Зун хуьре авай. Гатун отпускдин вахтунда жуван хайи ерийрал кьил чIугун зи адет я. Югъ рагъдандихъ элкъвенвай. За, айвандихъ галай дезгедал хур вегьена, тIебиатдин гуьрчегвилел гьейранвалзавай.
— Ваз нянин хийирар, духтур, — лагьана, кIула цин гичин аваз, патав гвай магьледа яшамиш жезвай зи танишдин руш чпин кIвал галайвал хъфизвай. Са гъвечIи геренда акъвазна, кефияр-гьалар, кIвал-югъ гьикI ятIа хабарар кьуна, ада рехъ давамарна.
Зун са хейлин вахтунда куьчедай хъфей дишегьлидин гуьгъуьниз килигиз амукьна. РикIел жуван жегьил вахтунда кьилел атай са дуьшуьш хтана. “Яраб и руш гьам тушир жал?” — хиял фена рикIяй.
… Йисар хейлин алатнаватIани, на лугьуди, им накь тир, галай-галайвал вири бейнида ама.
КIвалахдилай хкведайла, Бакуда, филармониядин цлал алкIурнавай чIехи афишада зи вил акьуна. Адал Дагъустандин кьуьлерин машгьур ансамбль “Лезгинка” къвезвайдакай хабар ганвай. За, гежел тевгьена, жуван рикI алай кьве юлдашдизни билетар къачуна. Автомат-телефондай зенг яна. А чIавуз гила муд хьанвай трубкаяр авачир. Юлдашриз чи кIвализ атун теклифна.
Чи хизан, дидени галаз, кирида кьунвай кIвале яшамиш жезвай. Зун хтайла, ина мугьман аваз хьана. Дидедини ада суьгьбетдал илигнавай. Атанвайди захъ галаз мектебда кIелай къунши хуьруьнви гада тир.
Гьа и арада зи юлдашарни атана агакьна. Ихтилатар мадни гур хьана.
Дидеди хуьряй атанвай зи танишдивай хабар кьуна:
— Вун эвленмиш хьанвани, чан хва, аял-куял авани?
— Ваъ, эме, гьелелиг агакьнавач зун, — жаваб гана ада.
— Я бала, вахъ галаз кIелай и зи хциз пуд аял хьанва. Вун гилани субай яз вучиз ама?
— Зал, эме, гьелелиг жуван вил ацукьай, бегенмиш хьайи са гуьрчег руш гьалтнавач.
— Я чан хва, куь хуьре зазни чидай вижевай рушар ава. Лугьун чна, флан касдин (бубадин тIвар кьуна) руш, адахъ вуч хьанва?
— Чан эме, ваз адан диде чидайди я. ЯхцIур йисни хьанвач. Вун адан кIвачериз килигайди яни? Абур, кьуьзуь къаридинбур хьиз зулар-зулар хьана, дамарар экъисна аквазва. Пака адан рушни гьакI жедайди тушни?..
— ЯтIа, амукьда вун, гьакI субай яз, — ихтилат куьтягьнай дидеди…
Хийир авачир ихтилатрал эхир эцигун патал зи юлдашрини, чпихъ къайгъуяр авайди багьна кьуна, кьил баштанна…
“Лезгинкадин” югъ алукьайла, чун пуд дустни санал концертдиз фена. Ам дамахлудаказ тухузвай. Гьар са нумра гурлу капаралди къаршиламишзавай.
Антракт малумарайла, чун пудни залдихъ галай чIехи дегьлиздиз экъечIна. Артистри тамамарзавай кьуьлерин тарифарзавай. Кьвед-пуд декьикьани алатнач, чи патав гзаф тIарамдиз алукIнавай гуьрчег са руш атана. Салам гана, ам зи патав агатна. Руш тушир, са тIавус хьтинди тир! Адан чина дигмиш жезвай шефтелдин ранг авай. Ам захъ галаз, хъсан танишдихъ галаз хьиз, рафтар жезвай. Заз вич чир тахьанвайди кьатIайла, ада вич зи хуьруьнвидин руш тирди лагьана. Чун бегьем таниш жезни агакьнач, антракт куьтягь хьана. Руша чаз сагърай лагьайла, зи юлдаш Сефадир, артистриз гун патал гьазурнавай къизилгуьл цуькверин кIунч адан гъиле туна, захъ элкъвена: “Чун куь кIвале авайла, ви дидедиз вичихъ галаз кьадай гуьрчег руш жагъизвач лагьай ахмакьдиз и чаз акур ви хуьруьнви рушаз килиграй лагь”…
Зи юлдашри хиве кьурвал, къуншидин рушан гуьрчегвили Дагъустандай атанвай артистрин устадвилиз гайи къимет мадни артухарнай.
…Эхь, заз салам гайиди гьа руш тир. Адан жегьил чIаван дамах-чахмахдин лишанар гилани амай. Инсанриз хас хесет я: рикIиз такурди вилеризни аквадач…
Азедин Эсетов,
Дагъустандин халкьдин духтур
