30-июлдин йифиз чи арадай РФ-дин лайихлу артист, Дагъустандин халкьдин артист, вичин вири уьмуьр Лезги театрдиз бахш авур Абдуллагь ТIажибович Гьабибов акъатна.
Абдуллагь Гьабибов 1949-йисан 3-январдиз Докъузпара райондин Чахчарин хуьре муаллим ТIажибан хизанда дидедиз хьана. Тагьирхуьруьн интернатда 8-класс акьалтIарайдалай кьулухъ ам Дербент шегьерда авай культпросветучилищедин театральный отделенидик экечIна. КIелунар чешнелудаказ акьалтIарнавай жегьил пешекар кьилин режиссер Багъиш Айдаева 1967-йисуз театрдиз кIвалахал кьабулна. 1978-йисуз, кIвалахдивай къерех тахьана, А. Гьабибова Краснодардин культурадин институтдин режиссерар гьазурдай факультетни акьалтIарна.
А.ТI. Гьабибов кьетIен бажарагъ, алакьунар авай артист тир. Милли театрда зегьмет чIугур 57 йисан девирда ада 150-далай виниз ролар тамамарна. Ада сегьнеда яратмишай гьар са къамат театрдин тарихда даим амукьда. Гьакьван тамашачидиз таъсирдайбур, вири патарихъай тамамбур, туькIвейбур тир абур.
Кьилди къачуртIа, жуьреба-жуьре йисара ам А. Пушкинан «Къванцин мугьман», Шекспиран «Лир пачагь», Еврипидан «Медея», Ф. Шиллеран «Къачагъар», Ж-Б. Мольеран «МутIлакьди», А. Вампилован «ЧIехи хва», Уь. Гьажибегован «Мешеди Ибад», 3. Гьажибегован «Ашукь Къариб», С. Гьажиеван «КIири Буба» тамашайра Дон Гуанан, Эдгаран, Ясонан, Роллеран, Валеран, Бусыгинан, Серверан, Ашукь Къарибан, КIири Бубадин ролра къугъвана. КьетIендиз къейдна кIанда, Абдуллагь Гьабибова чи халкьдин машгьур кьегьал рухвайрин — Етим Эминан, Алкьвадар Гьасан эфендидин, СтIал Сулейманан, Мегьамед Ярагъидин тикрар тежер хьтин гьакъикъи къаматар арадал гъана. «XX асирдин Гомер» СтIал Сулейманан къамат машгьуриз лагьайтIа, ам Дагъустанда, Кремлда, Парижда, Бакуда сегьнейриз экъечIна. Виринра ам, гьамиша хьиз, гурлу капар ягъуналди кьабулна.
Актер хьунихъ галаз сад хьиз, ам шаир, композитор, манидарни тир. Ада вичи вичин шиирриз гьаваяр кхьиз, манияр лугьудай. Идалай гъейри, ада гзаф кьадар тамашайризни гафарни гьава кхьена, са кьадар пьесаяр урус чIалай лезги чIалаз элкъуьрна, лезги чIалал мультфильмаяр гьазурунин проектда иштиракна, художественный, документальный фильмайра къугъвана.
Яргъал йисара Дагъларин уьлкведин меденият, искусство вилик тухуник А.ТI. Гьабибова кутур пай фикир тагана амукьнач. Ам 1986-йисуз театральный искусстводин хиле къазанмишнавай агалкьунрай — «ДАССР-дин лайихлу артист», 1995-йисуз культурадин хиле яргъал йисара гьакъисагъ зегьмет чIугунай ва чIехи пешекарвилин устадвиляй — «Дагъустандин халкьдин артист» ва 2005-йисуз Россиядин театральный искусстводин хиле лайихлувилерай «Россиядин Федерациядин лайихлу артист» гьуьрметдин тIварариз лайихлу хьана. РД-дин Кьилин Указдалди 2019-йисуз А. Гьабибоваз «За трудовую доблесть» медаль гана. 2020-йисан мартдин вацра Москвада мергьяматлувилин «Артист» фондуни, уьлкведин культура вилик тухуз, яргъал йисара чIугунвай гьакъисагъ зегьметдай А. Гьабибовав «Признание» премиядин лауреатдин диплом, Чарльз Чаплинан статуэтка ва пулдин премия вахканай.
«Лезги газетдин» редакциядин коллективди Абдуллагь ТIажибович Гьабибов рагьметдиз финихъ галаз алакъалу яз, адан хизандиз, вири мукьва-кьилийриз, санал кIвалахай юлдашриз, дериндай хажалат чIугунивди, башсагълугъвал гузва. Милли сегьнедин устаддин экуь къамат чи рикIера гьамишалугъ амукьда.
Гьайиф, хъфена…
(РФ-дин лайихлу артист, лезги сегьнедин чIехи устад Абдуллагь Гьабибов амач лагьайла…)
Къе хьана заз чир —
Абдул хъфена.
Сегьнедин гъед тир,
Гьайиф, туьхвена…
Мегер икьван фад
Туьхуьда гъетер?
Квахьда вацIун яд,
Илифда дердер?
Сефил жеда багъ,
Амачиз билбил?
Гьиниз фена рагъ,
Хкажай чи кьил?
Хкведачни бес
Чи кимел дустар?
Гьинва ви гьевес,
Эй чIехи Уста?
Лезги сегьне чи
Жедани ичIи?
Руьгьдин бине чи
Жедани мичIи?
Хкведачни чаз
Сулейманан сес?
Кас-Буба рахаз,
Билбилар хъуьрез…
Шумуд суй, къамат
Къвезва чи вилик!..
Суьгьуьр, аламат!
Вуч ятIа килиг!
Гьабибов Абдул —
Чи руьгьдин дестек!
Гьихьтин арш, акьул!
Гьихьтин эрк, уьстек!..
Гила ам амач
Лугьуда за гьикI?
Квахьдач а къамат,
Къваздайд туш а рикI.
Вилик жеда ам,
Ачухна сегьне!
Кьабулиз илгьам,
Капар ягъ куьне!..
31.07.2024-йис
Мерд Али
