим­лувилелди, кIвалахдив кардин гъавурда аваз эгечIу­налди ва амайбурувайни гьакI истемишуналди. Райкомда кIвалахзавай гьар садан зегьметдив, чалишмишвилерив ам инсанвилелди, гьуьрметлувилелди эгечIдай. Гьар садан алахъунриз дуьзгуьн къимет гудай.

Ам райкомдин сад лагьай секретарь тир йисара районди саки вири рекьерай государстводин планар ацIурайди я. Колхозрин, совхозрин, карханайрин, идарайрин коллективри гьакъисагъвилелди кIвалах­завай, хъсан бегьерар, нетижаяр къазанмишзавай, саки вири агьалияр тарифлу крар авунал желбнавай”.

М.Магьмудова: “За 1968-йисалай КПСС-дин Сулейман-Стальский райкомдин парткабинетдин заведующийвиле кIвалахайди я. Саки гьар юкъуз чун сад-са­дал гьалтдай, Зейдулла Бабаевич мукьвал-мукьвал парткабинетдизни къведай. Зи кIвалах гьикI физ­ватIа, хизандикай, яша­йишдин месэлаяр авани, авачни хабарар кьадай. Маса касдин дердинин гъавурда акьадай, работникрин гьакъиндай къайгъударвал ийиз алахъдай. Ам регьимлу, вичин кар лап хъсандиз чидай кас тир. Рай­онда пропагандадин, идеологиядин, образованидин кIвалах лап вини дережада эцигун патал ада еке алахъунар авуна. Вуж адан патав фейитIани, герек теклиф, меслят, куьмек агакьдай гьар садав. Гьавиляй вирида адаз гьуьрметдай, адан гафуниз къимет гудай ва чпин везифаярни къуллугъди истемишзавай тегьерда кьилиз акъудиз алахъдай”.

Махачкъаладин Редукторный поселокда, “Ак-гёл” вирин патав гвай паркда 1930-1950-йисара Дагъустандиз образованидин, медицинадин хилер вилик тухуз, дагъвийриз савадсузвал, авамвал алудунин карда куьмек­ гуз атай урус халкьдин векилриз-пешекарриз­ хкажнавай памятник ава. Кьиблепатан Да­гъус­тандин районра, хуьрерани, гьа гьисабдай яз Кьурагь райондани жегьил муаллимри, духтурри, медсестрайри кIвалахна. Абуруз кIвалахдай, яшамиш жедай шартIар тешкилун партиядин, комсомолдин хиве авай. Лу­гьун лазим я хьи, дагъвийри абур хуш­ви­лелди кьабулна ва са куьникайни дарих жедайвал авунач. 1939-1945-йисара Кьурагьрин юкьван школада кIвалахай Таисияди Мегьтиеваз 1959-йисуз Галич шегьердай рахкурай чар кIелайла, и гьакъикъат дуьзди тирди ачух жезва. Ингье а чарче вуч кхьен­ватIа:

“Здравствуйте, тов. Мехтиев! Пишет Вам Таисия.

Не удивляйтесь, пожалуйста, на это мое письмо, решила немного написать Вам после встречи с Галиной.  

Как-то мы встретились с Галей, она шла с работы и сказала, что Вы прислали ей письмо, и что Вы работаете опять в Курахе. Надо сказать, что когда мы встречаемся с ней, всегда вспоминаем нашу работу в ваших краях. И как-то каждый раз в глазах встает все-все кавказ­ское, как-будто наяву, воскресает в памяти…

Ох,сколько лет прошло с тех пор! Ведь мы приехали к Вам туда в 1939 году, а сейчас 1959 год, целых 20 лет. А память полна острых ощущений Кураха.

Уж поскольку Вы работаете в Курахе, то не откажите в любезности чиркнуть несколько строк в мой адрес. Мне хочется знать кто живы и где работают учителя нашей школы…

Вообщем, мне очень хотелось бы знать все же как живет и чем дышит Курах.

Немножко и о себе. Поприще учителя я давно оставила, а сейчас вернуться к этому трудно, потому что много времени прошло без педагогической практики. Я стала заядлой связисткой.

От всего сердца всему Кураху передай от меня большой и горячий салам!”

Жуван журналиствилин пеше себеб яз заз Зейдулла Бабаевичахъ галаз санал кIвала­хай са жерге юлдашрихъ галаз таниш жедай мумкинвал хьана. Абуру сада хьиз тести­кьар­най: “Зейдулла Бабаевич хъсан къи­лихрин, инсанрик акахьдай, абурун рикIера экуь гел, мад туьш хъхьунин хушвал тадай кас тир”. Районриз регьбервал гудай йисара ада чкайрал гзаф инсанар, мугьманар кьабулна, вичи гзаф мярекатар тешкилна, абура иштиракна. Гьина хьанатIани ада инсанрин рикIера хуш майилар, хъсан фикирар туна. Идан гьа­къиндай шагьидвалзавай мад са чар.

