Малум тирвал, июлдин 3-далай 6-далди Москвада пуд лагьай гъилера ктабрин фестиваль — “Яру майдан” кьиле фена. Ина Россиядин вири регионрин чапханайри чпин лап хъсан ктабар къалурзавай ва абурукай кIелзавайбур хабардар ийизвай, презентацияр тухузвай. Яру майдандал гьакI музыкадин, шикилрин ва искусстводин маса хилериз талукь мярекатарни тешкилнавай.
Фестивалдин кьилин мярекатрикай сад алай йисуз Москвадин сад авунвай гуманитарный издательствода (ОГИ) “Шиират” тIвар алаз акъатнавай Россиядин халкьарин шииратдин антологиядин презентация хьана. И зурба ктаб Россиядин Президент В.В.Путинан тапшуругъдалди акъуднавайди я. Ктабдиз сифте гафни гьада кхьенва. Ана ихьтин келимаяр ава: “Къенин юкъузни Россияда чпин дидед чIаларал кхьизвай бажарагълу авторар тIимил авач. Абурун шииррин цIарарин ван хьунухь, абуру инсанрин рикIериз рехъ жагъурун важиблу я. Зун агъанва хьи, Россиядин алай аямдин шаиррин чпин хайи чIаларал (оригинал) текстери ва гьакIни урус чIалаз авунвай абурун таржумайри Россиядин халкьарин милли эдебиятар хуьник ва виликди тухуник чIехи пай кутада, абур кIелзавайбурун гегьенш къатариз итижлу жеда”.
И зурба кIватIал “2016- 2017-йисарин муддатда Россиядин халкьарин милли эдебиятриз куьмек гунин Программадик” (“Программа поддержки национальных литератур народов Российской Федерации на период 2016–2017 гг.”) кваз акъуднава.
Ктабдал 800 касди кIвалахна, ана 57 халкьдикай тир 229 автордин чIалар гьатнава, абур 142 таржумачиди урус чIалаз элкъуьрнава. Антологиядин тираж 1500 экземпляр я, ана 568 чин ава.
Лезги шаиррикай антологияда вад шаирдин — Ханбиче Хаметовадин, Абдуселим Исмаилован, Арбен Къардашан, Фейзудин Нагъиеван ва Азиз Мирзебегован — чIалар гьатнава.
Чи хайи шииратдин тарихдиз талукь таржумагьалда “Шарвили” эпосдикай раханва, лезги эдебиятдин сифтегьан эсеррикай сад яз Кавказдин Алпандин шаир Давдакьан “ЧIехишарвал Жаваншир кьейила авур шел” тирди ва Мехсетиханум Генжеви, Хакани Ширвани,Фелеки Ширвани, Низами Генжеви хьтин чIехи шаирарни кавказвияр, чкадин халкьдин векилар тирди къалурнава. Юкьван асиррилай инихъ чи эдебиятдик пай кутур шаиррин тIварар кьунва, Кьулан вацIун кьве патани арадал къвезвай къенин аямдин шииратдикай раханва.
Яру майдандал хьайи мярекатни зурбадаказ кьиле фена. Аниз жуьреба-жуьре халкьарин шаирризни абурун чIалар урус чIалаз элкъуьрай урус шаирриз эвер ганвай. Дагъустандай мярекатда халкьдин шаирар тир Арбен Къардашани Мегьамед Агьмедова иштиракна.
Межлис тIвар-ван авай шаир, А.И. Солженицынан премиядин лауреат, антологиядин редактор Максим Амелина ва машгьур критик, телевиденидай цIийи ктабризни эдебиятдиз талукь передачаяр тешкилзавай Николай Александрова кьиле тухвана.
Антологиядин презентацияда лезги халкьдин патай векилвал Дагъустандин халкьдин шаир, и ктабдин редсоветдин член Арбен Къардаша авуна. Ада лезги халкьдикайни чIалакай суьгьбетна, чи халкь къадим Кавказдин Алпандин ирссагьиб тирди къейдна, лезги ва урус чIаларалди вичин шиирар кIелна. Шаирдин рахунар гурлу капар ягъуналди кьабулна.
ОГИ-дихъ мукьвал тир йисара Россиядин халкьарин гьикаятдин, аялрин эдебиятдин ва тамашиятдин чIехи антологиярни акъуддай фикирар ава.
Гьазурайди — М.Жалилов
