Гьамиша лугьузва за жуваз: вуна гьич са затIунизни фикир гумир, телевизордиз килигмир, анай лугьузвай гафар рикIив кьамир, ван хьайидини, хьанач лагьана, чуькьни тавуна ацукь, жуван бедендиз зарар гумир. Ваъ, акъвазиз жезвач, гьикI лагьайтIа, рикIе авайди лагьайла, са затIни арадал атун тавуртIани, регьят жезва. Са чуькьни тавуртIа, жув чан алай мейитдиз элкъвезни кичIезва.
22-мартдин пакамахъ “Вести” программадай корреспондентди са дишегьлидивай “Куьне куь усадьбадай хьайи яр-емиш гьиниз ийизва?” — лагьана жузунай.
А кесибди, ухьт аладарна, жаваб гузва: “Гьиниз ийида кьван, жува незва, къуншийриз, чирхчирриз гузва, амайбур калайра туна кIевирзава, цик кутазва, компотар, мурабаяр ийизва”.
— Маса вучиз гузвач, муьштерияр авачни?
— Ава, амма маса гуникай хийирдилай гзаф зиян жезва. Абур базардал тухуз рекьиз пул це, маса гудай чкадиз 300 манат це, югъди кIвачел акъваз, югъ куьтягь хьайила вун 150-200 манатдин иеси жезва. Мад бес, заз ви суалар гумир, атIа базарда къайда тур, ана алвер ийизвайбур вужар ятIа аку.
И арада зи рикIел ихьтин мисал хтана. Малла Нисредина гьар юкъуз базардай 10 кепекдай какаяр маса къачуз, рангарни ягъиз, 9 кепекдай маса хгудалдай.
“Я Малла, вуна акI вучиз ийизва, ваз аникай вуч хийир жезва?” — лагьана хабар кьурла, ада жаваб ганалдай: “Зун хийирдихъ галайди туш, за кар-кеспи авачиз кIвале ацукьна вучзава, кIанзавайди алвер я, жувни халкьариз виле аквада”.
Яраб, лугьузва за, чи девирда хьиз, жува зегьмет чIугуна арадал гъайи затIар азаддиз фена базарда маса гана, кIуф хъуьрез хкведай вахтар хкведач жал? Зегьметчийрин иви фитIинзавай “зилиярни”, “ветIер” мус кьери жедатIа, абур тух хьайи югъ аквадатIа? Заз чиз, ваъ. ГьикI лагьайтIа, иштягь фу недай арада къвезвайди ялда, а “кесибарни” жедайдавай къаних жезва, манатдикай кепек хкудиз кIан жезвач, манатдал манат эхцигун лап чIехи агалкьундай гьисабзава. Гьамни алакьун я кьван.
Чи девирда чун Ленин бубадин веси рикIеваз чIехини хьана, яшамишни. Ада чаз хъсандиз кIелунин веси туна, гьакIни лагьанай: “Ни кIвалахда — неда буллух, ни кIвалахдач — чавай кьулухъ”.
Гила “Ельцин бубадин” веси гзафбурун рикIера гьатнава, мягькемдиз чкаярни кьунва. Ада лагьанай: “Низ гьикьван кIанзаватIани, азадвал къачу, нивай гьикI алакьдатIа, къазанмиша”. Им гзафбурун рикIин мурад тир кьван, агакьзава абур чпин рикIин мурадрив. КIанзавайди пул я, инсанвал, ягь-намус тахьайтIани жезва кьван! Мад вуч ийида, девир я ман, муьтIуьгъ хьуниз вун кIанзни-такIанз мажбур жезва. Са капуни ван ийидач кьван. Вири авай рехъ уьлчуьдай гьисабиз, яд фидайвал пер язава зани, маса патахъ, кIан хьайитIани, фидай рекьер агал хьанвайди хьиз ава заз. Хийирдиз хьурай ман! Девирдин лишанар я, эхи авуна кIанда.
Инсанвилер алатзава рикIелай,
Къенин юкъуз кьилинди пул, девлет я.
Бязибурун нагъв кими туш вилелай,
Бязибуруз сагьиб амач — хевлет я.
Шагьабудин Шабатов