Къенин несилдиз малум туш, амма 1960-йисара Сулейман-Стальский районда ПIи­ний­рин сувар (и суварихъ вичин тарих авайди я, лезги халкьди адаз КIару лугьудай ва па­чагь­дин девирдани Кьасумхуьрелай виниз Алкьвадрал агакьдалди чилер пIинийрин багълари кьунвайди тир) тухузвай. Майдин эхиррай ва июндин сифте кьилерай пIинийрин бегьерар кIватI хъийиз Кьурагь, Агъул, Хив, Табаса­ран, Къули, Къайтагъ ва гьакI маса магьалрай­ни (районрайни) инсанар къведай. Кьасумхуьруьн райондин гьакимри КIарудиз Советрин девирдин рангар хгана ва ам пара тешкиллувилелди ва шадвилелди кьиле тухузвай.

ПIинийрин суварикай Москвадани кваз хабар хьанвай. 1968-йисуз Кьасумхуьрел Москвадай ПIинийрин суварикай документальный фильм лентиниз къачуз пешекарар атана. Абуру чпин кIвалах агалкьунралди кьилиз акъудна. ПIинийрин суварихъ галаз лезги халкьдин хуьрерикай, адетрикай, яша­йишдикай, ацукьун-къарагъуникайни материалар кIватIна. Кар ана авай хьи, виликамаз кутIуннавай икьрардалди кинофильм анжах къецепатан уьлквеяр патал гьазурзавайди тир. Зейдулла Мегьтиева мугьманар, кинодин пешекарар лазим тирвал кьабулна ва гьакI рекьени хтуна. Идан гьакъиндай кинофильм гьазурай операторрин кагъазди шагьидвалзава.

Гьикьван хъсан тир, эгер и кинофильм Дагъустандин культурадин министерствода, республикадин, чи районрин телеканалрин архивра хьанайтIа.

Инал чаз са чар мад гъиз кIанзава. Ам кхьенвайди республикадилай къецени тIвар акъатай  бажарагълу  руководитель,  хуьруьн  майишатдин  пешекар,  агроном,  пара хъсан крарин сагьиб  Альдеров  Сираждин  я.

“Гьуьрметлу дуст Зейдулла Бабаевич!

Лап рикIин сидкьидай чими саламар я ваз ва чи райкомдин вири работникриз. Зун ина аватIани, рикI гьана ава. Зи мурадрикай сад чи район ва чи колхоз абад ва вахъ зурба агалкьунар хьун я.

Зейдулла Бабаевич, гзаф тавакъу ийиз­ва, чи колхоздилай вил элямир. Гьар ваз ма­жал хьайила колхоздал са кьил чIугу. ­Йисан гьахъ-гьисабдин собранидал чпи кьабулай решенияр кьилиз акъудиз тур. ГьакI­ни кала авай плантациядик чIереяр ку­та­дайвал ая. Гьикьван фад кутуртIа, гьа­­кьван­ абуру фад чилни, дибни кьада. Мадни­ са тIалабун ава. Колхоздиз кьве вагон селитра ва герек техника гун. Гьихьтин тех­­ника  къачудатIа,  абуруз  лагьанвайди я.

Сад лагьай кварталда малдарвилин продуктар маса гунай чи колхоз кьулухъ галамукьдайвал тахьурай. Зани колхоздиз хуьруьн майишатдин кIвалахар мус ва гьикI бегьемарна кIандатIа чарар кхьизвайди я. Зи куьмекчияр гъавурда авай пешекарар ятIани, жуван гуьзчивиликай хкудмир чи крар…

Закай хабар кьуртIа, гьикьван хьайи­тIани хъсан я. Тадияр заз гана, гила писза­вач. Зун чи ватанэгьли пара хъсан духтур­, профессор Адигуьзеловади сагъар хъийизва. Мад за иналди куьтягьзава, вун сагърай, азиз дуст!

Баку. 1966-йисан 7-март”.  

Эхь, гьа йисара майишатрин, идарайрин, районрин кьилера авай саки вирида гьа жуьреда кIвалахзавай.

