Дагъустандин халкьдин шаир СтIал Сулейман рикIел хкун алай вахтунин несилар патал къиметлу крарикай сад я.
Рагьметлу Агьед Агъаева заз са сеферда лагьайвал, ам къекъвей рекьера, фейи ва хтай хуьрера, шегьерра кьиле фейи вакъиаяр, адан сивяй акъатай лувар квай ихтилатар кIватIун чи виридан буржи, СтIал Сулейманан гьар са гаф са гевгьер я.
— Эхь, чан хва! Сулейман дайи зурба кас тир. Адан викIегьвал акур са вакъиадикай за ваз суьгьбет ийида, — лагьана заз садра яргъал йисара Агъа СтIалрин хуьруьн Советдин председателвал авур Гьажилаев Шихисмаил халуди. — 1925-йисалай хуьре “Бедняцкий кIеретI” аваз, чна артель тешкилна ва председателвал зи хиве туна. Сулейман дайи чи артелдин членрикай сад хьунал зун шад тир. Вучиз лагьайтIа, ам Куьре округдин Советдин член тир. Ахпа адакай ДагЦИК-дин членни хьана. Адахъ майишатдин рекьяй зурба чирвилер ва алакьунар авай.
Им 1928-йис тир. Артелда къанни цIудав агакьна членар авай. Абурун чIехи пай батракар тир. Кресткомди чаз тракторни багъишна, амма чахъ майишат кьиле тухудай чил галкIурнавачир. Чилер, багълар кьилдин ксарин ихтиярда амай. Чаз чил къалурунин патахъай райондин землемер Миша лугьудай са урус рекье тунвай. Адаз лезги чIалал рахаз чидай.
— Юлдашар, — лагьана ада, — инал кIватI хьунин себеб сад я. Батракрин артелдин членриз чпин майишат патал чил герек я. Дербентдиз хъфенвай “Чувудрин кIапIал” ава. Чаз гьа чил артелдихъ галкIуриз кIанзава. Куь фикир гьикI я?
И собранида Сулейман халу ва адан чIехи гада Магьамед-Юсуфни авай. Собранидик къал акатна. “Чувудрин кIапIалдин” патарив гвай иесийриз, чпин къуншидал ахьтин тешкилат хьун хуш тушир. Абурукай сада “абуруз ШаракIундай” ганайтIа, хъсан тир” лагьана гьарайна.
— Яргъа авай “ШаракIундилай” мукьваллай “Чувудрин кIапIал” хъсан я! — лагьана, цавуз акъуднавай асадин кьил, туьнтвилелди чиле эцяна Сулейман халуди.
Вири кис хьанвайтIани, парабурук къал кумай. Сулейман дайидин тереф землемердини хвена. Ада, мад сеферда къал квай патаз тамаш хъувуна, давамарна: — 3аз чидай гьал, гьакI хъсан я!
Собрание чкIана. Батракар аламай.
— Гила, юлдашар, чахъ чил хьанва! Ша чна кулакриз чи алакьунар ва чахъ авай гьунар къалурин. Виликан вахтара масадал гаф агакьар тийизвай викIегьбур авайди тир.
Гила Сулейман халу собранидин юкьвал атана. Асадин ракь алай кьил чиле эцяна, рахайла, къаншардиз экъечIдай касни хьанач. Бес им Сулейман халудин зурбавал туширни?!
Ахпа Шихисмаил халуди вичиз халкьдин шаир СтIал Сулеймана багъиш авур ктаб заз багъишна. (Къейд авун лазим я, СтIал Сулейманан музейдиз цIай ягъайла, ана авай вири ктабар ва имаратар канваз, гьар са касди вичивай жедай куьмек гудай вахтунда чIехи шаирдин латин гьарфарал акъатай сифте ктабрикай сад яз, за жуван библиотекада хуьзвай рагьметлу Шихисмаил халуди авур багъиш — и надир ктаб СтIал Сулейманан музейдиз багъишна.
Чан рухваяр! Квез куьгьне заманайра кесибар гьикI яшамиш хьанатIа, хъсандиз чидач. Чи артель ва адалай гуьгъуьниз колхоз арадал гъунин карда неинки са чи, гьакI масанрани Сулейман халудин зегьметар екебур я. Чахъ Сулейман хьун — гьамни еке бахт я.
Сажидин Саидгьасанов,
шаир, СтIал Сулейманан мергьяматлувилин фондунин председатель
