Сулейман-Стальский районда, производстводин амай хилер хьиз, уьзуьмчивални вилик физва. Эхиримжи йисара и хилени инвестициядин проектар кардик кутуна, ида гьам уьзуьмлухрин майданар, гьам кIватI хъийизвай ципицIрин кьадар артухардай мумкинвал гана. Алай вахтунда райондин хуьруьн майишатдин карханайрихъ, лежбервилинни фермервилин майишатрихъ ва арендаторрихъ 1683 гектар уьзуьмлухар ава. Эхиримжи 5 йисан къене районда 740 гектарда цIийи уьзуьмлухар кутуна. И девирда гьасилзавай ципицIрин кьадар 3 сеферда артух хьана. Алатай йисуз районда 10774 тонн ципицIар кIватI хъувуна.
Районда уьзуьмчивал вилик тухуник “Гуьлгери-вацI” , “Зардиян”, “Дербент-Агро”, “ЧIереяр”, “Дере” ООО-ри, кьилдин арендаторрини КФХ-ри еке пай кутазва.
Уьзуьмчияр патал жавабдар вахт алукьнава. Абурун вилик йисан къене зегьмет чIугуна арадал гъанвай ципицIрин бегьер кIватI хъувунин везифа акъвазнава. Алай вахтунда и кардал вири къуватар желбнава.
И йикъара муниципальный райондин кьил Нариман Абдулмуталибов, райадминистрациядин жавабдар къуллугъэгьлиярни галаз, ципицIар кIватI хъийизвай хуьруьн майишатдин са шумуд карханадиз фена, анра кIвалахар тешкилнавай гьаларихъ галаз таниш хьана.
ДаркIуш-Къазмайрин мулкунал кардик квай “Гуьлгери-вацI” ООО, уьзуьмлухрин майданрал ва гьасилзавай бегьердал гьалтайла, чIехи кархана я. Ана чкадин шартIара хъсан бегьер гъидай “Молдова”, “Савеньон”, “Первенец Магарача”, “Агадаи”, “Августин”, “Шарданэ” ва маса сортарин ципицIар гьасилзава.
Алай йисуз карханадин вилик бегьердал атанвай 172 гектардин уьзуьмлухрай ципицIар кIватI хъувунин везифа акъвазнава. Тегьенгрик тарифдин бегьер дигмиш хьанва.
Райондин кьил Абдулмуталибов карханада ципицIар кIватI хъувунин кIвалахар тешкилнавай гьалдилай, ана ишлемишзавай цIийи ва кIвенкIвечи къайдайрилай рази яз амукьна.
Карханадин руководитель Р.Кичибегова лагьайвал, уьзуьмлухрин гьар са гектардай I00 центнердилай виниз ципицIар кIватI хъийизва. Санлай карханада 1500 тонндилай тIимил тушиз бегьер вахчун планламишнава.
ЦипицIар кIватI хъувунал «Гуьлгери-вацI» ООО-да 120 рабочий машгъул я. Авур кIвалахдин пул абуруз йикъа-йикъа гузва. Гьар са касди йикъа 1000-1500 манат пул къачузва.
ЦипицIар вахтунда ва пучвилер авачиз кIватIна акьалтIарун патал рабочияр са шумуд хуьряй гъизва. Кархана абур гъиз-хутахдай махсус машинрални таъмин я.
КIватI хъувур ципицIар республикадин чехирринни коньякрин заводриз вахкузва.
— ЦипицIар гьасилунал, гьар йисуз гзаф майданра цIийи уьзуьмлухар кутунал гьалтайла чи район республикада вилик жергейра авай муниципалитетрик акатзава, — къейдна Н.Абдулмуталибова. — Районда уьзуьмчивал вилик тухудай муниципальный программа кьабулнава, ада кIвалахзава. Гьавиляй инанмишвилелди лугьуз жеда хьи, районда менфятлу и хел мадни вилик фида.
Чна винидихъ лагьайвал, “Гуьлгери-вацI” ООО-да цIийи, кIвенкIвечи къайдаярни кардик кутазва. ИкI, алай йисуз карханада уьзуьмлухриз стIал-стIал яд гудай тадаракар кардик кутуна. Пешекарри лугьузвайвал, и къайдада яд гуни ципицIрин бегьерлувал 15-20 процентдин артухарзава, гьакIни дигидай яд кьенятзава.
“Гуьлгери-вацI” ООО-да хьиз, уьзуьмчивилел машгъул тир райондин амай карханайра, лежбервилинни фермервилин майишатра ва арендадин участокра ципицIар кIватI хъувунин кIвалахар давам жезва.
Квез къуватар хьурай, уьзуьмчияр!
Хазран Кьасумов
