CТIАЛ СУЛЕЙМАНАН ШИИРАТДИН ЙИКЪАР
СтIал Сулейманан шииратдин йикъар-руьгьдин чIехи сувар — гьар йисуз майдин вацра кьиле тухун адетдиз элкъвена гзаф йисар я. Вахтари ам чаз генани мукьва ийизва, гьикI хьи, чаз чIехи шаирдин — арифдардин илгьамдин, адан сеслу чIалан цIийи-цIийи синер генани артух мукьувай чир жезва.
Шаирвиликай ва шаирдин асул везифадикай лагьанва:
Вуч лагьайтIа Сулеймана,
Батрак юлдаш, фагьум вуна,
Бейхабар жемир ксана,
Ахварай аватун хъсан я…
И цIарари зи рикIел саки 200 йис идалай вилик чи халкьдин милли къанажагъдин эбеди дестекар тир Ярагъ Мегьамедан, Ахцегь Мирзе Алидин, Алкьвадар Гьасанан насигьатар хкизва.
“Женг чIугу, куьн азадни жеда!” лагьанай Ярагъви муршид Мегьамеда.
«Са инсандик итимвилин квачир бере са лишан,
Гудач халкьдиз хийир, гъиляй къвез виш гьунар, бес гьикIин?!» — насигьат ганай Ахцегь Мирзе Алиди.
“Виш агъзур йис акъуддалди къизилдикай тир кьефесда,
Жув инсан яз гьисабдай кас жен герек халкьдин къуллугъда”, тагькимарнай Алкьвадар Гьасана…
СтIал Сулеймана абурун ирс генани гужлу авуна, вичин сес, алакьунар, илгьам, гьар са мумкинвал халкьдин къуллугъда эцигна.
Ингье вучиз шииратдин сувар амай вири суваррилай инсандин руьгьдиз таъсирдай, къабарламиш хьанвай рикIер сагъар хъийидай, муркIари кьур вацIар авагъардай, асиррин пас тергна, цIийи нурар багъишдайди ятIа.
Къе чун Сулейманан суварин вилик ква!
Адан чIалар гьар са лезгидин, гьар са дагъвидин рикIив, мелгьем хьиз, мураддин михьи майва хьиз, агакьзава. Шииратдин гужлу булахдини, вацIуни, гьуьлуьни халкьдиз гьа и саягъда къуллугъда.
Чи медениятдин кьилин кимел Сулейманан шииратдин бармак вичиз хас тир гьуьрметлу чкадал эбеди яз ала. Къе а кимел вири Дагъустандин, Кеферпатан Кавказдин, вири Россиядин лап хъсан шаирар, халкьарин лап хъсан векилар атанва. Сулеймана абуруз лугьузва:
Са зерре кьван айиб-хата
Титан герек жуван пата.
Заманада вуч аватIа,
Ахтармишиз, чирна кIанда.
СтIал Сулейманан къилих:
Авай гаф тавун я чуьнуьх.
Гьар шаирдин вичин ишигъ
Экв гуз гьакI куькIуьрна кIанда.
Дугъриданни, арифдар гафар тушни!
Абуру къе гьикьван хъсан ванзава! Инлай кьулухъни шумуд несилдин рикIе, руьгьда и гафари ишигъ гуда. Сулейманан шииратдин йикъарин метлебни гьа им я. Гзаф крар жез алатда. Булахар, вацIар, чпин гел дегишна, масанихъ авахьун ва я кьурунни мумкин я. Амма Сулейманан шииратдин гъетре, гьамиша хьиз, вичин халкьдин руьгьдиз, къанажагъдиз, умудриз уьтквемвилелди экв гуда.
Мердали Жалилов