Алатай гьафтеда Махачкъалада, “7 континент” тIвар алай алишверишдин зурба центрада, стIал­жем­дихъ, жигеррин яргъалди сагъариз те­жедай азаррихъ ва пIапIрус чIу­гунихъ галаз женг чIугвадай йи­къариз талукьарна, нубатдин серенжем кьиле тухвана.

Абур тешкилайбур Да­гъустандин здравоохраненидин министерстводик акатзавай ше­гьер­дин 1-нумрадин клинический больница (ГКБ), РД-дин “Республикадин сагъламвилин центр” ГБУ  ва республикадин медицинадин профилактикадин центр (РЦМП) тир.

ИкI, винидихъ тIвар кьунвай алишверишдин центрада республикадин медицинадин рекьяй къуллугъчийри “За регьятдиз нефес къа­чузва” лишандик кваз тешкилай и серенжемда хушвал авай ксарин мини-диагностика кьиле тухвана. Агьалийриз смокилайзер ва спи­ро­метр приборралди чпин сагъламвал ахтармишдай мумкинвал хьана­.

Малум тирвал, спирометр прибордалди жигеррин резервияр (дериндай нефес къачурла, жигерриз физвай гьавадин кьадар) чирза­ва, ам нефес къачудай органрин мум­кин­вилер ахтармишун патал иш­­­л­е­миш­зава. Смокилайзер при­бор­дин куьмекдалди жигерра угардин газдин процентрин кьадар тайи­нарзава. ПIапIрус чIугван тийизвай ксариз талукь яз  и делил 0-диз барабар я, “пассивный” ва “активный” къалиянчийриз талукь яз лагьайтIа, ада 1-4 % тешкилзава.

Пешекар духтуррин гафарай малум хьайивал, и юкъуз 200-далай виниз ксари нефесдин органрин гьал пулсуздаказ ахтармишна. Жигеррин кIвалахдиз талукь яз пайгарсузвилер авайди тайинарай саки вири ксар пIапIрус чIугвазвайбур тир. Гьаниз ки­лигна медикри пIапI­рус чIугунин чIуру хесет квайбуруз сагълам уьмуьр кечирмишуниз эвер гана, амай вирибурузни къиметлу меслятар къалурна, важиблу теклифар кхьенвай буклетар ва памяткаяр пайна.

Рагнеда Рамалданова