Чаз чир хьанвайвал, 2024-йисан виридалайни важиблу вакъиа Россиядин Федерациядин президент хкядай сечкияр тухун жеда. РФ-дин ЦИК кьиле аваз талукь вири органри, тешкилатри, СМИ-ри гьазурвал аквазва.
Президент хкядай сечкийри къецепатан уьлквейрин кьилерикни, сиясатдин тешкилатрикни, журналистрикни, масабурукни юзун, секинсузвал кутунва. США-дин, Европадин хейлин уьлквейрин мидявилиз кьил янавай дестейри, чинеба кIвалах тухузвай органри Россиядин халкьар уьлкведин президентдиз, гьукуматдиз акси бунтариз къарагъариз, В.Путинан чкадал чпин макьамрал кьуьлдай, чи зурба государство барбатIунин карда куьмек гудай са хаин эцигиз кIанз, алахъунар тIимил авунач. Фендигарвилин, хаинвилин планар гена кьилиз акъатнач. ЯтIани абуру чпин чинебан, алчах гьерекатар давамарзава. Россияда гьукум дегишарун, вишералди жуьреба-жуьре халкьар яшамиш жезвай уьлкве чпин гъилик авун абурун макьсад яз амазма. Украинада кьиле тухузвай дявени анжах гьа са кар патал я. Украинадин агъзурралди агьалияр кьиникь абуруз япай чIар акъатайдайни туш.
Инал заз и йикъара РФ-дин къецепатан крарин министр Сергей Лаврова лагьай гафар гъиз кIанзава. Ада лагьайвал, Франциядин император Наполеон европадин саки вири государствойрин кьушунарни галаз Урусат къачуз атанай. Эхир кьил квелди куьтягь хьанатIа, виридаз чизва. Гьа са вахтунда Урусат авайдалайни къуватлу хьана. Наполеонан гъалатI Гитлерани тикрарна. Адани вичин «магълуб тежедай» кьушунриз Европадин гзаф уьлквейрин дивизияр, полкар кIватIна. Советрин Союздин хейлин мулкар, шегьерар кьунатIани, гзаф инсанар Германиядиз тухванатIани, агьалийрив инсафсузвилелди эгечIнатIани, Яру аскерди рейхстагдин кукIвал Яру Пайдах хкажна. Советрин Союздин авторитет вири дуьньяда мадни хкаж хьана. Гила США, НАТО, коллективный Запад сад хьана, Украина Россиядин аксина ишлемишзава. Гилани Россия гъалиб ва мадни къуватлу, къудратлу жеда.
Са рахунни алач, и кардиз 2024-йисан сечкийрини куьмекда. Уьлкведин гьар са агьалиди сечкияр лап вини дережада аваз кьиле фидайвал авуник вичин пай кутун лазим я. Къецепатан лагълагъчийриз, социальный сетра чапзавай кьван тапарриз, къундармайриз яб тагана, чи уьлкве, адан итижар хуьн гьар са ватанэгьлидин буржи я.
ИкI, РФ-дин Федерациядин Советди тайинарайвал, Россиядин сечкийрин центральный комиссияди малумарайвал, 2024-йисан 15-17-мартдин йикъара уьлкведин президент хкягъуниз талукь 8-сечкияр кьиле фида. Алай йисан 8-декабрдиз Владимир Путина Россиядин президентвиле кандидат яз къалуриз кIанзавайдакай малумарна. Адан тереф халкьдин фронтди, СРЗП-ди (регьбер — Сергей Миронов), жемиятдин цIудралди организацийри, миллионралди агьалийри хуьзва.
«Россиядин Федерациядин Президентдин сечкийрин гьакъиндай» Федеральный закондин бинедаллаз, президентвиле 25 йисуз датIана Россияда яшамиш жезвай, 35 йисалай жегьил тушир Россиядин агьали хкягъиз жеда. Идахъ галаз сад хьиз президентвиле хкягъуниз талукь маса сергьятвилерни ава. Абурукай закондин 3 статьяда гегьеншдиз кхьенва. Президентвилин сечкийра иштиракдай кьве къайда ава: агьалидивай вични, гьакI вич квай партиядивайни кандидат яз къалуриз жеда.
