Им ашукь Сакит Дагъустандиз — Лезгистандиз сифте хтанвай вахт тир. Адан манияр чи патара лентиниз къачузвай. Заз и мярекатдиз телевиденидин къуллугъчи Фетягь Къурбанова, рагьметлу зи хуьруьнви сатирик Жамидина теклифнай. Заз икьван чIавалди ван хьанвайтIани, ашукь вич мукьувай акунвачир. Нянин кьиляй чахъ композитор Гьуьсейнов Мегьамедни агалт хъувуна. Чун вири санал Фетягьан кIвализ илифнай.
Заз акуна, таниш хьана, рикIел аламайвал, Сакит кисай, са артух рахан тийидай, хабар кьуртIа, жаваб гудай кас тир. Адан гъилер агъур зегьметди бугъ таганвай, назикбур яз акунай заз. Им адан пешекарвилин лишан тиртIа, лугьуда за.
Лезги чIалални азаддаказ рахаз адалай алакьзавачир. Кисна ацукьунни гьадавай тир жеди.
Адан чуьнгуьр, зун ацукьнавай патахъай дивандихъ агалдна, динжарнавай. За адаз яргъалди дикъет гана. Гзаф дамахлу акунрин алат тир. Бегенмиш тежедай хьтин затI тушир.
Жувак тар ядай хесет квайвиляй, хабар кьун тавуна, завай а затI гъиле кьун хьана. Зун чуьнгуьрдиз, анжах и пад — а пад элкъуьриз, мукъаятвилелди тамашзавай. Симерик тIубни кязавачир.
УстIардиз вичин алатдик кягъун бегенмиш тежедайди заз аян тир. Вичин кIани рушал чарада вил вегьейла, жегьилрин рикIе гьихьтин гьисс къугъвадатIа, квез малум я жеди. Амма Сакит заз а саягъда килигзавачир. Ам масакIа тир, на лугьуди, за чуьнгуьр исятда гваз катда… И кар кьатIанвай рагьметлу Жамидина, “Духтур, ашукьдин чини къал къачунва” лагьана тагькимарнай зун.
Багъишламишун тIалабна, за ашукьдин алат, назик руш хьиз, “пачагьдин тахтунал” эхцигнай.
Гуьгъуьнлай малум хьайивал, гьакъикъатдани, ашукь Сакитаз и патан лезги эдебиятдин векилар аквазвайди сифте сеферда тир.
Жамидина адаз чIехи гьуьрметдивди, гзаф хъуьтуьлдиз вичин меслят ганай: “Сакит стха, эгер ваз лезги халкьдиз истеклу хьана кIанзаватIа, вун и патаз хтана кIанда. Вуна са лезги чIал ваъ, лезги шаиррин шиирар чирна, абур жуван репертуардикни кутун лазим я”.
Гуьгъуьнлай чун инанмиш хьайивал, и рекьяй ашукьдихъ аквадай хьтин агалкьунарни хьана.
Дербентда лезги ашукьрин фестиваль тухузвайла, Сакита чаз вичин кьетIен агалкьунар ва бажарагъ успатнай. Лезгийрин рикI алай манидар Фаризат Зейналовани Ашукь Сакит Лезги театрдин сегьнедал алай. Сада чIехи устадвилелди манияр лугьузвай, муькуьда, фасагьатдаказ чуьнгуьрни ягъиз, ашукьдин саягъда, Фаризатаз вичи талукьарна туькIуьрнавай чIалар лезгидалди хуралай лугьуз, ам мадни ашкъиламишзавай…
Фаризатани вичин шадвилин гьиссер, тамашачийрихъ элкъвена, къалурнай: “Эгер ашукьди, зи хьиз, куь тарифарни авунайтIа, ништа, куьне гьикI гьевеслудаказ капар ядайтIа” лагьана, вичин нубатдин манидив эгечIнай ам…
Гьикьван шириндаказ чуьнгуьр язавайтIани, за адан сагъвал саздик квачирди гьисснай. Ада вичини чаз рикIин суза ачухнай:
Кьуьзуьвал заз гуз кIанзава,
Амма садани ам къачузвач.
Жегьилвал заз къачуз кIанзава,
Амма садани ам гузвач…
Дугъриданни, ашукьдиз вичин гьал хъсандиз чизвай. Вичин устадвилин чагъинда амаз, ам чавай къакъатна. Гьайиф… Ашукьдин манийри чун гилани руьгьдай хци ва нурлу ийизва. Гьа имни са бахт хьиз я заз…
Азедин Эсетов
