18-февралдиз РД-дин Гьукуматдин Председатель Артем Здунова Дагъустандин туриствилин маршрутар туькIуьрунин ва туризмдин къурулушар гатун сезондиз гьазурунин месэладай совещание кьиле тухвана. Идан гьакъиндай “Лезги газетдиз” РД-дин Кьилин ва Гьукуматдин Администрациядин пресс-къуллугъди хабар гана.
Республикадин туризмдин ва халкьдин художественный сеняткарвилерин рекьяй министерстводи и барадай тухузвай кIвалахдин гьакъиндай малумат ведомстводин руководитель Расул Ибрагьимова гана. Адан гафаралди, итижлу маршрутрин ва министерстводи 2019-йисуз кьиле тухудай лишанлу мярекатрин сиягь тайинарнава.
“Алай вахтунда а сиягьатдик республикадиз къвезвай мугьманрин ва чи агьалийрин арада иллаки машгьур тир 12 турмаршрут ва 2019-йисуз РД-дин лишанлу вакъиайрин туризмдин Милли календарда гьатнавай лишанлу вакъиаяр кутунва”, — малумарна докладчиди.
Артем Здунова мукьвал вахтара гьихьтин мярекатар кьиле тухун фикирдиз къачунватIа, гьа кардин патахъай хабар кьуна. Суалдиз жаваб яз, министерстводин руководителди малумарайвал, 20-23-февралдиз “Матласдин” тIебии чарчаррал муркIарилай хкаж хьунин рекьяй регионрин уртах хъуьтIуьн фестиваль, мартдиз “Vizit Dagestan — 2019” лишандик кваз гастрономический туризмдин II Международный фестиваль кьиле тухуда. Санлай къачурла, календарда 150 серенжем гьатнава. Алатай йисуз абурун кьадар 87-даз барабар тир.
Министрдин рахунриз баян гуналди, РД-дин Гьукуматдин Председателди къейд авурвал, туризмдин хилез неинки республикадин культура, гьакIни экономика вилик тухунин барадайни килигун герек я.
Артем Здунова муниципальный тешкилатрин руководителрин фикир туриствилин навигациядин лишанар эцигун чарасуз тирдал кьетIендаказ желбна. Ада и кIвалах йигинарун тапшурмишна.
“Чина гатун сезон” Россиядин центральный регионрив гекъигайла, кьве вацран фад башламиш жезвайди я. Апрелдизни майдиз чаз конкуренциядин барадай артуханвал аваз жеда”, — къейдна премьер-министрди, кIватI хьанвайбурун фикир менфятлудаказ кIвалахунал желб авуналди.
Темадай рахунар давамаруналди, Ра-сул Ибрагьимова туризмдихъ галаз алакъалу ва килигуниз лайихлу чкайрай велопробегар тешкилунин месэла веревирдзавайди, гьакIни региондин са жерге районра балкIанрал алаз фидайбурун цIийи маршрутар кардик кутуниз гьазурвал аквазвайди къейдна.
Министрдин фикирдалди, итижлу турмаршрутра туризмдин рекьяй талукь чкаяр, санлай гзаф кьадар инсанри ял ядай, лишанлу мярекатар кьиле тухудай чкаяр тешкилуни кьетIен роль къугъвазва, анра туриствилин навигациядин, автомобилар акъвазардай чкайрин лишанар эцигун, хуьрек недай чкаяр, санитарный кIвалер тадаракламишун, патарив гвай чкайрани къулай шартIар тешкилун герек я.
Совещанидал рекьерихъ ва транспортдихъ галаз алакъалу месэлайризни килигна. ИкI докладчиди вич кьиле авай ми-нистерстводин бинедаллаз туриствилин автостанция кардик кутун теклифна.
Месэла веревирд авунин сергьятра аваз пляжар аваданламишунин чарасузвиликайни ихтилат кватна. Районрин ва шегьеррин кьилерихъ элкъвена, Премьер-министрди лагьана: “Чна пляжрал михьивал ва къайда хуьн таъминарунин патахъай кIевивалда. И зонайра бизнес вилик тухуниз сифте нубатда куьне итиж авун герек я. Маса уьлквейра муниципальный пляжар лап хъсан гьалда ава, вучиз лагьайтIа пляжрин къерехра кьилдин ксарин объектар бинеламиш хьанва. Чи республикада лагьайтIа, гьуьлуькай менфят къачузва, пляжар авай гьалдиз лагьайтIа, лазим тир фикир гузвач”.
