Верхин тарцин пешер

Дарманрин набататар

Жуьреба-жуьре азарар сагъарунин мураддалди инсанри къадим чIаварилай верхин тарцин пешерикай менфят къачузва. Виринра машгьур верхин тарцин пешерик, гьакъикъатдани, инсандин беден мягькемарунин жигьетдай са жерге лайихлувилер ава.

Пешекарри тестикьарнавайвал, юмшагъ, къати къацу пешерихъ еке къуват ава — адак микроэлементрин концентрат, витаминар, сагъламвал цицIи ийидай, иммунитет мягькемардай аскорбиновый кислота, микробрин гьерекатриз аксивалдай эфирдин гъерияр, бедендиз хъсан патахъай таъсирдай хейлин маса такьа­тар ква. И набататдик жикIийрилайни гзаф С витамин кваз гьисабзава.

Бедендин заланвал тIимиларуниз куьмекдай никотиндин ва жукIумрин кIвалах къайдадик кутадай глютаминовый кислотаярни ква. Нервийрин системадин кIвалах лазим къайдадиз гъунин, стрессрикай хуьнин, клеткайрин биохимический гьерекатар къайдадик кутунин кардиз верхин тарцин пешерик квай фруктозадини аминоуксусный кислотади куьмек гуда.

Интернетдин бязи чешмейра авай малуматрал асаслу яз, и набататдикай антисептикдин ериндани хийир къачузва.

Лагьана кIанда хьи, верхин тар хатасуз набатат ятIа­ни, адакай менфят къачуна виже текъведай дуьшуьшарни авачиз туш. Гьавиляй  гьар са набататдикай дармандин такьатдин еринда менфят къачудалди вилик духтурдал алукьун важиблу я. Месела, верхин тарцин пешерикай гьазурнавай жевгьер (настойка) 12 йисалай агъуз яшара авай аялри ишлемишна виже къведач.

Яхун жез кIанзавайбур патал: верхин тарцин пешерин, вергерин, мулдин цуькверин ва петрушкайрин кьилдин жевгьеррикай гьар сада­кай хуьрекдин са тIу­руна авайди къапуна цана, винелай­ 500 мл ргай яд илич­на, 40 декьикьада тада. Ахпа куьлуь суьзекдай ва я жунадай куьзда. Гьар юкъуз пуд­ ­се­ферда 1/2 истиканда авайди (фу недалди ва я фу тIуьрдалай кьулухъ­ гьасятда) чими гьалда аваз хъвада. Арадал гъайи настойдиз са тIуруна авай вирт алава хъувуртIани жеда.

РикIин ва дамаррин азарар авайла. Литрни зуран  шуьшедин банка верхин тарцин кьурай пешерив ацIур­да ва винелай 0,5 литр эрекь иличда. Гагь-гагь юзуриз, са вацра мичIи чкада тада. Ахпа настойка куьз­да ва мичIи рангунин путулкадиз цада. 30-50 миллилитр цик кьве стIал какадариз, фу недалди вилик 2-3 вацран муддатда ишлемишда.

 «Лезги газет»