Шарвилидин пайдахдик…

Шарвили! И тIвар, къамат чи миллетдин азадвилихъни садвилихъ ялзавай, халкьдик руьгь кутазвай кьетIен ярж-лишан хьиз, гьар са лезгидин бейнида мягькемдиз гьатнава. Я са тIугъвал-манийвилеривайни ам ахкъудиз жедач. Чи машгьур алим-философ Агьед Гьажимурадович Агъаева, гьеле 1999-йисуз кьил кутуналди (“Через эпическую героику к реальному героизму”. “Дагестанская правда”, 2000, 29-март; “Игитвилин эпосдилай — гьа­къикъи игитвилихъ”. “Лезги га­зет”, 2000, 14-апрель), 2000-йисалай Ахцегьа — Шарвилидин гъвечIи ва­танда — теш­килиз хьайи лезги халкьдин игитвилин эпосдин сувар халкь садзавай, ам гъа­либвилерал тупла­мишзавай, акьалтзавай несил ватанпересвилин руьгьдаллаз тербияламишзавай гужлу такьатдиз эл­къвенва. Амма са фикирни далудихъ къас­тунал кIеви, уьтквем, жу­март ксар галачиз  кьилиз акъудиз жедач. И жигьет­дай вичин вахтунда лезги халкьдин арадай Имам Музамудинович Яралиев хьтин ватанперес акъатун лезгийрин бахт хьана. Адан регьбервилик кваз “Шарвили” эпосдин сувар халкь са­нал кIватIза­вай пайдахдиз элкъвена.

Коронавирусдин тIугъвал себеб яз, ингье эхиримжи кьве йисуз Ахцегьа лезгийрин “Шарвили” эпосдин сувар кьиле тухуз хьанач. Ихьтин ва маса себебрикай-багь­найрикай делил хьана, халкьдин сувар къвердавай зайиф хьунин ва квахьунин (машгьур Цуькверин, Малдаррин суварар хьиз) къурхулувал ава.

Имам Музамудиновича СтIал Сулейманан райондин регьбер Нариман Абдулмуталибовахъ, РД-дин Халкьдин Собранидин депутат, алим Гьамидуллагь Мегьа­медовахъ, рай­ондин культурадин уп­­рав­ленидин начальник, Дагъустандин халкьдин ша­ир Майрудин Бабахановахъ ва маса ватанпересрихъ галаз санал 2021-йисан 25-июндиз Кьасумхуьрел лап вижевайдаказ “Шарвили” эпосдин нубатдин 21-сувар кьиле тухвана (гьакъикъатда 21-сувар шаз, 2020-йисан июндиз хьун лазим тир, цIи — 22-сувар, залум “COVID-19” азарди ви­ри крар какадарна). Корона­вирусдин тIугъ­вал­дихъ галаз алакъалу сергьятламишвилериз килиг тавуна, мил­ли эпосдин суварар тешкилунин адетдин цIиргъ кьатI тавунай абуруз баркалла!

“Шарвили” эпосдин суварин оргкомитетдин къарардалди, тIугъвалдикай игьтият хуьн яз, цIи эпосдин сувар, адет тирвал, Ахцегьа вирибурун иштираквал аваз гурлудаказ ваъ, лезги гьар са район­да кьилди-кьилди тешкилун лазим тир. ГьакI жеридак халкьди умудни ку­тун­вай. Амма анжах са СтIал Сулейманан райондилай гъейри, гьа­йиф­ хьи, амай районрилай и кар алакьнач. Лезги халкь кьве патал пайнаваз, адан милливал, садвал зайиф жезвай шар­тIара чун руьгьламишзавай, хайи чIал, милли тарих, меденивал хуьниз эверзавай “Шарвилидин” суварар гьич са “объективный, субъ­ективный” себебривайни акъвазариз ­тахьун лазим я. Вучиз лагьайтIа, им чи халкьдин ви­лик финиф акъвазаруниз барабар гъа­латI я. Ша чун гьар сад вичин карда Шар­вили жен!

Дашдемир  Шерифалиев