Уьлкведа ва дуьньяда

Китайди куьмекда

ООН-да Китайдин векил Ч.Сюйа малумарнавайвал, уьлкведи Афгъанистандиз 31 миллион доллардин гуманитарный куьмек ва ковиддиз акси вакцинадин 3 миллион доза ракъурда. Идакай «ТАСС» чешмеди хабар гузва.

Сиясатчиди къейд авурвал, куьмекдик сифте нубатда герек затIар, кьилди къачуртIа, недай-хъвадай суьрсетар, дарманар акатзава. “Мумкин тир такьатрикай менфят къачуналди, ислягь гьалар арадал хкун патал Китайди гележегдани Афгъанистандин халкьдиз куьмекар гуда”, — лагьана ада.

Гуьнгуьна гьат хъийида

21-сентябрдилай Россияди Испаниядихъ, Иракдихъ, Кениядихъ ва Словакиядихъ галаз авиациядин алакъаяр гуьнгуьна хутада.

“Новости” РИА-ди хабар гузвайвал, къейднавай йикъалай Псковдай, Магадандай, Мурманскдай ва Читадай Туьркиядизни Египетдиз лув гудай самолетарни кардик акат хъийида.

Хиве кьуна — гаф хвенач

Инсанрин ихтияррин рекьяй ООН-дин верховный комиссар М. Бачелета Женевада кьиле фейи конференциядал малумарайвал, “Талибан” (Россияда къадагъа авунва) тешкилатди Аф­гъанистандин ватандашрин ихтиярар хуьнин жигьетдай ачухдаказ хиве кьур са карни кьилиз акъуднач. Адан гафар «Лента.ру» чешмеди раижнава.

Комиссарди афгъанвийрин уьлкве хаталу гьалда аваз гьисабзава. Адан гафаралди, талибри жемиятдин хилера дишегьлийриз къадагъаяр эцигнава, бязи районра 12 йисалай виниз яшда авай рушариз мектебриз фидай ихтияр гузвач. Бачелета международный тешкилатриз Афгъанистанда авай азаблу гьерекатар акъвазаруниз ва талукь тир серенжемар кьабулуник кьил кутуниз эвер гузва.

“Новости” РИА-дин делилралди, Афгъанистанда гьукум талибрин гуьзчивилик акатайдалай кьулухъ СМИ-рин 150-далай гзаф такьатрин кIвалахар акъвазна.

Афгъанистандин кьилин образованидин министрдин везифаяр тамамарзавай А.Хакканиди малумарнавайвал, университетрин чирвилер гунин махсус программайрикай шариатдин къанунриз аксивалзавай затIар хкудда. Идакай “Tolo News” телеканалди хабар гана. Талибри афгъанви студентривай къецепатан уьлквейрани кIелиз жедай образованидин программа кардик кутун хиве кьунва.

“Sputnik Афганистан”  чешмеди хабар гузвайвал, Афгъанистандин премьер-министрдин сад лагьай заместитель Абдул-Гъани Бародара уьлкведин мулкар къуншидаллай ва я маса гьукуматрал гьужумар тухудай майдандин еринда садрани ишлемишдач лагьана. Чиновникдин гафаралди, талибри къецепатан векилриз, векилханайриз, инвесторриз ва международный тешкилатриз хатасузвал заминламишзава.

 Къарпуз тIуьрла…

Москвада яшамиш жезвай бадени адан хтул руш “Магнит” туьквендай маса къачур къарпуз тIуьрдалай кьулухъ кьена. “Лен­та­.ру” чешмедин делилралди, махсус ахтармишунар тухунин не­ти­жада кьейибурун ивидик зегьерлу затIар квайди дуьздал акъатна­.

Полициядин къуллугъчийри шак физвай кас кьуна — ам дезинфекция ийизвай тешкилатдин къуллугъчи я. Къейдзавайвал, мусибатдин агьвалат жедалди кьве йикъан вилик туьквендин къен гьашаратар рекьидай дарман квай яд хъичируналди дезинфекция авунвай.

Дустагъдал гьужумна

Нигериядин Коги штатда дустагъдал террористри гьужумуникди анай 200-далай гзаф тахсиркарар катна. Идакай “CNN” чешмеди хабар гузва.

Гьужумай террористри къаравулрихъ галаз яракьрай цIай гунин женг тешкилна, нетижада полициядин къуллугъчини кьена, бязибурал хирер хьана. Малум хьайивал, дустагъда авай 294 касдикай 240-даз катдай мумкинвал хьана.

Чешмеди алава хъийизвайвал, и уьлкведа террористри гьужумзавай дуьшуьшар мукьвал-мукьвал жезва.

ВетIери къиздирма чукIурзава

Индияда денге къиздирмадикди цIудралди инсанар кечмиш хьана. Эхиримжи йисара и жуьреда уьлкведа вирусдин къизгъин­вал малум хьайиди туш. Идакай “Лента.ру” чешмеди хабар гузва­.

Къейдзавайвал, вирус чукIунин вилик пад кьун патал гьукумдарри ветIер гзаф туьретмиш жезвай чкаяр тергунин гегьенш­ серенжемрик кьил кутунва. Эхиримжи вацра къиздирмадикди Индияда 58 кас (гьа жергедай яз аяларни) кьена.

Китайдин вакцина

Украинадин “Лекхим” идара 2022-йисалай Харьков шегьерда­ “CoronaVac” вакцина арадал гъунив эгечIдайвал я. “Лента.ру” чешмеди раижнавайвал, тIвар кьунвай вакцина Китайдин “Sinovac Biotech” тешкилатди арадал гъанва.

Харьковдин мэрдин гафаралди, вакцина гьазурун патал ше­гьердин фирмади 25-30 миллион евро харжун фикирдиз къачунва.

«Лезги газет»