Лезги театрдин цIийи сезон

Лезгийрин СтIал Сулейманан тIва­рунихъ галай госмуздрамтеатрдин коллективди хъсан адетар исятдани давамарзава. Гьамиша хьиз, сентябрдин вацра театрди зулун цIийи сезон ахъайна.

Адан репертуарда гьар жуьредин: гьам чи классикрин, гьам  къецепатан уьлквейрин драматургрин ва, гьелбетда, алай аямдин авторрин пьесайрин бинедаллаз туь­кIуьр­навай лап хъсан тамашаяр ава. Амма Дагъустандин халкьдин артист, театрдин кьилин режиссёр Мирзабег Мирзабегова цIийи сезон цIийи “Сефил жемир, Мадина” тамаша къалуруналди ахъаюн кьетI­на. Те­атрдин коллективдиз кьилин режиссёрдин меслят хъсан акуна.

Ингье, тамашачийрив ацIанвай чIехи залдин сегьнедал театрдин директор Динара Эминова­ экъечI­на. Сифте хайи коллективдиз, ахпа вири жемятдиз цIийи сезон му­ба­ракайдалай кьулухъ ада лагь­ана: “Къе чун патал кьетIен югъ, су­вар я лагьайтIа жеда. ЦIийи сезон ачухун — им театрдин уьмуьрда лап чIехи, важиблу вакъиа я. Коллективда авай тежрибалу актёррин регьбервилик кваз, жегьил актёрри йисалай-суз театрдин репертуар гьар жуьредин тамашайралди девлетлу ийизва. Театрдин кIва­лах акваз-акваз вилик физва, кьилин режиссёрдилай башламишна, актёрри ва гьар са къуллугъчиди гьакъисагъвилелди, пешедиз вафалувилелди  зегьмет чIугвазва. Эхиримжи йисара чи театрда алай аямдив кьур гьам драмаяр, гьам къемедаяр сегь­неламишнава. Чна театрдин кIва­лах яратмишунрин рекьяй вилик фин патал Махачкъаладай ва маса республикайрани чпиз кьетIен бажарагъ авай пешекарриз теклифзава, абурун куьмекни галаз тамашаяр эцигнава. Месела “ЧIулав дагъви” къемеда эцигай режиссёр Алисултан Батыров паталай атанвайди тир. Идалайни гъейри, бажарагълу жегьил актёрар Москвадиз режиссёрвилин курсариз ракъурзава. Месела, жегьил ре­жиссёр Казбек Думаева кIелна хтайдалай кьулухъ театрдин ре­пер­туардик кьве мах ку­тунва, — къейдна театрдин ди­рек­торди  ва цIийи тамашадикай рахана. “Сефил жемир, Мадина” -чи уьмуьрдин драма я. Тамаша эцигай режиссёр Мирзабег Мирзабегова исятда чи инсанрин арада авай алакъаяр лап дуьзвилелди къалурнава. Квез чи бажа­рагълу актёрри и кар субутарда”, — алава хъувуна Динара Эминовади.

Дугъриданни, тамаша таъсирлуди хьана. Мадинадин роль тамамарзавай Дагъустандин халкьдин артистка Фаризат Зейналовади вири тамашачияр тажубарна, залда гзафбур вилел нагъв алаз ацукьнавай. Дуьзвал гвай, инсандин язух къведай Мадинадин буба кьейидалай кьулухъ, кIелзавай институтни туна, руш шегьердай хуьруьз хтана, азарлу дидедин гуьгьуьл къачуз, адахъ гелкъвез хьана. ЧIехи стхаяр авайтIани, рушаз, гъил кьуна, куьмек гудай кас авачир. Мадина йиф-югъ талгьана дерзичивал авуна, кьил хуьниз мажбур хьана.

Мадина Сафина — алай аямдин дишегьлийрикай сад я. Виридаз хьиз, адазни уьмуьрдин шадвал, бахтаварвал хас тир. Амма жегьил руша йифиз масабуруз перемар цваз, юкъуз азарлу дидедин гьал чиз, адан шикаятар эхи ийиз, вири четинвилериз дурум гана. Инсанар кIандай, абурун язух къведай, гьуьрмет ийидай, дуствал хуьдай Мадина вичин дуст руш Хамидадин пехилвилел, къунши Ания халадин туьнтвилел, чIехи стха Исакьан на­гьакьанвилел ва кIани Мирзенуран хиянатвилел гзаф нарази тир.

Гьикьван уьмуьрда чIурувилер гьалтнатIани, рикI алай диде кечмиш хьанатIани, Мадинади вилелай нагъв ракъурнач. Амма, ви-чихъ­ авай са руш, Талия вахтсуз къа­къатуникди, адаз дуьнья мичIи,  вилерин экв зайиф хьана. ЯтIани камаллу, сабурлу дишегьлиди вичин дуьзвал, инсанвал квадарнач. Уьмуьрдин четинвилериз дурум гана, кьил агъуз тавуна, уьтквемвилелди яшамиш хьана. Мадинади вирибуруз сабур гузвай, инсанар дуьз рекьел хкизвай.

Хамидадини  Анияди, уьмуьрдин юлдаш Мирзенура Мадинадивай тахсиррилай гъил къачун тIа­лабна. Уьмуьрда вилелай нагъв ра­къур тавур, вич милайимвилин, зерифвилин, регьимлувилин, язухвилин чешне хьайи Мадина, эхирни, шехьна… Ибур шадвилин накъ­вар тир! Вич тек туширди, вичи ви­чин­ инсанвал квадар тавурди гьиссна, ви­лер­ шадвилин накъварив ацIана, ам­ма уьмуьр са чкадал акъвазнавач, ам давам жезва, виликди физва…

Тамашада Дагъустандин ла­йихлу артистар, Руслан Пирвердиева — Мирзенуран, Саидин Думаева — Исакьан, бажарагълу артистка­яр Эльмира Къарахановади — Аниядин, Эмина Вагьабовади — Хамидадин ва жегьил артистар Амалия Керимовади  — Талиядин, Рамик Рамазанова — Рустаман къаматар лап вини дережада аваз арадал гъана.

Тамаша куьтягь хьайила, тамашачийри кIвачел акъвазна капар яна. Тама­шади лап таъсир авур са шумуд кас сегьнедиз хкаж хьана, режиссёрдиз ва актёрриз сагърай лагьана.

Эминат Загьирбегова,
театрдин литературадинни драмадин отделдин заведующий