К.Казимован “Дидардиз дава-дарман” (“Лезги газет”, № 16, 2017-йисан 20-апрель) макъала газетдин чинал атана са гьафтени алатнавачир — редакциядин коллектив адан автордиз мугьман хьана. Вирида чпин чIехи юлдашдиз чими келимаяр лагьана, хайи югъ мубаракна, адаз сагъламвал хьун алхишна. Газетдин сайтдиз гегьенш материални акъатнай.
И кардин нетижада, тIебии яз, К.Казимоваз зенгер ийизвай, патав къвезвай, адан гьал-агьвал хабар кьазвай ксарин кьадар мадни артух хьана.
“Зи сагъламвилин гьал алай вахтунда са акьван пайгар туштIани, Казим муаллим, за ваз зенг ийизва, — лугьузва алим Нисред Гашарова. — Зи хайи халу Вагьид духтур лезгийрин Лукьманал Гьаким я лагьана хайи халкьдин арада раиж авур журналист вун я”.
Тержибалу духтур, алим Анвар Гьасанович Гьамзатован патав К.Казимов нубатдин сеферда фейила, духтурди лагьана: “Казим, заз, гьар сеферда вахъ галаз гуьруьшмиш хьайила, ви къаматда сагъламвилин нур артух хьана аквазва. Им ви хайи веледрин кьетIен къайгъударвилин лишан я. Кьилди къачуртIа, ви велед Мегьамеда (Мегьамед-Шериф) гзаф дуьшуьшра зи везифаярни эвеззава. Ихьтин веледар хьун диде-бубадин еке бахтлувал я”.
Профессор Гьажи Гашарова гьал-агьвалдикай хабар кьунилай алава, К.Казимован руш Мумината бубадихъ галаз гьар йикъан алакъа хуьзвайди малум хьайила, и кардал мадни шадвал авуна. “Зи гъиле ва хиве авай илимдин кIвалах компьютердал тартибдик кутазвай Муминат гьа са вахтунда багърияр патални баркаллу руш хьунни шад жедай кар я”.
“К.Казимов абур-сабур хуьз алакьдай, Аллагьди илгьамдин пай ганвай, бахтлу, камаллу инсан я. Талукь тир ксарилай алакьначтIани, ада инкъилабчи Мукьтадиран хва Саламакай (Абдусаламакай) гегьенш материал газетдин чинрал гъана. Адан архивда Саламакай мадни гзаф делилар авайди заз чида. Идалай алава, Казим стхади хайи халкьдин баркаллу рухвайрикайни рушарикай, алимрикай, искусстводин устадрикай кхьенвай повестар милли публицистикадин къизилдин фондуна гьатнава. Акьалтзавай несил патал абурухъ еке мана-метлеб ава”, — лугьузва алимди.
К.Казимов духтурханада лап четин гьалда авайлани, Гьажи муаллимдин уьмуьрдин юлдаш Инжи Саламовна, “Ви гьал гьикI я, играмиди”, лугьуз, адан патав гьар юкъуз къвезвай.
“Сагърай, яшамиш хьурай куьн вири”, — лугьузва К.Казимова.
Сулейман-Стальский райондин кьил Нариман Абдулмуталибова яргъал йисара “Лезги газетдин” культурадин отделдин редакторвиле кIвалахай Казим Казимован багърийривай адан гьалдикай хабар кьазва, чими саламар ракъурзава, ам хайи чIалан, медениятдин, эдебиятдин къадир авай интеллигенциядин векилрин жергеда гьамиша амукьдайди къейдзава.
Вичин ери-бине Дагъустандин халкьдин шаир Хуьруьг Тагьиран хуьряй тир, шииратдал рикI алай Сакина Мусаевади “Казим халудиз” шиир теснифна (са бенд):
Чи мурад я, Казим халу,
Гьамиша вун хьунухь кIвачел.
Гьар са касдиз ви тIвар хуш яз,
Уьмуьрлух яз хьунухь мецел.
Районра “Лезги газетди” виликрай кIвалах тухуз хьайи тегьердикай суьгьбетардайла, агъсакъалди рикIел хкизва:
— Гьар сеферда журналиствилин рекьери зун гуьзел Самур дередиз акъудайла, за, жуван хайи кIвале хьиз, Магьмуд муаллимдин ва къе вичел Хуьруьгрин хуьре камаллу агъсакъалдин тIвар атанвай Дагъларин уьлкведин лайихлу муаллим Гьажимегьамедан кIвале йифер-йикъар акъуддай. Гьажимегьамедни зун бубайрин терефдихъай ивидиз мукьва инсанарни я эхир. Чи кьведан чIехи бадеяр пак Хизри Эфендидин веледар тир. ГьакI чна сифте яз Хуьруьгрин хуьре юкьван школани акьалтIарна.
(Пак Хизри Эфендидин гьакъиндай гегьенш материалар Казим Казимован “Мамали-бег” романда гьатнава).
— Нубатдин сеферда Гьажимегьамедаз зун мугьман хьайила, адан суфрадихъ гьакI зарафатчи къунши Давуд муаллим ва Айдунбег муаллимни галай. Зи мецел ихьтин келимаяр атанай: аквар гьаларай, закай куь кIвалинди хьанва… Тажуб хьайи Гьажимегьамеда лугьузва: “Вун чи кIвалинди хьанвач, вун гьамиша чи кIвалинди язвайди я. Эгер ви патав ярар-дустар, мукьва-кьилияр, чпихъ са дерди авай ксар къвезвачтIа, бубайри лугьудайвал, ахьтин инсан тама авай тек тар хьиз я…”
— Гзаф инсанар мугьмандиз атайла, кIвалин берекатарни артух жезвайди я, — алава хъувунай Гьажимегьамедан кайвани Къайсията.
Казим халудин кIвале адан патав гагь Москвадай, Тольяттидай, Къизлярдай, Дербентдай, Каспийскдай ва маса шегьеррай, гагьни адан къавум-къардашар авай Мегьарамдинхуьруьн, Сулейман-Стальский районрай багърияр, мукьва-кьилияр, ярар-дустар къвезва. Казим халуди, абурухъ элкъвена, шиирдин цIарарни лугьузва:
Чахъ гьар садахъ азар-бизар галазва,
Сад Аллагьдин рикIел вири алазва.
Зи гьал-агьвал хабар кьазвай вирибур,
Нурар хьана, куьн зи рикIе авазва…
Дагъви Шериф