Яшарин пар кьезил туш…

Адет тирвал, шаирриз, гьикаятчийриз Сад Аллагьди бинедилай яратмишдай кьетIен пай — бажарагъ гузва. Гьавиляй абурулай маса инсанривай кьатIуз тежезвай делилар, суьретар кьатIуз алакьзава ва чпин эсерра абурал чанни гъизва. Амма ахьтин дуьшуьшарни ава хьи, са кьадар яшариз акъатайла бязибурукай уьмуьрдин шартIари, дуьньядин уькIуь-цуруда шаирар ийизва. Ихьтинбурукай сад Хасавюрт райондин Къурушрин хуьряй тир Сабир Эфендиев я.
Автордин шииратдин алемда сифте чкадал уьмуьрдинни яшайишдин дестекар, ахлакьдинни эдебдин бинеяр, диде-Ватан, тербия ала. Художественный жуьреба-жуьре алатрикай менфят къачуналди, С.Эфендиева вичин шиирра кIелзавайбуруз ватанпересвилин, инсанпересвилин гьиссер хуьнихъ эвер гузва. С.Эфендиеван эсеррин чIалакай рахайтIа, ам девлетлуди, тазади я.
И йикъара чи газетдин амадаг Сабир Эфендиева 70 йисан юбилей къейдна. Чна и шад вакъиа тебрикун яз, вичи датIана рикI алаз кIелзавай ва ам масабуру кхьин патални гьамиша хайи хуьре таблигъат тухузвай багъри газетдин чинал Сабир Эфендиеван эсерар гъизва.

Хайи ерияр
Ватан хайи диде хьиз, шаксуз, уьмуьрлух
я сад,
КьепIинилай гатIунна фидалди суруз.
Уьмуьрда жен хайи Ватан кIанивилин
макьсад,
Ам паталди чна эцигин чан герек хьайи
чIавуз.

Ватандин вилик пак буржи ава инсандихъ,
Хуьн патал гьамиша адан садвални
азадвал.
Ватандин вилик михьивал жен
виждандихъ,
Адан тIал жен чи тIал, шадвални
чи шадвал.

Ватанни хайи диде, шаксуз, я пак тир
багърияр,
Абур гьамиша я чи уьмуьрдин дуьз
метлеб.
КIвачел акьалтна акур къимет авачир
ерияр,
Куьн уьмуьрда хьана заз ашкъи,
руьгьдин мектеб.
Зегьметкеш гъилер
Зегьметкешдин гъилер, берекатлу гъилер,
Хайи чилин багьа атир галай чпихъ.
Зегьметкешдин гъилер, девлетлу гъилер,
Незвай ризкьидин тIям галай чпихъ.

Халичадин са-са кваг хразвай гъилер,
Лезги вахарин акунар ава квехъ.
Михьи муьгьуьббатдив ацIанвай вилер,
КIанивилин рекьяй кьатIунар ава квехъ.
Дуст кIанда заз
Жегьил вахтунда чахъ пара жеда дустар,
Амма дустар чеб пара хьун мумкин туш.
Артух яшар хьайила тIимил жеда абурун
кьадар,
Халис дуст вуж ятIа чир хьун четин туш.

Дустарихъ ава гьардахъ вичиз хас дережа,
Садбур жеда анжах недайла суфрадин
дустар.
Тадиз квахьда абур ваз четин хьайи
береда,
Абуруз кIанда анжах тIуьн-хъундай
йикъар.

Бязибур жеда, гьелбетда, ви кIвалин
дустар,
Муькуь чIавуз ам гьич дустуниз ухшар туш.
Заз кIанда уьмуьрда жен дуьз рикIин
дустар,
Ваз чир хьухь, дуствал — им зарафатдин
кар туш.

Дуст кIанда заз уьмуьрдин еке шадвал
хьиз,
Герек хьайла пай ийидай пашманвал.
Дуст кIанда бедендин лигим сагъвал
хьиз,
Гьи макъамда хьайитIани хуьдай инсанвал.

Дуст кIанда заз кIеве гьатайла
куьмекдай,
Кат тийидай зун кIевевай вахтунда.
Дуст кIанда гьамиша дустуниз
гьуьрметдай,
Халис дуст яз амукьдай вири яшинда.
Яшарин пар
Хиялривни гьакъикъатдив бегьем сихдиз
ацIанвай,
Уьмуьр хьана, зун тир вахтунда
жегьил яз.
Рахун алачиз кIандач уьмуьр къерехдал
атанвай,
Тек тахьуй садни дуьньядал сефил яз.

Хьайи уьмуьрда вири наз-няметар
дадмишна,
Яшайишда за гьисс тавур жуьре тIям
хьанач.
Хизандин патай гьуьрмет хьана,
саймишна…
Гьавиляй и жигьетдай хажалатни гъам
хьанач.

Йикъар, йифер, куьне мад тади кваз
зверзава,
Сад Аллагьди ганвай яшар, куьн тIимил
туш.
Гагь сефил жез, гагь лап кIубандиз
хъверзава,
Яшарин пар, куьн, гьелбетда, кьезил туш.
Лезги чIал
Лезги чIал заз багьа хьана кьепIинал,
Ширин хьана Самурдин яд шуьрбет хьиз.
Лай-лай яна дидеди вичин назик сесинал,
Хайи чIал, вун хьана заз руьгьдин
девлет яз.

Лезги чIалалди рахана шаир Етим Эмин,
И чIал я лап хайи чIал Шарвилидин.
Гьар са лезги рахана кIанда чIалал вичин,
И чIалалди рахана чи кьегьал хва
Нажмудин.

Зун паталди вун я сабур, гьахъ, берекат,
Дидед чIал, вуна акъудна гьяркьуь
рекьелди.
Вун галачиз беденда жедач гьич гьерекат,
Вун тахьайтIа суьгьбет къведач мецелди.

Уьмуьрда гьамиша ширин я заз
лезги чIал,
Вун кьисметди заз тунвай багьа ядигар я.
Анжах валди гьисс авуна шадвални тIал,
Вун сад Аллагьди ганвай уьмуьр, яшар я.

Кьилин чIал я зун паталди лезги чIал,
Дидед чIалалди рахун я ваз даим
гьалал.
За гьиссзавач маса чIалахъди такIанвал,
Амма вири чIаларилай багьа я заз
лезги чIал.

Сифте гаф за лагьана лезги чIалалди,
Сад лагьай гаф “диде” я зай акъатай.
Уьмуьрда гьамиша дамахзава за валди,
Заз кIандач уьмуьр вун рикIелай алатай.