Муьгъ инсандин лап лишанлу имарат-яратмишун я. Рехъ-хвал туькIуьрунилай, муьгъ эцигунилай суваб кар авач, гьикI лагьайтIа, абур инсанри ишлемишзамай кьван эцигайбуруз еке суваб жезва. Самур, Ахты-чай вацIар, цин чIехи къаналар, кIамар авай къадим Ахцегьар муькъвералди девлетлу чка я. Абуру инсанрин рикIер, рекьер садзава, мензилар куьруь ийизва… Къуза патан са КIелез кIамал (юкьван асирра адан патав къеле — минара гвай) дуьз вад муьгъ ала.

Дагъустандин халкьдин писатель Къияс Межидован тIварунихъ галай куьчеда КIе­лез кIамун чарх алай муьгъ гьеле ХХ асир­дин сифте кьилера эцигна. Советрин девирда гьяркьуь хъувунатIани, машинрин гьерекат артух жердавай ада девирдин истемишунриз жаваб гузмачир. Ингье нубатдин сеферда и муьгъ туькIуьр хъувуник ах­­цегьви гъвечIи карчи, жумарт инсан Шемсидин Агъаева кьил кутуна. И хъсан кар­дин тереф Ахцегьрин кавха (СП-дин кьил) Низами Эфендиевани хвена. Абур и проектдин тешкилатчиярни кьилин спонсорар яз майдандиз экъечIна. Са куьруь вахтунда, ноябрдин вацран 20 йикъан муддатда, муькъвел (ам авайдалай 3,5-4 метрдин­ гьяркьуь, 2 метрдин яргъи хъхьанва, гила гьяркьуьвилел 8 ва яргъи­вилел 10 метр ала, кьакьанвал — 4 метр я) кIвалах бегьемарна.

— Муькъвер гегьеншарунин, туькIуьр хъувунин карда чахъ хъсан тежриба хьанва. Шаз чна Шемсидин стхадихъ галаз санал Ахцегьа 3 муьгъ туькIуьр хъувуна,- суьгьбетзава “сельсовет Ахтынский” СП-дин кьил Низами Эфендиева. — Гьакъикъат­да ибур чи ваъ, Дагавтодордин балансдал алай имаратар яз, гьабурун хивевай крар я. Амма абуруз кардик квай муькъверал вахт ва такьатар серфдай мажал жезвач. Месела, алай вахтунда и кархана Женийрал Мугъулат дередин цIийи муьгъ эцигунал машгъул я. Дар муькъверал ДТП-дин дуьшуьшарни мукьвал-мукьвал жезвай, гьавиляй жемятдин тIалабуналди сувабдин и месэладив чун эгечIна.

—  УстIарар вужар тир, абуруз ни куьмек­завай, гьикьван харжияр акъатна ва кIва­лахрин дурумлувиликай вуч лугьуз жеда?  — хабар кьуна за.

— УстIарар гьа магьледай тир Заманов Сейфуллагьни Алимов Назир я. Пулсуздаказ, хушуналди гьакъисагъ зегьмет чIугур абур ва фялевилин куьмекар авур муькъуьн къуншиярни пара кьадар сагърай! Чпелай алакьдай пулдинни эцигунрин материалрин куьмекар чкадин карчияр тир Жавид Ашуралиева, Нажмудин Нурагьмедова, Руслан Сулейманова ва масабуруни авуна. Анжах са эцигунрин материалриз тахминан 150 агъзур манат пул акъатна. Вирибурун садакьаяр Аллагьди кьабулрай! Муькъуьн кIвалахрин ери райадминистрациядин УСЭЗ-дин (эцигунрин сад тир заказчикдин управление) пешекарри ахтармишна, рази яз амукьна.

— Гьихьтин муьгъ эцигайтIа, гьадалай фида лугьудайвал, гила чи муьгъ вичелай пуд машин санал элячIиз жедай хьтин мягькемди хьанва. Ам туькIуьр хъувур вири сагърай! Ахцегьрин акунар эхиримжи вахтунда аквадайвал хъсанвилихъ дегиш жез, лап шегьердинбуруз ухшамиш я: рекьера къир цазва, ял ядай паркар туь­кIуьр хъувунва, Абдулжелил  Идрисован тIварунихъ галай куьчеда цIийи багъ кутунва, ЦРБ-дин дарамат бегьемарзава, вацIун кьере мягькем бандар язава ва икI мад. Гьелбетда, ибур Ахцегь муниципалитетдин кьил Осман Абдулкеримован регьбервилик кваз арадал къвезвай агалкьунар я. Райондин кьиле авай ксарин патай ихьтин къайгъударвал акваз, жемятни хуьр, куьче аваданламишун патал активламиш жезва, рехъ-хвал туькIуьр хъувуник чпин пайни кутаз алахъзава, — разивилелди лугьузва Къ.Межидован тIвару­нихъ галай куьчедин агьалийри.

Дашдемир  Шерифалиев