Дагъустандин Кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Сергей Меликов 27-октябрдиз Дербентдиз фена. Идан гьакъиндай “Лезги газетдиз” РД-дин Кьилин ва Гьукуматдин Администрациядин пресс-къуллугъди хабар гана.
Республикадин регьбер шегьердин мэр Хизри Абакарова къаршиламишна. Ада шегьердин тарихдин паюнихъ галаз таниш жедай чIавуз арадал атай вири суалриз баянар гана.
Сифте нубатда Сергей Меликов канатдин рехъ туькIуьрунин проектдихъ галаз танишарна. И кIвалах 2020-йисалай 2025-йисалди Россиядин лап къадим шегьер комплекснидаказ вилик тухунин чIехи проектдин сергьятра аваз бажармишун фикирдиз къачунва. Канатдин рекьин яргъивал саки 3 километрдив агакьда. Адавай сятда 500 кас тухуз жеда. И рехъ туькIуьрунихъ галаз сад хьиз, гьуьлуьн кьер аваданламишунин кIвалахарни кьилиз акъудун фикирдик ква. Проектда рехъ гьуьлуьн кьерелай башламишна кардик кутун къалурнава. Инаг 120 агъзур кас дербентвийри йиса кьиляй-кьилиз ял ядай чкадиз элкъведа, ада шегьердиз йисан къене къвезвай туристрин кьадарни 100 агъзур касдин артухардай мумкинвал гуда.
Региондин регьбердиз шамагъаждин тарарин там — шегьерэгьлийрин ва туристрин рикI алай гуьзел чкани къалурна. Сергей Меликов инсанар машгъулардай ва абуру ял ядай шартIар яратмишунин планрихъ галазни танишарна.
Ахпа Сергей Меликов къадим шегьердин килигуниз лайихлу кар алай чкадиз — “Нарын-къала” къеледиз килигна. РикIел хкин, 2003-йисалай инихъ “Нарын-къала”, Куьгьне шегьер ва Дербентдин къеледин имаратар ЮНЕСКО-дин виридуьньядин ирсинин сиягьдик кутунва. Алай вахтунда къеледа инженервилинни махсус маса кIвалахар акьалтIарнава. Ана авай хашунин кIалубдин къуба алай имарат махсусдаказ ахтармишуналди, XIX асирдин юкьвара хкажай и дараматдин макьсад вуч тиртIа, кьил акъудунин алахъунар авуна. Нетижада и имарат хашпарайрин ибадатхана яз эцигайди я лагьай фикир тестикьарзавай цIийи делилар агакьна.
ЦIийи делилар гъиле гьатунихъ галаз алакъалу яз алай йисан 19-ноябрдиз ЮНЕСКО-дин векилри Дагъустанда и барадай заседание тухуда.
Ахпа Сергей Меликов шегьердин гуьнгуьниз хканвай 8 ва 7-магьалриз фена ва 7-6-магьалар комплекснидаказ аваданламишунин кIвалахар кьиле физвай гьалдихъ галаз таниш хьана. Магьалар шегьердин тарихдин метлеб авай кварталар я. Къеледилай агъада хьиз бинеламиш хьанвай — абур туриствилин зонадик акатзава, и мулкарал медениятдинни тарихдин къадимлу объектар бинеламиш хьанва.
Региондин регьберди Жуьмя мискIинни фикир тагана тунач. Алай вахтунда ина гуьнгуьна хтунин кIвалахар кьиле физва ва аваданламишунин серенжемар кьабулзава. Сергей Меликов ахпа Къирхляр зияратдал фена. Ина Мегьамед пайгъамбардин (къуй Аллагьдин патай салават ва саламар хьурай вичиз) асгьабар фаракъатнава.
Дербентда авай чIавуз Сергей Меликов шегьердин образованидин, здравоохраненидин идарайризни килигна.
Дербентда Сергей Меликоваз Россиядин и къадим шегьер 2020-йисалай 2025-йисалди вири терефрихъай вилик тухунин кар алай проектар раижна. Дербент вилик тухунин мастер-план са жерге паярикай ибарат я. Гьа гьисабдай ихтилат спорт, образование, яшайишдин кIвалер ва шегьердин шартIар, транспортдин къурулуш ва ЖКХ хьтин хилерикай физва. Туризм вилик тухуниз иллаки кьетIен фикир гуда. Санлай къачурла, 50 проект кардик кутада.
Шегьер вилик тухуникай рахадай чIавуз региондин регьберди Сулейман Керимован патай еке куьмек агакьзавайди къейдна. Сергей Меликован гафаралди, ам Дагъустан патал виридалайни къуватлу инвесторрикай ва меценатрикай сад я. РД-дин руководителди меценатди эхиримжи 20 йисуз республикада, кьилди къачуртIа, спортдин ва промышленный проектар бажармишдайла куьмек гайиди, алай йисан гатфарилай инихъ ада тIугъвал арадал атанвай девирда азар чукIунин вилик пад кьун ва агьалийриз медицинадин рекьяй къуллугъ авунин кIвалах хъсанарун патал региондиз хейлин такьатар чара авурди къейдна. Алай вахтунда Сулейман Керимова Дербент вилик тухунин карда активнидаказ иштиракзава.
Идахъ галаз сад хьиз, Сергей Меликова ихьтин келимаярни лагьана: “Дербент яшайишдин кIвалер эцигунив комплекснидаказ эгечIзава. И барадай адалай вири Дагъустанди чешне къачун лазим я. И месэладив комплекснидаказ эгечIуни чаз шегьердин тарихдин пай туькIуьрдай, гьуьлуьн патарив гвай къурулушар гегьеншардай, инсанар яшамиш хьун патал ерилу чIехи анклавар арадал гъидай мумкинвал гуда…”, — баян хгана региондин регьберди.
Дербентда мугьманвиле авай чIавуз Сергей Меликов шегьердин жемиятдин векилрихъ ва жегьилрихъ галазни гуьруьшмиш хьана. Гуьруьш ачух рахунрин къайдада кьиле фена: республикадин регьберди вири суалриз жавабар гана.
«Лезги газет»
