Алай девирда хайи чlал хуьн ва вилик тухун патал лезгийри ийизвай алахъунар гъвечIибур туш. Къизгъин гьуьжетарни кьиле физва.
ЧIал маса чIаларин гафарикай михьзавай “устIаррин” кхьинар акурла, зун мягьтел жезва. Ихьтин фикирдал алайбуруз чи чIал хъсандиз чизвач, ятIани хийирдилай гзаф зиян гузва.
Урус чIални михьда лугьудайбур хьана са девирда. Арадал атай затI хьаначир. ТIебиатдихъ галаз алакъада авай затI хьиз я чIал. Ам са ни ятIани вичин нинидай кьун эйбежер кар я.
Дустуни зав кIелун патал вугай “Алам” журналдин са шумуд нумрадай акурвал, и йисара ана чIалан пешекаррин макъалаярни хейлин чапнава. Амма абуру чIалакай хабар авай ксарин фикирар кепекдайни кьазвач. Б.Талибов, М.Гьажиев, А.Гуьлмегьамедов, У.Мейланова, Р.Гьайдаров хьтин машгьур алимрин словарар абуруз къе ягьанатардай усал затIариз элкъвенвайди хьиз я.
Вич химиядин алим тир Ярали Яралиеван фикирар абуру чIалан алимринбурулай вине кьазва. Чаз аквазва Ярали Яралиеван “гьунарарни”, ада чIалакай кхьизвай баянар кIелайла, заз чир хьана хьи, лезги чIал адаз хъсандиз чизвач.
ЧIал халкьдинди я. Адан къанунар, алимри йисаралди зегьмет чIугуна, дуьздал акъуднава. Илимдин рекьелди субутнава. Вучиз къе кар течизвай ксари чIал “кьиникьал” гъизва? Алимар — пешекарар гьинава? Чпи вуч ийизватIа чин тийизвай ксариз акI ийимир лугьун герек тушни?.. Фикир це, лезги халкь! Гьалар гьакIни хъсанзавач…
Залим Агьилов, Дербент шегьер
