Вири инсаниятдиз чешнелу ксар

(Эвел — 2020-йисан 44-52, 2021-йисан 1-9, 11-14, 18-24-нумрайра)

Мугьаммад пайгъамбардин  (къуй Аллагьдин патай салават ва саламар хьурай вичиз)  асгьабрин келимаяр (Аллагь рази хьурай чпелай)

Абу-Убайдагь ибн аль-Жаррагь асгьабдин  (Аллагь рази хьурай вичелай)  гафар  (вязер)

  1. Абу-Убайдагь ибн аль-Жаррагь (Аллагь рази хьурай вичелай) асгьабди лагьа­на: “Дугъриданни, чпин либасар (парталар) михьи ийизвайбур, амма чпин дин кьацIурзавайбур гзаф ава! Дугъриданни, чпин чанариз гьуьрмет (хатур) ийизвайбурни гзаф ава, амма гьакъикъатда абуру ам (чан) агъузвиле твазва (алчахарзава)! Куьне квел алай куьгьне гунагьар (къадим крар) цIийи, хъсан (диндар) краралди алуда! Эгер квекай сада вич алай чкадилай цавув агакьдай кьван пис крар авуна, гуьгъуьнлай хъсан (диндар) кар хъувуртIа, диндар карди адан пис крарин винел пад къачуда, та ада абурал михьиз гъалибвал къачудалди”. (Гьилйат-уль- Авлийаъ).
  2. Абу-Убайдагь ибн аль-Жаррагь асгьаб (Аллагь рази хьурай вичелай) Иорданиядин чилел алаз (гьана адан сурни ава), ам душманди гапурдалди яна, адал пис хер хьайила, ада вичин патав мусурманриз эверна ва икI лагьана: “Дугъриданни, за квез веси ийизва, эгер куьне ам кьабулайтIа, куьн паталди хийирлу гьал давам жеда: капI ада ая, закат це, Рамазандин вацра сивер хуьх, садакьаяр це, гьаж ая, сада-садаз хъсан кар авун веси ая, куь эмирриз (регьбер ксариз) насигьат це ва абур алдатмишмир. Къуй куьн и дуьньяди телеф тавурай! Дугъриданни, эгер са касдиз агъзур йис уьмуьр гайитIани, эхирдай, гьар гьикI хьайитIани, ам квез аквазвай гьа зун авай (чан гунин) гьалдиз хкведа…! Гьакъикъатда, Аллагьди Адаман несилриз кьиникь кьисмет-кьадарнава ва абурукай виридакай мейитар жеда. Абурукай виридалайни къанажагълуди (дуьз кьатIун авайди, фагьумлуди) чпин Раббидиз виридалайни итIаатлуди ва вичин “элкъвена хкведай” Югъ патал виридалайни гзаф амал ийизвайди я! Ва ссаламу алейкум ва рагьмату Аллагь… Эй Муаз ибн Жабал! Имам яз акъвазна, инсанрихъ га­лаз капI ая…”. И гафарилай кьулухъ ам рагьметдиз фена…

Муаз асгьабди (Аллагь рази хьурай вичелай) къарагъна, инсанриз насигьат авуна: “Эй, инсанар! Туба ая куьне Аллагьдиз куь гунагьрин гьакъиндай. Дуьз (сидкьи) туба я! Дугъриданни, бенде вичин гунагьрин гьакъиндай туба ийиз Аллагьдихъ галаз гуьруьшмиш хьайила, адаз, са буржунилай гъейри, амай гунагьар багъишун Аллагьди Вичел къачунва. Бенде вичин буржунин заминда ава (адалай аслу я). Вуж квекай вичин (мусурман) стхадихъ галаз хъел хьанватIа, къуй ам, пакамахъ къара­гъайла, адахъ галаз гуьруьшмиш хьурай ва къуй адаз гъил ярай. Мусурман касдиз вичин (мусурман) стхадихъ галаз пуд йи­къалай артух вахтунда хъел жедай ихтияр авач (виже къведач). А кар чIехи гунагь я” (Мунтахаб аль- Канз).

  1. Абу-Убайдагь ибн аль-Жаррагь (Аллагь рази хьурай вичелай) асгьабди гьакI­ни лагьана: “Муъмин касдин рикIин мисал (гьал) — хуьруьн нуькIрен гьалдиз ухшар ава: ам гьар юкъуз гзаф сеферра инихъ- анихъ физ-хквезва”. (Яни муъминдин рикI гагь имандихъ, гагь куфрдихъ элкъуьн мумкин я, гьавиляй Аллагьдивай гьамиша рикI имандал мягькемарун тIалабна кIанда). (Гьилйат-уль- Авлийаъ).

Ямин  Мегьамедов,

диндин рекьяй алим