Россиядин Федерациядин Федеральный Собранидиз Президент Владимир Путинан Чар — им государстводин властдин кар алай хилер тайин, чпиз хас чкайрал эцигун я. Неинки 2020-йисан муддатда, гьакI гележегни фикирда аваз.
Гьам уьлкведин ва гьам къецепатан государствойрин политологри, журналистри къейдзавайвал, и сеферда В. Путина вичин Чарче садани гуьзет тавур месэлаяр веревирдна ва кар алай хейлин суалриз жавабар гана, государстводин къурулушрин вилик тади гьалда кьилиз акъудна кIанзавай везифаяр эцигна.
Кар алайди, В.Путина алатай йисара вучиз гьукуматди макроэкономикадин пайгарвал, бюджетдин профицит, лап гъвечIи тир инфляция, къецепатан куьлуь буржар ва вилик фенвай АПК патал женг чIугунатIа, лагьана. Вири и крар военный, экономикадин жигьетдай гузвай къецепатан къурхуйри уьлкве гзаф терефрихъай виликди финиз, Россиядин халкь хуьниз ва адан кьадар артухаруниз манийвал тагудай шартIар тешкилун патал авурди я. Лугьун герек я хьи, Президентдилай и важиблу месэлаяр гьялиз алакьна. Алай вахтунда Россиядин Федерация дуьньяда экономика вилик физвай, военный жигьетдай къудратлу, садалайни аслу тушир государство я. Ида къенепатан менфятлу сиясат кьиле тухунизни куьмек гузва.
Владимир Путинан Чарчикай веревирдер ийидайла, саки вирида адан яшайишдин месэлайриз талукь къейдерикай малумарзава. Эхь, гьахъ я, Чарчин сифтегьан ва чIехи пай уьлкведин къенепатан месэлайриз, агьалийрин агьваллувал, уьмуьрдин дережа, ери хкажуниз, жегьил ва гзаф аялар авай хизанриз пулдин куьмекар гуниз талукьди я. Им фадлай авуна кIанзавай кар тир. Амма а чIавуз уьлкведихъ къенин хьтин мумкинвилер авачир.
Федеральный Собранидиз кIелай Чарче уьлкведин Президентдик ва халкьдик секинсузвал кутазвай важиблу месэлайрикай куьрелди, амма маналудаказ, жанлудаказ лагьанва. ЧIехи Гъалибвилин 75 йисан юбилейдихъ галаз алакъалу яз В.Путина икI лагьана: “Чна Гъалибвилин гьакъиндай гьакъикъат, керчеквал хуьн лазим я, тахьайтIа, тапарар, лап чIуру азар, хума хьиз, вири дуьньядиз чкIайтIа, чна чи веледриз вуч лугьуда? Тарихар чпиз кIанивал дегишарзавай акьалтIай алчах тапарриз чна гьакъикъи делилралди жаваб гана кIанда. Россияда Дуьньядин кьвед лагьай дяведиз талукь яз архивдин документралди, кинодин ва шикилрин материалралди таъминарнавай лап зурба комплекс-музей арадал гъида. Адакай чи уьлкведин ва вири дуьньядин агьалийривай менфят къачуз жеда. Гьа ихьтин кар авун Гъалибчи уьлкведин буржи ва къвезмай несилрин виликни еке жавабдарвал я”.
Эхь, къе неинки Дуьньядин кьвед лагьай дяведиз, гьакI Ватандин ЧIехи дяведиз, абурун нетижайриз талукь язни тапарарзавай, тарихар маса патахъ элкъуьрзавай дуьшуьшар мукьвал-мукьвал жезва.
