Алатай йисалай еке гьазурвилерив эгечIай, бязи вахтара къизгъинвилерни, гьуьжетарни арадал гъайи, гзаф кьадар партийри чпин векилар къалурай, муьжуьд кандидатди иштиракай сиясатдин зурба ва важиблу вакъиа — Россиядин Федерациядин Президент хкязавай сечкияр алай йисан 18-мартдин нянин сятдин муьжуьдаз акьалтIна.
Россиядин ЦИК-ди малумат гайивал, сечкияр са артух шулугъар авачиз, синихар квачиз кьиле фена. 2012-йисан президентвилин сечкийрив гекъигайла, и сеферда хейлин цIийивилер ишлемишна. Абурун макьсад сад тир: сечкияр вири халкьди иштиракдайбур, ачухбур, михьибур авун. И кар патал сечкийрин участокра, 2012-йисан сечкийрив гекъигайла, кьве сеферда гзаф КОИБ-ар кардик кутуна. Онлайн къайдада кIвалахун, сечкийрин участокра сес гузвай гьал къалурун патал 46 агъзур видеокамера ишлемишна. Ида сечкийрин 85 процент участокрал гуьзчивал ийидай мумкинвал гана.
Россиядин Федерациядин Президент хкязавай сечкийрал Общественный палатадин 164 агъзур гуьзчиди, къецепатан уьлквейрай атанвай 1500 гуьзчиди ва гьа икьван журналистри гуьзчивална. Къецепата яшамиш жезвай россиявийризни сес гудай мумкинвал яратмишун патал 144 уьлкведа сечкидин участокар ачухна.
Сечкияр Дагъустандани тешкиллувилелди, вири терефрихъай гьазур хьанваз кьиле фена. Агьалийри сечкийра ашкъидивди иштиракна. И кар заз жуван вилералдини акуна. Эгер виликан йисара сечкидин участокрай сад-кьве сечкичи аквадайтIа, и сеферда за кьил чIугур 1049, 1050, 1051, 1052-нумрайрин участокра сес гузвай инсанрин учирар арадал атанвай.
Абуру са четинвални авачиз сес гузвай. Вири кандидатрин векилри, Общественный палатадин ва маса гуьзчийри, журналистри сечкийрин кIвалах тешкилнавай гьалдал гуьзчивалзавай. Икьван гагьда КОИБ-ар такунвай ксариз бюллетенар вегьедай къайда чириз, махсус ксар акъвазнавай. Участокра хатасузвал хуьн патални вири серенжемар кьабулнавай.
Экуьнин сятдин 11-даз 1052-нумрадин участкодиз 1584 сечкичидикай 321 кас атанвай. Гьа икI республикадин вири шегьерра, районра агьалийри еке активввал къалурна. Сятдин 12-дан делилралди, Кьурагь район вилик квай. Ана сечкичийрин 35 процентди сес ганвай. Къизилюрт районда участокриз 27 процент сечкичияр атанвай. Мегьарамдхуьруьн райондани сечкичийрин активвал екеди тир.
Дагъустан Республикадин Кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Владимир Васильева, РД-дин Гьукуматдин Председатель Артём Здунова Дагъустандин госуниверситетда ачухнавай сечкидин 1105-нумрадин участокда сесер гана. Журналистрин вилик рахадайла, В.Васильева гуьлуьшан гьавани, инсанрин хуш гуьгьуьларни къейдна ва алава хъувуна: “Уьлкведи ашкъидивди сес гузва. Сечкийра и ихтияр авай гьар са касди иштиракун лап важиблу я. Бязибуру чпелай вуч аслу я кьван лугьузвайтIани, гьар са касди вичин гаф лугьун лазим я. Исятда Россиядин ва Дагъустандин виликни чIехи везифаяр акъвазнава, абур уьмуьрдиз кечирмишиз чаз садвили куьмекда. Зун гьа икI жедайдахъ инанмишни я”.
Гьа и участокда алатай йисара республикадин кьиле акъвазай Мегьамадали Мегьамедова ва Муху Алиевани сесер гана. Дагъустандин муфтий Агьмад гьажиди 1002-нумрадин участокда сес гана.
Малум хьайивал, 18-мартдиз республикада ачухнавай сечкидин 1915 участокдиз 1 631 826 сечкичи атана. Агьалийри лап еке активвал къалурай районрик акатзава: Докъузпара (91,14 процент), Къизилюрт (89,54), Хасавюрт (88,65).
Виридалайни тIимил сечкичияр Буйнакскдин (43,83 процент), Дагъустандин Огнидин (45,22) ва Тлярата райондин (57,64 процент) участокриз атана.
Россиядин ЦИК-ди малумат гайивал, сечкийрин виликамаз кьунвай нетижаяр ихьтинбур хьана: Владимир Путиназ — участокриз атай 76,69 процент сечкичийри (56,5 млн сечкичиди), Павел Грудининаз — 11,77, Владимир Жириновскийдиз — 5,65, Ксения Собчаказ — 1,68, Григорий Явлинскийдиз — 1,04, Борис Титоваз — 0,76, Максим Сурайкиназ — 0,68 ва Сергей Бабуриназ 0,65 процент сечкичийри сесер гана.
Гьа икI, Россиядин Федерациядин Президентвиле Владимир Путин хкя хъувуна. Ада ругуд йисуз уьлкведиз регьбервал гуда. Вичин терефдаррин, сечкичийрин, журналистрин вилик экъечIна тебрикар кьабулдайла В.Путина виридаз сагърай лагьана, Россиядин вилик зурба крар квайди, абур кьилиз акъудун патал къудгана вилик фин лазим тирди, халкь патал зегьмет чIугвадайди къейдна.
Нариман Ибрагьимов