3-октябрдиз РД-дин военный комиссариатда Дагъустандин военком Даитбег Мустафаева республикадин СМИ-рин векилрихъ галаз 2017-йисан зулуз жегьилриз армиядин жергейриз эвер гунин месэлайриз талукьарнавай пресс-конференция кьиле тухвана.
Алатай йисан призывдин нетижайрикай рахайдалай кьулухъ, ам цIинин зулун призывдин месэлайрал ва абурухъ галаз алакъалу яз, районрин, шегьеррин комиссариатри тухузвай кIвалахдал акъвазна.
Военкомди къейд авурвал, алай йисан зулун призыв 1-октябрдилай 31-декабрдалди давам жеда. Адет тирвал, алай йисузни 18-27 йисан яшда авай аскерри 12 вацра (са йис) къуллугъда. И зулуз Россиядин Яракьлу Къуватрин жергейриз уьлкведин 130 агъзур касс жегьилриз эвер гуда. Алатай йисав гекъигайтIа, призывникрин кьадар 20 агъзур касдин тIимиларнава.
Д.Мустафаеван гафаралди, эхиримжи йисара армияда аскерар патал еке дегишвилер арадал атанва. Къе военный частара къуллугъзавай контрактникрин кьадар артух хьанва. Инлай кьулухъни армиядин жергейриз контрактникар мадни гзаф желбда. Адетдин аскеррин кьадар лагьайтIа, тIимиларда. Алай йисан делилралди, армиядиз физвайбурун 70 процент контрактникар, 30 процент призывникар жеда. ЦIи Дагъустандай къуллугъиз 1000-далай виниз контрактникар фенва.
— Эхиримжи вахтунда армияда къуллугъиз кIанзавай жегьилрин кьадар артух хьанва. Зулун призывдин комиссиядиз 60 агъзур жегьилдиз теклифнава. Абурукай армиядиз кьуллугъиз 770 аскердилай виниз тухуда. Абурукай 170 аскер Нацгвардиядиз ва 600 кас РФ-дин Яракьлу Къуватрин жергейриз рекье твада. Дагъустандин призывникар Россиядин армиядин вири военный округриз, Североморский, Черноморский, Тихоокеанский, Каспийский флотриз рекье твада. И карда транспортдин вири жуьреяр (автомобиль, ракьун рехъ, авиа) ишлемишда, — лагьана военкомди.
Военкомди къейд авурвал, республикадин военкоматдин шегьеррин ва районрин отделенийра жегьилар армиядиз желб авунин барадай лазим вири серенжемар пайгардик кваз, истемишзавай къайдада тухузва. Дагъустандин призывдин пунктунай рекье твазвай аскерар вири шейэралди, суьрсетдалди таъминарда. Гьа гьисабдай яз гьар са призывник банкдин кьилдин ва электронный хсуси картайралдини. Электрокартаяр армияда къуллугъзамай кьван гагьда, ахпа пенсиядиз фидай яшарив агакьдалди гьа касдив гумукьда. И картада аскердин биографиядин, медицинадин рекьяй ахтармишунрин, пешекарвилин делилар гьатда. И къайдада эгечIуни аскер вичин рекьяй къуллугъдал тайинардай мумкинвал гуда, — алава хъувуна ада.
Д.Мустафаева малумарайвал, аскеррин къулайвал артухарун патал. абур гигиенадихъ галаз алакъалу шейэр авай махсус сумкадалди (несессер) таъминарда. Армиядиз тухузвайбуруз, гьеле сборный пунктуна амаз, чеб къуллугъиз физвай частар лугьузва ва абур гьар частунин махсус алукIдай парталдали, недай суьрсетдалди таъминарда. Жегьилрин мукьва-кьилийривай абур чкадал кьван рекьени тваз жеда.
Уьлкведин военный частара аскерар патал къулай шартIар тешкилнава: парталар чуьхуьдай машинар эцигнава, душевояр туькIуьрнава, чай хъвадай кIвалер кардик кутунва. Гьукуматди аскердин тIуьнизни еке фикир гузва. Эхиримжи пуд-кьуд йисуз къуллугъзавай аскердиз гузвай тIуьнрин жуьреяр артух хьанва. Алатай вахтара хуьрекар аскерри чпи гьазурзавайтIа, гила и кIвалах халис пешекарри, ашпазри гъиле кьунва ва къуллугъзавайбуру жуьреба-жуьре хуьрекарни дадмишзава..
Военкомдин гафаралди, сифте нубатда армиядиз кьилин образование авай, военно-учетный пешеяр (ашпаз, водитель, фельдшер) къачунвай, ДОСААФ-дин школа акьалтIарнавай жегьилар тухуда. Алай йисуз уьлкведин военный вузра кIелун патал 1025 жегьил ракъурна, абурукай 295 касдикай военный вузрин курсантар хьанва.
Военкомди къейд авурвал, алай йисан зулун призывдин аскеррин сад лагьай десте 20-октябрдиз рекье твада.
Къуй чи жегьил аскерриз ислягь гьалара къуллугъдай ва чпин диде-бубайрин патав сагъ-саламатдиз хкведай мумкинвал хьурай.
Земфира Бабаева
