Регьятдаказ, къулайдаказ

Хизандин гьакъиндай чарчин справка къачун патал гила вахтар кьин герек амукьдач. Абурун чкадал цIийи документ кардик акатнава — хизандин гьакъиндай декларация. И документ агьалийри чпи ацIурзава. Ана агьалийри хизанда авай вирибурун тIварар ва абурун багъривилин­ алакъаяр къалурзава. Дагъустандин МФЦ-дин кьилин идарадин пешекарри ихтилат авурвал, делилрин якъинвилин пата­хъай жавабдарвал агьалидин вичин хиве гьатзава­.

Декларациядихъ кьетIенвилерни артуханвилер ава. Вахт кьенят жезва: муниципалитетриз, ТСЖ-риз ва маса тешкилатриз фин, са шумуд юкъуз вилив хуьн ва тестикьарзавай справкаяр кIватI хъувун герек жезвач. Вири куьруь вахтунда кьилиз акъудзава — форма ацIурун бес жезва. Декларациядин форма РД-дин МФЦ-дин сайтдай (ва я фена идарадай) къачуз жезва. КIандатIа кIвале ацIура ам, кIандатIа — МФЦ-дин идарада.

ТIвар кьунвай декларация агьалийриз яшайишдин жигьетдай къуллугъзавай вири органри, образованидин ва маса идарайри кьабулзава. Яни хизандин гьакъиндай справка истемишзавай гьар са идарадиз и декларация тухуз жеда.

1-классдиз фидай аялриз

Алай йисуз гзаф аялар ва тIимил агьвал авай хизанрай 1-классдиз сифте камар къачудай са ва я са шумуд аялдиз са сеферда гудай пулунин такьатар яз 2670 манат (са аялдиз) тестикьарнава.

Ихьтин такьатар са нефесдал гьалтзавай юкьван къазанжи Дагъустанда­ тайи­нарнавай яшамиш хьунин агъа кIа­нин кьадардилай артух тушир хизанриз талукь я. Яшамиш хьунин агъа кIанин кьадар цIи 16137 манатдикай ибарат я.

Мектебдиз сифте физвайбуруз талукь такьатар къачун патал арзаяр 1-июлдилай­ 1-декабрдалди кьабулзава. Арза аялдин диде-бубади ва я къанунлу векилди вичи вугун ва адахъ са жерге документарни­ гилигун лазим я. Кьилди къачуртIа, ихьтинбур: диде-бубадин паспортар; аял ди­дедиз­ хьайивилин гьакъиндай шагьадатна­ма; эвленмиш хьанвайвилин гьакъиндай шагьадатнама ва я бубавал тайинарнавайвилин гьакъиндай документ; зегьметдин дафтар­дин копия (кадрийрин отделди тестикьарнавай) ва эхиримжи пуд вацран къазанжи­дин гьакъиндай справка; аял 1-клас­сдиз кхьенвайвилин справка; хизандин гьа­къин­дай декларация; такьатар ра­къурун патал банкунин счетдин реквизитар.

Къейдзавайвал, яшайишдин рекьяй гузвай и гъвечIи куьмекди аял кIелунин йисаз гьазурун патал хизанди ийизвай харжияр са кьадарда эвез хъийизва.

Инсанрик къалабулух акатна

Июндин сифте кьилерилай интернетдин майданра къалабулухдин малумат чкIана: гила гуя инсанри сада-садаз банкунин картайрай ракъурзавай пуларилай налог кьада. МФЦ-дин пешекарри хабар гузвайвал, им таб я.

Эхь, алай йисан 1-июндилай 115-нумрадин федеральный къанундик кухтунвай дегишвилер къуватда гьатнава. Адал асаслу яз, росфинмониторингдивай гила пулунин такьатрихъ галаз алакъалу шак­лу операцияр 10 йикъан муддатда акъвазариз жеда (суддин къарар галачиз). И кар лутувилихъ ва хъендик кумукьзавай къурулушрихъ галаз женг тухунин макьсаддалди ийизва.

Амма гъавурда акьун важиблу я: инсанри сада-садаз адетдин къайдада ра­къурзавай пулариз налогар талукь жезвач. Пешекарри тестикьарзавайвал, банкари гьакъикъат­да­ни пуларихъ галаз алакъалу­ еке операцияр гуьзчивилик кутазва ва абурун гьакъиндай налогрин идарадиз малуматар ра­къурунни мумкин я. Налогрин идара пул ракъурнавай гьар са дуьшуьшдиз килигзавач, эгер чинебан къазанжияр къачузвай лишанар аваз хьайитIа, абур анжах ахтармишунрин нетижайрал асаслу яз месэладив эгечIзава.

Агьалийри чпин мукьва-кьилийриз ва дустариз картадай пулар ракъурзавай дуьшуьшриз налог талукь жезвач. Амма пул киридай, къуллугъдай ва я са затI маса гунай къвезвайди ятIа, — им къазанжи яз гьисабзава ва адалай налог гун герек жезва.

«Лезги газет»