(Эвел — 2020-йисан 44-52, 2021-йисан 1-9-нумрайра)
Али ибн Абу ТIалиб халифадин (Аллагь рази хьурай вичелай) лайихлувилер
- Жабир асгьабди (Аллагь рази хьурай вичелай) лагьана: “Чун Пайгъамбардихъ (къуй Аллагьдин патай салават ва саламар хьурай вичиз) галаз хумраврин бустандиз экъечIна (ансаррикай садан). Ада лагьана: “Гила куь патав са итим къведа, ам женнетэгьлийрикай я”. И арада Абу-Бакр (Аллагь рази хьурай вичелай) атана ва чна адаз Женнетдикай муштулух гана. Ахпа ада лагьана: “Куь патав мад са итим къведа, амни женнетэгьлийрикай я”. Са арадилай Умар (Аллагь рази хьурай вичелай) атана ва чна адазни Женнетдикай муштулух гана. Ахпа ада давамар хъувуна: “Куь патав генани са итим къведа, амни женнетэгьлийрикай я”. И арада ада, хумравдин тарарин арайрай килигиз, икI лагьана: “Я Аллагь! Эгер Ваз кIан хьайитIа, Вуна ам Али ийида”. Гьакъикъатдани, атайди Али (Аллагь рази хьурай вичелай) тир (Гьасан).
- Али асгьабди (Аллагь рази хьурай вичелай) лугьузва: “Валлагьи! Ракъурнавай гьар са аят (Къуръандин вири аятар) гьи кардин патахъай авуднаватIа, гьина авуднаватIа ва нел (гьи кас патал) авуднаватIа? заз чизва. Дугъриданни, заз зи Раббиди кьатIудай рикI ва дуьз рахадай мез пишкешнава”.(Сияру Аълами ан-Нубалаъ).
- Умар асгьабди (Аллагь рази хьурай вичелай) лугьузва: “Али (Аллагь рази хьурай вичелай) чакай виридалайни зурба къази (шариатда дуьз дуван ийидайди) я…” (Сияру Аълами ан-Нубалаъ).
- Абу-Сагьид асгьабди (Аллагь рази хьурай вичелай) агакьарнавайвал, адаз Пайгъамбарди (къуй Аллагьдин патай салават ва саламар хьурай вичиз) икI лугьудайла, ван атана: “Гьакъикъатда, куь арада (Къуръан) ракъурунин кардин гьакъиндай за женг тухвайвал Къуръандиз дуьз баян (тедбир) гунин патахъай женг (дяве) тухудай кас ава”. Абу-Бакра (Аллагь рази хьурай вичелай) хабар кьуна: “Зун яни а кас?”. Ада лагьана: “Ваъ”. Умара (Аллагь рази хьурай вичелай) жузуна: “Зун яни а кас?”. Ада лагьана: “Ваъ, а кас кIвачин къапар дуьзар хъийидай устIар я”. Виликдай Пайгъамбарди (къуй Аллагьдин патай салават ва саламар хьурай вичиз) Алидив (Аллагь рази хьурай вичелай) туьхкIуьр хъувун патал кIвачин къапар вуганвай.
Имам аз-Загьабийди лагьана: “Али асгьабди (Аллагь рази хьурай вичелай) Къуръандиз чпин фикирралди ва авамвилелди баянар гайи “хаварижрин” аксина дяве тухванай”.
- Абдуллагь ибн Зурайр аль-Гъафикъийди лугьузва: “Зун Къурбанд суварин юкъуз Алидин (Аллагь рази хьурай вичелай) патав мугьмандиз фена. Ада чи вилик цIус (якIун кIусар квай ва гъуьр какадарнавай шурпа хьтин хуьрек) гъана. За лагьана: вуна чаз къазран як гъанайтIа, хъсан жедай. Дугъриданни, Аллагьди чаз гзаф хийирар (тIуьнар) багъишнава. Ада лагьана: Дугъриданни, заз Аллагьдин расулди (къуй Аллагьдин патай салават ва саламар хьурай вичиз) икI лугьудайла ван атана (мана): “Ихтияр авач халифадиз Аллагьдин малдикай ишлемишиз — кьве курунилай (бадидилай) гъейри: са кур ада ва адан хизанди недай ва са кур ада инсанрин (мугьманрин) вилик эцигдай”. (Сагьигь, Албаний).
- Али халифади (Аллагь рази хьурай вичелай) лагьана: “Низ вичиз инсанри инсафвал авуна кIанзаватIа, къуй адаз вичиз хьана кIанзавай кар масабурузни хьун кIан хьурай”. (Сияру Аълами ан-Нубалаъ).
(КьатI ама)
Ямин Мегьамедов,
диндин рекьяй алим