Гьеле малум хьанвайвал, президентвиле кандидатар жедай ниятар журналист Е.Дунцовадихъ, юрист С.Липатовахъ, Госдумадин виликан депутат Б.Надеждинахъ, политик А.Рабиновичахъ, государстводин ва сиясатдин деятель И.Стрелковахъ ава.
Уьлкведин вири регионра талукь ведомствояр къведай йисан президентдин сечкийриз гьазурвал акунин кIвалахдив гатIуннава. Гьа гьисабдай яз, — Дагъустандани. И йикъара «Дагъустан» РИА-да кьиле фейи пресс-конференциядал РД-дин Жемиятдин палатадин председатель Азизбег Черкесова ва региондин жемиятдин штабдин регьбер Руслан Луговоя сечкияр вини дережада аваз тешкилуниз ва кьиле тухуниз талукь ихтилатар авуна.
— 2024-йисан президентдин сечкияр тарихдин зурба вакъиадиз элкъведа,- лагьана А.Черкесова. — Вири дуьньяди и кар кьиле физвайвилел гуьзчивалда. Чахъ дустарни, душманарни ава. Душманрин мурад сечкийриз жезмай кьван манийвал гун, сечкийрин участокра къизгъин гьалар арадал гъун я. Инанмиш я хьи, абурун чIуру мурадрихъ са нетижани жедач.
ОП-дин регьберди лагьайвал, республикада 15-17 мартдин йикъара сечкидин 1800-дав агакьна участокри кIвалахда. Сечкияр вини дережада аваз кьиле фин патал участокра общественный палатадин 4500 гуьзчивалдайбуру кIвалахда. Исятда вири районра гуьзчивалдайбур хкягъунин кIвалах тешкилнава. Ахпа абурухъ галаз Дербентда, Избербашда, Махачкъалада, Хасавюртда тешкилзавай махсус курсара семинарар тухуда. Сечкияр закондин бинедаллаз, законсуз крариз рехъ тагана, кьиле фин патал гуьзчивал тухудайбуру сечкийрин комиссийриз куьмек гуда. Семинарар тухунив цIийи йисан каникулар куьтягь хьанмазди эгечIда.
Р. Луговоя къейд авурвал, жемиятдин штабди сечкийра иштиракдай вири партийрихъ галаз кIвалахда, абурун векилрин итижар закондин бинедаллаз хуьда, участокриз къвезвай бязибуру законсуз крар авунин вилик пад кьада, гьар са сечкичиди басрух алачиз сес гудай дуьзгуьн шартIар тешкилунал гуьзчивалда, къайдаяр хуьдай органрихъ галаз датIана алакъада жеда.
Вахт пара муракабди я. Украинада дяведин махсус серенжем давам жезва. США-ди ва Евросюзди Россиядиз акси сиясат тухун давамарзава. Чи уьлкведиз мадни санкцияр малумарзава. Абурун кьадар 17 агъзурдалай алатнава. Социальный сетра Президент В. Путинан ва Гьукуматдин кIвалахдиз тапан, чIуру къиметар гунин фейкар чапзава. Чаз уяхвал, мадни садвал, тупламишвал герек я. Сечкийра вирида активвал къалуриз, жуван сес уьлкведин къуват, къудрат хкажзавай, экономика, яшайиш вилик тухузвай, душманрин вилик кьил агъуз тийизвай, уьлкве абадвилихъ тухузвай регьбердиз гудайвал.
Сечкийрин участокра кIвалах экуьнин сятдин 8-далай нянин 8-далди кьиле фида. Виридалайни вилик сечкидин участокар Россиядин РагъэкъечIдай патан регионра ачухда. Бязи регионра электронный къайдада сес гун тешкилда. Къуй абад хьурай, виликди фирай чи уьлкве!
Нариман Ибрагьимов