Дуьньядин кьвед лагьай дяведа Советрин Союзди къачур Гъалибвили къени гзафбурун рикIер чIулаварзава. Къецепатан уьлквейра, душманар яз чи уьлкведиз акси экъечIай государствойра ахьтин политикар, башчияр, инсанар хьун са акьван аламат жедай кар туш. Амма жуван уьлкведа, Яру Армиядин виш агъзурралди аскерар телеф хьуналди азадвал багъишай государствойрани Яру аскердин къазанмишунар кваз такьун, Сталин Гитлерав гекъигун, Ватандин ЧIехи дяведа фашистар, Гитлер гъалиб хьана кIанзавайди тир лугьудай ксар хьун — гьа им неинки аламатдин, тажубардай кар, гьакI муртадвал, башибузукьвални я.
Гьа ихьтин къенепатан душманрихъ галазни женг чIугур, Советрин Союздин авторитет хкажай Иосиф Сталинак къе гзафбуру квачир тахсирар кутазва. Уьлкведа кьиле физвай татугай крарин гъавурда гьатай Владимир Путина Россиядин Федерациядин къудратлувал, авторитет хкажун патал вичелай алакьдай алахъунар авуна ва и кар мадни давамарзава. Гьелбетда, ихьтин дегишвилер къецепатан ва гьакI къенепатан душманризни хушзавач. Ара-ара Москвадин, Санкт-Петербургдин ва маса шегьеррин куьчейриз властдин органриз, сиясатдиз, гьукумдин жавабдар регьберриз акси лозунгар гваз экъечIзавай инсанри къецепатан идеологрин макьамдал кьуьлзава. Общественный жуьреба-жуьре организацийрин, фондарин векилар я лугьуз, абурув къецепатай къацу долларарни агакьзава. Чинеба чи уьлкведиз, Президентдиз акси кIвалах тухузвай организацияр мадни ава. Абуруз Россиядин Федерация къуватлу, къудратлу яз акуна кIанзавач. Гьа ихьтинбуруз жаваб язни В. Путина вичин Чарче уьлкведа мадни цIийивилер туникай ихтилат кудна.
Россиядин халкьдин фронтдин векилрихъ ва жегьилрин дестейрихъ галаз гуьруьшмиш хьайи чIавуз Владимир Путина вичиз гайи суалдиз Россиядин халкь сад ийизвай идея ватанпересвал я лагьана жаваб гана. Дугъриданни, ватанпересвал — им халкьдин ва миллетдин, государстводин къадакьра авай масмар, абурун битаввал таъминарзавай такьат я. Ватанпересвал пара къиметлу гьисс я. Ам уьлкведин ва обществодин вири дережайра хьун важиблу я. ГьакI гьар са агьалидин рикIени. Эгер ихьтин гьисс гъвечIи чIавалай инсандин руьгьда тун тавуртIа, ам лагълагъчийрин къундармайрин таъсирдик акатда. Ахьтинбурукай вичи яд хъвазвай къуйдиз цуькIуьн вегьедайбурни жеда.
Чна 1941-1945-йисарин дяведа душмандихъ галаз викIегьвилелди женгер чIугур, Ватан патал чанар къурбанд авур ва Гъалибвал гваз чи хуьрериз хтай кьегьалар ва абурун игитвилер дамахдивди рикIел хкизва. Им пара важиблу кар я. Чаз чи игитар вири чир хьун ва абуруз чна гьуьрмет авун герек я.
Аквазвайвал, Гъалибвилин 75 йисан сувар гьич садрани тахьай жуьреда, ватанпересвилин руьгь хкаж хьанвай гьалара кьиле фида. Исятда саки вири регионра Гъалибвилин сувариз талукь мярекатар, акцияр тешкилзава. Эхь, Россиядин халкьар — сад, тупламиш, уьлкведин къудратлувални хкаж жезва. И кардиз эхиримжи йисара арадал атанвай сиясатдин гьаларини таъсирзава. Ватан патал чанар къурбанд авур, еке зегьметар чIугур чпин тIварар вири уьлкведа машгьур инсанар чна датIана рикIел хуьн, абурун кьегьалвилерикай къвезмай несилризни чирун герек я.
Нариман Ибрагьимов
