Лугьудайвал, аялдиз чIал чир хьун патал кьве йис герек я, бязи чIехибуруз мез хуьз чир хьун патал вири уьмуьрни бес жедач. Жувалай аслу тушир крар, веревирдер авуналди, жув шитарун са викIегьвал туш, чуькьни тавуна ацукьун архайинвал я. ЯтIани, акъвазнавай къванцик яд фидач. Арза-ферзе кар-кардай фидалди авун лазим я.
Чи хуьрера кьакьан паруйралди кIевнавай, мукьуфдалди ракь янавай, пластикадин пенжерар квай, газ, экв, яд, телевидение, Интернет авай кIвалер гзаф ава. Амма, гьайиф хьи, и дараматра ялгъузвиликай куьцIенвай яшлу сад-кьве кас дуланмиш жезва, я туш хьи, а кIвалериз къуншияр килигзава, михьиз ичIизва. Жегьил иесияр патарал къазанмишиз фенва. Вучиз?
Чкайрал алай гамар храдай цехар, фабрикаяр агалнава, нисидин, консервияр ийидай, чехир хкуддай заводар кардик кумач, ичерин, пIинийрин, ципицIрин багълар хкуднава, малдарвал, магьсулдарвал хийир хкудиз тежедай кеспийриз элкъвенва. Диде-бубайриз амайди гьукуматди гузвай пособийралди аялар чIехи авуна, Урусатдиз къазанмишиз ракъурун я.
Фагьумайла, “ислягь” и карди кIвалер ичIи ийизва, школаяр агалдайвал жезва, хуьрер, поселокар чкIизва. Несилрин алакъаяр квахьзава. Хтулриз дидед чIал, Ватандин гум, ни къвезмач. Хьайи кар я.
Чардахдин винел алай ципицIрин тегьенгрин хилер завай, артухан заланвал себеб яз, куьруь ийиз жезвачир. За телевизордай чкадин малуматрикай менфят къачуна, ципицIрин тегьенгар атIудай устIардиз эверна. Бубадин хва, атай уьзуьмчи жегьил тиртIани, адан акунри зун тажубарна: вилер чапрас, са гъил набут, куьлуь итим.
— Я халудин, вавай чардахдин винел кIвалах ийиз жедани?
— Вуна, халу, заз чка къалура. Ваз аквада.
УстIар кьвед лагьай гьавадин пенжердай чардахдал акьахна, зирекдаказ са сятина кIвалах куьтягьна, ципицIрин хъсан бегьер жедайдак умуд кутуна.
— Яда, ви ери-бине, бубаяр гьи хуьряй я, — гайи кIвалахдин гьакъидал рази хьайи уьзуьмчидивай хабар кьуна за.
— Чидач, халу. Зун етимханадай къачунвайди я. Зи кIвалин иесидин рухваяр, мехъерар авуна, патарал фена, мад хтанач. Иесиди вичел чан аламаз, вичин кIвал ичIиз тунач, зун хвена. А кIвалера за хизан кутунва.
УстIар хъфена. Зи хиялар артух хьана. РикIик къалабулух акатна. Яраб зи кьисметни ихьтинди жеда жал? Аквар гьаларай, гзафбурун… Шаклу несил?
ИкI тахьун патал вуч авун лазим я? Никай, квекай куьмек хьурай? Хаталувал ам я хьи, лезги жемят чкIизва.
Халкьдин дуланажагъдин шартIар гуьнгуьна хтун патал за “ЛГ”-диз “Заводрал чан хкайтIа…” макъала кхьенай. Ам 2018-йисан 29-мартдин 13-нумрада чапнава. Садра арза авуна кар туькIуьз хьайитIа, хъсан я. За къелем гъиле кьунин себеб ам я хьи, чахъ гьар кеспидин машгьур пешекарар, гьукумдин чIехи къатариз авай гьал агакьардай журналистар ава. Халкьдин къажгъан муркIадални ргада. Шаклу несилар тежедайвал.
Гьасан Гьуьсейнов
