Гележегдин несилрин рикIера Шарвили пагьливан, аламатдин инсан, хайи Ватан, халкь хуьдай къагьриман яз гьатнава. Ам гьахьтинди яз вири девирра ва вири асирра амукьни ийида.
Фируза Вагьабова, литературовед, илимрин кандидат.
* * *
Чпин туькIуьр хьунал гьалтайла Шарвилидикай манияр муракаббур туш, мана-метлебдалди абур кьилдин вакъиайриз талукьарнава. Абурун вирибурун бинеда халкьдин рикI алай игитдин къамат ава. Адак халкьди вичин еке умудар кутазва. Адан къаматдай халкьдиз вичин арха, къуватлу далу, гужлу аскер аквазва. Гьавиляй гьар са манида игитдин кьегьалвилерин тарифзава.
Айбике Гъаниева, литературовед, илимрин кандидат.
* * *
Шарвили халкьди вичи-вичиз ва къвезмай несилриз хкажнавай, садрани пуч тежедай гуьмбет я. Шарвили — им жегьилрин викIегьвал, рушарин такабурвал, бубайрин давамарун ва дидейрин даях я.
Ризван Ризванов, публицист-алим.
* * *
Лезги халкьдиз руьгьдин рузи ва къуват гузвай чIехи ва мидаим пуд ярж (символ) ава: Шалбуз дагъ, Кьулан вацI ва Шарвили. Ибур чи миллетдин пуд даях я. Пуд кIвач квай куьсруь, гьинал эцигайтIани, ярх жедач. Чи халкьдивай тарихдин мичIи даркалрайни буьркьуь уламрай вичин чIални, чилни руьгьдин садвал хвена экъечIиз хьунин сирни гьа и пуд “кIваче” ава жеди.
Арбен Къардаш, Дагъустандин халкьдин шаир.
Шарвилидиз ода
Гатфарилай — гатфаралди,
КIватIна вири са-сад, са-сад,
Дагъларилай дагъларалди,
Авурди чи Ватан азад.
ПРИПЕВ:
Шарвили я, Шарвили чи
Авунвайди тIвар вине чи.
Тур къуьнера акьадамаз,
Душмандин рикI авудайди,
Гуж-гужунив рахадамаз,
Чи руьгь виниз акъудайди.
ПРИПЕВ:
Герек чIавуз халкьдиз пехъи
ВацIар кьулухъ элкъуьрайди,
Чи дагълара кьилер рехи,
Рекьер цIийи туькIуьрайди.
ПРИПЕВ:
Къагьриманвал тваз чи рикIе,
Лезги чилел аквазвайди.
Кьегьалар хьухь лугьуз чаз къе,
Гьар са касдив рахазвайди.
Забит Ризванов,
Байрам Салимов
Шарвили
Ирид йисуз дад-бидадна гъуцариз,
Диде-чили велед хана — Шарвили.
Къилав гудай бубайринпак турариз,
Тик тIаратI хьиз кьадай халкьдин тIвар вине.
Шарвили! Шарвили! Шарвили! Герек тирла женгериз
КIелед-хивел къведа чун ваз пуд сеферда эвериз:
Шарвили! Шарвили! Шарвили! Фад хкаж хьухь пурариз —
Душманд хура къвазнава чун къилав гана турариз!
Зи лезги чил къагьриманрин макан я,
Пайдах хьиз я гьар кьегьалдин тIвар вине.
РикIер хуррам, руьгьер кIеви кьакьан я,
Гьар са кьегьал я чи далу — Шарвили.
Шумуд къузгъун атанай чи чилерал,
Зи лезги халкь магълуб хьанач дарвилиз.
Лигим хьана чун баркаллу женгера,
Чахъ цIай хьтин чи руьгь хьана -Шарвили.
Рухвайрикай хьана чилиз файдаяр,
Лезги чилихъ темягькарар терг хьана.
Душманд хура къвазна Къванцин гадаяр,
Зи яйлахни гъейри кIвачиз верг хьана.
Лезги чилихъ гзаф ава девлетар,
Чи гьар са къван сир — ктаб я тарихдин,
Пакдиз хуьзвай чи бубайрин адетар,
Кьисаярни халкьдин мецин — арифдин.
Шарвили! Шарвили! Шарвили! Герек тирла женгериз,
КIелед-хивел къведа чун ваз пуд сеферда эвериз:
Шарвили! Шарвили! Шарвили! Фад хкаж хьухь пурариз —
Душманд хура къвазнава чун Къилав гана турариз!
Фейзудин Нагъиев
Агакьа зав!..
Вужар хьана, вужар чакай?
Жагъизмач хьи жуван чка.
Цаварин лекь акваз тIакIа,
Кьарай квахьна, къарих я зун.
Зи фу хьанва къе яванди,
Элкъвемир зал, я жуванди,
Югъурда вун зи шуванди,
Пакад йикъан тарих я зун.
Са диге-кьве чIук жедани?
Гьикьван эхда, икI жедани?
Лезгидикай лукI жедани?
Гагь цIивин я, гагь руьхъ я зун.
Ялзамач вил иервили.
Чуькьуьзва зун къе дарвили,
Агакьа зав, зи Шарвили,
Кьегьалвилихъ къарих я зун…
Седакъет Керимова
