ГъвечIи тарарал жедай къвакъваяр вирибуруз чида. Абурун тарар гзаф цацар алай хилералди тафаватлу жезва. Адет яз, абуру апрелдин эхирра ва я майдин эвел кьилера цуьк акъудда. Зулухъ лагьайтIа, цуру ва сив рутIудай емишар дигмиш жеда.
Къвакъвайрикай тIямлу компотар, мурабаяр ва маса затIар гьазуриз жеда. Инсандин сагъламвилиз, бедендиз къвакъвайрикай вуч хийир ава? Ихьтин суалдиз жаваб яз, чаз медицинадин илимрин кандидат, духтур-эндокринолог, пегьризчи Е. Сюракшинади интернетдин ачух чешмейра чапнавай малуматар жагъана. Ада неинки хийирдикай, гьакI абурукай авай зарардикайни куьрелди малуматар раижнава.
Къвакъвайрикай авай хийир. И емишрикай хуьрек цIурурдай хуквадин ва ратарин къурулушдиз менфят ава. Чпик хъсан такьатар квайвиляй къвакъвайри бедендик квай нагьакьан газар хкудзава, гьавиляй метеоризм (ратара газ кIватI хьун) авай инсанар патал менфятлу я. Амма ишлемишунин кьадарни чир хьана кIанда: акси дуьшуьшда къен фин мумкин я.
Къвакъвайрикай иммунитет патални хийир ава. И емишдик С витамин гзаф ква. РикIинни дамаррин къурулуш патални къвакъваяр хъсан емишар яз гьисабзава. Калий, магний хьтин элементралди девлетлу тир къвакъваяр лазим кьадарда ишлемишуни дамарар мягькемаруниз куьмекда. И такьатди рикIин азарар акатунин, ивидин гьерекат кьадардилай артух йигин хьунин, ивидик квай пис холестериндин кьадар тIимиларунин хаталувал агъузарзава.
Къвакъвайрикай авай зиян. Эгер и емишар рикIи кьабулзавачтIа, абур тIуьн тавун теклифзава. Чир хьун важиблу я хьи, дигмиш хьанвай къвакъвайрин анжах хъуьтуьл чка тIуьн герек я. Цил гьич садрани тIуьна виже къведач: адак зегьерлу гликозит амигдалин ква.
Къвакъва цуру ва сив рутIурдай тIям квай емиш тирвиляй хуквадик артухан цурувал квай, гастрит ва я язва авай ксариз ам ишлемиш тавун теклифзава.
Пешекарди тестикьарзавайвал, гзаф кьадарда ишлемишай бязи дуьшуьшра инсандиз агъургъан акъатунни мумкин я. Къвакъвайрик сарариз зиян гудай кислотани ква, гьавиляй абур тIуьрдалай кьулухъ гьасятда сив цяй чуьхуьн хъувун хъсан яз гьисабзава.
«Лезги газет»