Кьурагьа яшамиш жедайла Мегьтиевриз гзаф хизанар, инсанар дустар, хванахваяр хьана. Абурукай педагог Бугаева Марияна рикIел хкизва:

“Мегьтиеврин хизан чи къуншидал яшамиш жезвай. Абурун аялар гьамиша чахъ га­лаз къугъвадай. Абурун диде Пери бах, рагь­мет хьурай вичиз, инсанриз хатур ийиз кIан­дай, рикI михьи, мергьяматлу ва лавгъавал гвачир дишегьли тир. Чи, аялрин арада, са тафаватни твадачир. Абур гьар юкъуз чи ва чун абурун кIвалера жедай. Мегьтиевар хуьруьк-кIвалик гьа жуванбур хьиз акахьнавай. Жув кIвалахал жедалди заз абур маса хуьруьнбур тирди чинни ийидачир.

Зейдулла халуди шумудни са жегьил хизан чкIизвай чкадилай меслят хъувунай. А вахтунда партиядихъ, коммунистдин гафунихъ еке къуват авай. Идарадилай гъейри, абурун кIвализни дердияр гваз агьалияр къведай. Вири кьабулдай, герек куьмек, меслят гана, рекье хутадай”.

ЧIехи ва жавабдар къуллугърал алайла, Москвада кIелдайла, уьлкведа ва респуб­ли­ка­да кьиле тухвай шад мярекатра Зейдулла Ба­баевич машгьур гзаф инсанрихъ галаз гуь­руьш­миш хьана. Советрин Союздин Игитрихъ, партиядин ва гусударстводин деятелрихъ, ша­иррихъ, писателрихъ, генералрихъ…  галаз­ни. Гьар сеферда ада вичиз абурувай тарсар къачуна. Москвада кIелдайла ам Советрин Со­юздин Игит, машгьур летчик Алексей Мересь­е­вахъ галаз таниш хьана. Ада партшколада кIел­завайбуруз вич иштиракчи хьайи ислягьвилин терефдаррин Вирисоюздин кьвед лагьай конференциядин нетижайрикай суьгьбетнай.

Зейдулла Бабаевича машгьур инкъилабчи, Ленинахъ, Сталинахъ галаз санал кIвала­хай лезги къагьриман Мегьамед Лезгинцеван хва, писатель, алим, конт-адмирал Георгий Лезгинцев хайи макандиз хтайла, кьабулнай, багьа мугьманрихъ галаз Кьурагьиз, Штулизни фенай.

Редакциядин  къуллугъчийри  ара-ара  ина кIвалахай инсанар, кьилел атай итижлу ­дуь­шуьшар, агьвалатар рикIел хкида. Садра­ Зей­дулла Бабаевичакай ихтилат кватайла, жавабдар корректор хьайи  Сиражудин  Сели­мова лагьанай: «Заз чи хуьруьнбурун си­верай­ са шумудра ван хьанай: «Мегьтиеваз аферин! Адан патав фейила, зи кар туькIуьрна». «Мегьтиева зун кIевяй акъуд­на». «Мегьтиев ин­санрин гъавурда акьадай кас я. “Зейдулла Бабаевича меслятни гудай, дуьз рехъни къалурдай, куьмекдин гъилни яргъи ийидай”.

Редакциядин корреспондент  Надият  Велиевади рикIел хкизва: «Зун гьеле гъвечIиди тирла, Зейдулла Бабаевич зи халу, ДАССР-дин просвещенидин министр Омаров Мусадихъ галаз, чи кIвализ, Кье­пIирдал къведай. Адал галифе шалвар ва Сталинал хьайи хьтин гимнастерка жедай. Ихьтин ажайиб партал алайбур хуьре авачирвиляй зун адаз тамашиз акъваздай. Йисар алатайла, адакай чи газетдин редактор хьана. ЦIийи кеспи, идара тирвиляй адал четинвилерни акьалтна, амма ада кьулухъди чIугунач. ГъалатIар амукь тавун, обкомдин вилик беябур тахьун патал ада газетдиз акъудзавай гьар са материал, дежурный бригада авайтIа­ни, макъалаяр жавабдар секретарди, за­местителди кIелзавайтIани, вичини кIел хъийи­дай. Гьакьван ам мукъаятлу ва дикъетлу жедай. Чавайни ада кеспидив гьакI эге­чIун тIалабдай».

