Алатай асирда Советрин гьукумат виридалайни гзаф кIелзавайбурун макан яз гьисабзавай. Дугъриданни, им гьакъикъат тир. А девирда вири халкь зегьметдал машгъул тиртIани, азад вахт хьайила, абуру ктабар кIелдай, жуьреба-жуьре хилерай чпин чирвилер артухардай. Къурушрин хуьруьн библиотекадихъни ктабар кIелунал рикI алай амадагар гзаф авай. Гьелбетда, кIелдайбур алай вахтундани ава, амма кьадар тIимил хьанва. ГьикI хьи, телефонринни интернетдин девирдин таъсирдик кваз, ктабар кIелунал рикI алайбурун кьадар советрин девирда хьиз гьайбатлуди яз амач. И мукьвара зун хуьруьн библиотекадин заведующий, вичин уьмуьр и рекьиз бахшнавай Дадашева Салмаз Шагьбазовнадихъ галаз гуьруьшмиш хьана. Библиотекадин кIвалахдикай, ктабар кIелиз къвезвайбурун кьадардикай, ина ва гьакIни библиотекадин къуллугъчийрин иштираквал аваз кьиле тухузвай мярекатрикай суьгьбет кьиле фена.
— Къурушрин хуьруьн юкьван мектеб акьалтIарна, зун Дагъустандин культпросветучилищедин библиотечный отделенидик экечIна. Ктабар кIелунал зи рикI гзаф алай, иллаки — жуван хайи чIалал. Анаг акьалтIарайла, зун хайи хуьруьз хтана, библиотекада кIвалахал акъвазна. А чIавуз библиотекадин заведующийвиле ина гзаф йисара зегьмет чIугур тежрибалу пешекар Икьлима Гьасанбеговади кIвалахзавай. Ада заз кIвалахдин гзаф сирер чирна, Аллагьди рагьмет гурай вичиз. Кьве йисалай зун Дагъустандин госуниверситетдин библиотечный факультетдик заочнидаказ экечI хъувуна. 1987-йисуз анаг агалкьунралди куьтягьна. Гьа йисалай инихъ за Хасавюрт райондин ЦРБ-дин Къурушрин хуьре авай 19-нумрадин филиалдин зеведующийвиле зегьмет чIугвазва.
— Салмаз Шагьбазовна, алай вахтунда библиотекадин фондуна ктабрин ва кIелзавайбурун кьадарар гьикьван я? – жузуна за.
— Чи библиотекада къенин юкъуз ктабрин кьадар 8194-даз барабар я. Абурукай, гьайиф хьи, лезги чIалал акъатнавай ктабрин кьадар — 245. Виликан йисара республикадин меркездай Къурушдал шаиррин ва писателрин дестеяр мукьвал-мукьвал къведай. Абуру гьар сада чпин цIийиз акъатнавай ктабрикай 5-10 экземпляр библиотекайриз савкьат яз пайдай. Гила къведай касни амач, я гъидай — ктабарни.
Гьа са вахтунда къейд ийиз кIанзава хьи, девир интернетдинди ятIани, кIелзавайбурун кьадар пис туш, чахъ 1342 абонент ава. Бязибурун сиверай ванерни къведа, гуя а ктабар вири интернетрани телефонра ава кьван, анрайни кIелиз жеда. Дуьз я, мумкинвилер алай девирда екебур ава. Амма интернетрайни телефонрай кIелзавайбурулай жуван гъиле кьуна кIелзавай ктабдин таъсир екеди, девлетлуди я, — лугьузва яргъал йисара библиотекада гьакъисагъвилелди зегьмет чIугвазвай пешекарди.
Дугъриданни, Къурушрин хуьруьн библиотекайрин къуллугъчийри районда, хуьре тухузвай кIвалахрин сергьятар гегьеншбур я. Хуьре гьихьтин мярекат тухуз хьайитIани, сифтени-сифте ина аквадайбур Салмаз Дадашева, Кагьраба Къулиева (аялрин библиотекадин заведующий) я. Абуру библиотекадин залда, хуьруьн кьве мектебда аялрихъни муаллимрихъ галаз лезги писателринни шаиррин, Социализмдин Зегьметдин игитрин, Ватандин ЧIехи дяведин, алай вахтунда Украинада кьиле тухузвай дяведин махсус серенжемдин иштиракчийрин алакьунризни жуьрэтлувилиз бахшнавай мярекатар тешкилзава. Идалди акьалтзавай несилдиз ватанпересвилин руьгьдин тербия вуч ятIа чирзава. Библиотекайрин къуллугъчийри гьар йисуз мектебра тухузвай Вири дуьньядин милли чIаларин йикъаз талукьарнавай мярекатриз махсус ктабрин выставкаяр тешкилзава ва икI мад.
С. Дадашевади хуьруьн библиотекадин заведующийвиле кIвалахиз мукьвара 40 йис тамам жезва. Адан кIвалахдилай райондин ЦРБ-дин чIехибур гзаф рази я. И карни адаз ганвай цIудралди гьуьрметдин грамотайрини дипломри субутзава. Гьа са вахтунда гьайиф чIугвадай карни ава. Икьван йисара намуслудаказ зегьмет чIугвазвай, агалкьунарни авай Салмаз Дадашевадиз «Дагъустандин культурадин лайихлу къуллугъчи» лагьай тIвар ганвач. Идан себеб вуч ятIа чидач. Чна умудзава хьи, ихьтин тIвар гуниз лайихлу касдив и шабагь агакьда.
Гьажи Къазиев
