КукупIдикай

— Акьрабдин (скорпион) агъуди ку­­купIдиз зарар гудач.

            Адет яз, кукупIри чпиз мукар туькIуьрдач, абуру какаяр маса къушарин гьазур мукара хада.

            Цава лув гудайла, кукупIдин ранг вагьши къушрандаз ухшар жеда. И кар себеб яз, кукупIри мукарал алай маса къушариз кичIерар гузва ва, абур мукарай катайла, фена анра тадиз кака хазва.

            “КукупI” тIвар а къушран “ку-ку”-дихъ галаз ала­­къалу я. Францияда, Болгарияда, Чехияда, Германияда, Великобританияда ва Италияда адал ухшар жуьредин тIварар ала.

            ЧIехи кукупIди са сятда 100 кьван цIарнахар незва.

            Цавуз экъечIайла, кукупIривай, акъваз ва ял ягъ тавуна, 3600 километрдин мензилдиз кьван лув гуз жеда.

            Эгер кукупI яшамиш жезвай тама зиянкар ­гьа­­шаратар артух хьайитIа, ам абур вири тергиз алахъда­.­

            Винел патан акунрай кукупI гъвечIи чинеругдиз ухшар яз гьисабзава.

            Адетдин кукупIдин яргъивал 32-34 сантиметрдив агакьда, ахъайнавай луварин яргъивал — 55-65 сантиметрдив. Адан заланвал 80-190 граммдикай ибарат жеда.

            Чпин какаяр маса къушарин мукара хазвайвиляй кукупIрин шарагар жуьреба-жуьре къушари чIехи ийизва. Са сезонда кукупIди 8-далай 25-дал кьван какаяр хазва.

            ТIебиатда кукупIар 10 йисуз кьван яшамиш жезва­.

            Россияда хъуьруьнрин, ахмакьрин югъ яз гьисабзавай 1-апрель Шотландияда кукупIдин югъ яз къейдзава.

«Лезги газет»