1960-йисара Кьасумхуьрел медпунктунин заведующий яз кIвалахай  Султан  Магьмудова  рикIел хкизва:

“1966-йисуз залзаладик акатай ва жуьреба-жуьре зиянар гайи Кьасумхуьруьн рай­ондин дагълух хуьрер талукь идарайри арандиз куьчардай къарар кьабулнай. Агьалийриз куьч жедай Терсепулдин, Аламишедин чуьллерни къалурнай.  Йис чимиди тир. Хъвадай яд цистернайра аваз гъизвай. Палчухрин вире кирпичар  атIузвай­буруз медицинадин рекьяй куьмек гун патал Зейдулла Мегьтиеван буйругъдалди зун Аламишедиз рекье тунай. КIвалер эцигиз гъиле кьур йикъалай райкомдин сад ла­гьай секретарь  мукьвал-мукьвал кIва­лах­завайбурал кьил чIуг­ваз, абурун дерди­яр чириз къведай. Мегьтиева гьар са хизандин патав физ, виридаз гъил кьаз, са­лам гуз, “къуватар хьуй” лугьудай, жу­зун-качу­зун ийидай, кIани-такIан ава­тIа чирдай. Инсанри ам хушвилелди кьабулдай, адан сабурлувилел, гележег хъсанди жедайдан инанмишвилел гьейранвалдай.

Наразивалдай бязи ксарни авай, гьелбетда. Абуру лугьудай: “Чун дагъда кефиник квай­ди тир, гила гъана, са затIни авачир чуьл­лера, цIун ялавда тунва”. Ахьтинбуруз Мегьтиева инанмишвилелди жаваб гудай: “Квев са вад-цIуд йисалай и гафар гумукьдач гьа. Къавуз шифер, ракь янавай кьве мертебайрин кIвалер, элкъвена емишдин, ципицI багълар, салар, чиле асфальт авай куьчеяр, къвалав Баку-Ростов шегьре, халис шегьердин къулайвилер…”

Къе адан гафар гьакъикъатдиз элкъвенва. Эминхуьруьн гьар са хизандихъ ципицI­рин багълар ава, гьа дакIардай виниз чIе­реярни хкаж хьанва.

— Чун редакцияда кьве таржумачи, зун ва Манучар дайи авай, — суьгьбетдив эгечIна Даир Бейбалаев. —  Леонид Брежневан «Хам чил», «ГъвечIи чилел» ва «КIвачел ахкьалдарун» ктабар чи газетдиз гудайвални хьана. Зейдулла Бабаевича эверна, ктабар таржума авун зал тапшурмишна. Бес Манучар дайи гьикI хьуй? Чна икьван гагьда вири урус текстер барабардаказ таржума ийизвайди я, лагьана за. «Ваъ, ваъ жедач. Кьведа кIвалах авур­­тIа, текстерин хатI, везин, къурулуш дегиш жеда. Генеральный секретардин ктабрик са синихни акатун герек туш. Гьавиляй гьар са цIар дикъетлудаказ, мана квахь тийидайвал таржума ая», буйругъ ганай Мегьтиева. Ам гьахъ тирди за аннамишнай.

Редакциядин къуллугъчийри хиве кьурвал, Зейдулла Бабаевича вири жуьредин чалишмишвилер авуна ва вич халисан редактор тирди успатна.

Республикадин лезги газетдиз гъавурда аваз ва агалкьунралди регьбервал гунин ­карда адаз, гзаф йисара партийный сек­ре­тарь яз, халкьдин арада аваз кIвалах­дайла кIва­тIай тежрибадини куьмекна. Газетдин кIва­лах­ санлай хъсанарунихъ галаз сад хьиз ада яратмишдай коллективдиз зегьметдин къулай шартIар тешкилна, абур яшайишдин кIва­лералди таъминардай рекьерни жа­гъурна.

З.Мегьтиеван 45 йисан зегьметдин лайихлувилер Октябрдин революциядин, Зегьметдин Яру Пайдахдин, «Знак Почета» орденар ва хейлин медалар гуналди къейдна. Адаз «ДАССР-дин культурадин лайихлу работник» лагьай гьуьрметдин тIвар гана. Ам са шумуд сеферда ДАССР-дин Верховный Советдин депутатвиле хкяна.

Зейдулла Бабаевичан уьмуьрдин багъни бегьерлуди хьана. Уьмуьрдин юлдаш Перидихъ галаз вад велед тербияламишна ва къе абуру баркалла алаз яшайиш кьиле тухузва. Физикадин илимрин кандидат Бубади ДГУ-да, Назията Къуйсунрин, Зумрията Белиждин поселокдин школайра урус чIаланни литературадин ва физикадин муаллимар яз кIвалахзава. Эседуллагь инженер я. Сиражудин Урусатда яшамиш жезва. Ада вичин хцел Зейдулла тIвар эхцигнава. Имни акI лагьай чIал я хьи, уьмуьр ва Мегьтиеврин тухум давам жезва.

Нариман Ибрагьимов