Суал-жаваб
“Ас-салам” газетдай
МискIиндин патав яшамиш жез, ана капI тийизвай касдиз гунагь жедани? Чи девирда яшамиш жезвай чкадин (кIвалин) патав кьван адан мукьвавал гьикI тайинарда?
Али аль-Кариди вичин “Миркат аль-мафатигь” ктабда къейднава: “Ибн Аббаса агакьарайвал, Пайгъамбарди лагьана:
“Ферз кпIунал эвер гузвай азандин ван хьана, адаз жаваб тагайдан (азандин гафар хълагьуналди ва мискIиндиз финалди) капI тамамди жезвач, эгер азарлу хьунин себеб авачиз хьайитIа”.
И гьадис ад-Даракутниди ва аль-Гьакима агакьарна. Аль-Гьакима алава хъувуна хьи, и гьадис якъинди я, ам Бухаридин ва Муслиман истемишунрихъ галаз кьазва. (Миркат аль-мафатигь, 3-том, 844-чин).
Закариййа аль-Ансариди вичин “Асналь матIалиб” ктабда лагьанва: “Имам аш-Шафииди вичин “Аль-Умм” ктабда “МискIиндин патав гвай касдиз тамам капI авач, мискIиндин къене авурдалай гъейри” гьадисдиз талукь яз кхьизва хьи, мискIиндин патав гвайди — им азандин ван къвезвайди я” (Аль-Умм, 3-том, 51-чин).
Ибн Гьажар аль-Гьайтамиди вичин “Тугъафат аль-Мугьтаж” ктабда кхьизва: “Виридалайни делилламишнавай фикир ам я хьи, жемятдин капI — им вири шартIар авай жемятдин ферз я, жуван кIвале жемятдин капI авун бес жезвач” (“Тугъфат аль-Мугьтаж”, 2-том, 250-чин).
Къарар:
Жемятдин капI жемятдин ферз я. Хуьре авай яш тамам хьанвай итимрин са паюни кьванни (виридалайни тIимил яз кьве касди) жемятдин капI тавуртIа, хуьруьн вири агьалияр гунагьдик акатзава. Иллаки мискIиндин патав гвайбур, яни ван артухарзавай алатар галачиз, азандин ван къвезвайбур.