Киш югъ тир. Зи аялар кьведни мектебдай кIвализ хтана. Абуру чпиз диде-бубайрин собрание авайдакай хабар гана. Зун, жуван гьазурвал акуна, мектебдиз (меркезда 1-нумрадин мектеб) фена. Са аялдин собрание акьалтIайла, зун фена дегьлизда ацукьна. Кьвед лагьай аялдин собрание башламишдалди са сят амай.
Вад декьикьани арадай фенач, 10-12 йиса авай хьтин кьве руш, мектебдин гьаятдихъай хтана, зи патавай са тIимил яргъал хьиз куьсруьдал ацукьна. Рушари куш-кушдалди ихтилатарзавай. Зун гъавурда акьурвал,абур гъвечIи чIавалай санал чIехи хьанвай дустар ва къуншияр тир. Са дустуни муькуьдавай “У вас какой урок?” лагьана хабар кьуна. Дустуни жаваб гана: — “У нас тоже родной язык, поэтому я ушла с урока”. — “Ну и правильно!” — къул чIугуна дустуни муькуьдан гафунал…
Аялри лугьузвай гафари абурун диде-бубайриз хайи чIал герек авачирди, хуш туширди къалурзавай. И гафарин ван хьайила, за рушариз кьведазни зи мукьув агатун теклифна. Сифте чеб-чпиз вилер экъисна килигна, ахпа, гьич са гафни талгьана, абур зи патав агат хьана ацукьна. За абурувай тIварар вужар ятIа хабар кьуна. Са рушан тIвар Амина, муькуьданни — Патимат тир! Амина — 6, Патимат 7-классдин ученицаяр я. Хайи чIалан тарс фикирда аваз,за аялриз гзаф суалар гана. Абурун жавабриз фикир гайила, аялрин гьич са кIусни тахсир авачирди субут хьана.
Патиматахъ галаз за артух суьгьбетар авунач, вучиз лагьайтIа дарги миллетдин адетар, чIал заз чидач. Амма ада за Аминадихъ галаз ийизвай суьгьбетрихъ дикъетдивди яб гузвай. Аялриз за лезги чIалакай, адетрикай, культурадикай суьгьбетна. Заз яб гайидалай гуьгъуьниз, тарсунин са пай фенвайтIани, сивел мили хъвер алаз, Аминади вич хайи чIалан тарсуниз хъфида лагьана. Амма адаз муаллимдихъай кичI авай. Тарсунай катнавайди чиз, хъфейла, мад тарсунай акъудун мумкин тир. За рушариз кьведазни ихьтин меслят къалурна: хъфена, классдин ракIар гатана, муаллимривай куь тахсирдилай гъил къачун тIалаба, куьн кьабулда абуру. Муаллимри куьн акъудайтIа, элкъвена хъша, зун къведа куь куьмекдиз. Аялриз пара шад хьана. Заз сагърай лагьана, катиз-катиз чпин классриз хъфена. Рушар элкъвена хтаначир. Зунни собрание тухузвай кабинетдиз фена.
Дильмира Ашурбегова