РД-дин архитектурадин ва шегьерра эцигунар кьиле тухунин рекьяй Комитетдин председатель Незир Гьуьсейнова къенепатан ва къецепатан туризм вилик тухунин барадай авай мумкинвилерикай суьгьбетна. Туризмдин месэлаяр экономикадихъ галаз алакъалу авуналди, ада и барадай региондихъ авай мумкинвилерикай тамам дережада менфят къачун тийизвайди къейдна.
Вичин рахунар давамаруналди, Незир Гьуьсейнова малумарайвал, туризм вилик тухун патал лазим тир мулкар фикирдиз желбдайбуруз элкъуьрунихъ еке метлеб ава. Идахъ галаз алакъалу яз ада, маса регионрилай ва уьлквейрилай чешне къачуналди, Дагъустандин туриствилин ярж арадал гъуниз эвер гана.
Докладчи санлай гзаф кьадар агьалийри ял язавай зонаяр, пляжар, туризмдин кар алай чкаяр архитектурадин жигьетдай хъсандиз дуьзмишунин месэладални акъвазна. ИкI, туриствилин асул маршрутар сезонрихъ галаз алакъалу тирди фикирда кьуналди, ада алачухрин архитектура кардик кутунни теклифна.
“Муниципалитетрихъ галаз сих алакъаяр хуьн лазим я, вучиз лагьайтIа абуруз чпин мулкарал туристрин фикир иллаки желбзавай чкаяр гьибур ятIа, амайбурулай хъсандиз чизвайди я. Жуван патай чна абуруз туризмдин къурулушар гегьеншдаказ кардик кутаз куьмекда”, — лагьана Незир Гьуьсейнова.
Къуллугъ авунин ери хкажунин месэладикай рахуналди, республикадин комитетдин председателди къейдна: “Чина туристдин фикир желбдай, адаз таъсирдай чкаяр авач. Идахъ галаз алакъалу яз ада флэшмобар тешкилун, ядигарар яз гьисабиз жедай шейэр маса гудай чкаяр, килигдай майданар, аттракционар, кафеяр тешкилун меслят къалурна.
Совещанидин нетижаяр кьуналди, Артем Здунова лагьана: “Алай вахтунда чун туризмдин къурулушар вилик тухунал машгъул хьун герек я. Вахт алукьайла, яржарни пайда жеда. Алай йисуз чна туристриз рекьерин къерехра авай чкайра къуллугъ авуниз, пляжриз талукь яз конкурс малумарда”.
Премьер-министрди и месэлайрив мукьуфдивди эгечIун, сифте нубатда инсанриз къулайвилер тешкилуникай фикирун лазим тирди къейдна. Идалайни гъейри ада виридалайни хъсандиз аваданламишнавай паркар ва скверар тайинарун патал конкурс кьиле тухудайдан гьакъиндайни малумарна. Артем Здунова вири и месэлаяр и ва я маса муниципалитетдиз зиян хкIан тийидайвал гьялун лазим тирди къейдна.
“Сада-садан тежриба чира. Дагъустанда ял ягъунин дережа лап виниз тирди хьун герек я. Къецепатан уьлквейрай тир операторрихъ, къулайвилер тешкилиз алакьзавайбурухъ галаз алакъаяр тайинара. Инвестор яз вуж желб ийиз жедатIа, гьадан патахъайни фикир ая. Ида туристриз къуллугъ авунин дережа лап виниз хкаждай мумкинвал гуда”, — малумарна А.Здунова.
Эхирдай ада туризмдинни сиягьатрин маршрутрин сетдин кIвалах мадни хъсанарунин барадай тапшуругъар гана.
Совещанида са жерге министерствойрин, ведомствойрин руководителри, муниципалитетрин кьилери, регионрин туроператорри иштиракна.
«Лезги газет»
