КIвалахдик рум кутан

3-декабрдиз Дагъустандин Кьил Владимир Васильева совещание кьиле тухвана. Анал 2018-йисан  6-июлдиз  гуьруьшмиш хьайи чIавуз Дагъустан Республикадин Кьил В.А.Васильеван тIалабунрихъ галаз алакъалу яз Россиядин Федерациядин Президент В.В.Путина гайи тапшуругъар кьилиз акъудзавай гьалдиз талукь малуматрихъ  яб акална.

Сифтегьанди яз кьуд томограф маса къачун патал федеральный бюджетдай такьатар чара авуниз талукь месэладиз килигна. Идалай гъейри, 13-мартдиз Ботлих ва ЦIумада районрин кьилерихъ, жемиятдин векилрихъ галаз  гуьруьшмиш хьунин нетижайрал асаслу яз Россиядин Федерациядин Президентди ганвай тапшуругъар кьилиз акъудунин сергьятра аваз Ботлих райондин больница патал компьютерный томограф маса къачуниз талукь малуматдихъни яб акална.

И месэладай Дагъустандин здравоохраненидин министрдин сад лагьай заместитель Фейзулагь Гьабибулаев рахана.  Адан гафаралди, РФ-дин Президентди РФ-дин Гьукуматдин Председателдиз и месэла  тамамдаказ гьялунин тапшуругъ гана. Алай вахтунда медицинадин организацийри томографриз чкаяр чара авуниз талукь гьазурлухвилин вири кIвалахар акьалтIарнава. Талукь тир кадрияр гьазурнава. РД-дин здравоохраненидин министерстводи вичин патайни лазим тир вири кIвалах кьилиз акъуднава. Пулдин такьатрикай рахайтIа, абур гьелелиг агакьнавач. Россиядин здравоохраненидин министерстводи РФ-дин Гьукуматдивай винидихъ тIвар кьунвай мурадар патал чара ийизвай такьатар 2018-йисалай 2019-йисал хкун тIалабна, гьикI лагьайтIа и пулдин такьатар алай йис акьалтIдалди ишлемишуник кутаз тахьунин еке хаталувал ава. РФ-дин Гьукуматдин Кьил Дмитрий Медведев минздравдин теклифдихъ галаз рази хьана, пулдин такьатар къведай йисал хкидайвал я.

Россиядин МЧС-дин  къутармишунардай авиацентрадин вертолетдиз Махачкъаладин международный аэропортуна бинеламиш жедайвал датIана чка гуниз талукь месэладай Россиядин МЧС-дин Дагъустан Республикада авай Кьилин управленидин руководителдин заместитель Олег Халилова малумат гана.

Автомобилрин федеральный рекьера аварияр хьунин дережа агъузарунин ва рекьера гьерекатдин хатасузвал авай гьал ахтармишунин барадай кьабулзавай серенжемрикай республикадин транспортдин ва рекьерин майишатдин министр Ширухан Гьажимурадов рахана. Кьилди къачуртIа, ада лагьана: “Чна фото — ва видеофиксациядин 96 комплекс эцигун патал федеральный шегьрейра аварияр хьунин хаталувал авай 53 участок тайинарна. Нормативра къалур тавунвай харжияр тIимиларунин, гьакIни республикадин са жерге къурулушрихъ галаз саналди менфятлу кIвалах тухунин гьисабдай программа кьилиз акъуддай чIавуз пулдин такьатар кьенятуни федеральный шегьрейра эцигзавай камерайрин кьадар 26-дан артухардай мумкинвал гана. Гила а камерай рин кьадар 122-дав  агакьда. Вири кIвалахар графикдал асаслу яз кьилиз акъудзава ва камераяр 25-декабрдалди эцигна куьтягьун  пландик кутунва”.

Шегьерра эцигунар кьиле тухуниз ва къанунсуздаказ  дараматар хкажунин татугай нетижайрин кьадар жезмай кьван тIимиларунин серенжемриз талукь месэладай РД-дин Минстройдин кьил Малик Баглиев рахана.

Адан гафаралди, 23-ноябрдиз Махачкъалада Россиядин эцигунрин ва ЖКХ-дин министрдин сад лагьай заместитель Леонид Ставицкийдин иштираквал аваз совещание кьиле фена. Адан нетижайрал асаслу яз,   суалар арадал гъизвай гьар са дараматдиз талукь яз паспорт гьазурунин тапшуругъ ганва. Гьеле 28-ноябрдиз федеральный ведомстводиз лазим тир вири документация рекье туна. Алай вахтунда шегьерра эцигунар кьиле тухунин къайдайрал амал тавуна хкажнавай гзаф квартирайрикай ибарат 384 кIвалер дуьздал акъуднава. Абурукайни 328 кIвалер Махачкъалада ава. И рекьяй кIвалах давам жезва.

Малик Баглиева Азербайжандай Храх-Уба ва Урьян-Уба хуьрерин агьалияр Дагъустандиз ахкъудунин ва Дербентда ишлемишай ятар михьи хъийидай объектар эцигунин кIвалахар кьиле физвай гьалдикайни суьгьбетна.

«Алай вахтунда 131 хизан Дагъустандиз куьчарун патал 210 миллион манатдин такьатар чара авунва, 130 хизандиз садра пул къачун патал сертификатар ганва. Программа  йигин еришар аваз кьилиз акъудзава.  Дербентда ишлемишай ятар михьи хъийидай объектрикай рахайтIа, абур патал 2017-йисуз 50 миллион манат, 2018-йисуз 102 миллион манат чара авуна, 2019-йисуз 158 миллион манат, 2020-йисуз лагьайтIа, 189 миллион манат чара ийидайвал я. И проект пландал асаслу яз кьилиз акъудзава», — малумарна Малик Баглиева.

Дагъустандин Кьили вичин рахунра инсанриз, чпин кIвалер авай чкадилай аслу тушиз, яшамиш хьун патал къулай шартIар яратмишуниз эвер гана.

Республикадин агьалияр энергоресурсралди ери аваз ва ара атIунар авачиз таъминарунин месэлайри чеб дуьзгуьндаказ гьялун истемишзавайди къейд авуналди, РД-дин Гьукуматдин Председатель Артем Здунова РФ-дин Минэнергодихъ галаз санал гьам электросетрин, гьамни газдин майишат кутугай гьалдиз гъунин кIвалах тухунив эгечIнавайдан гьакъиндай малумарна.

Докладрихъ яб акалайдалай гуьгъуьниз Владимир Васильева  районрин кьилериз абуру чпин гъилик квай участокра  лап важиблу месэлаяр гьялунин кIвалахдик рум кутун лазим тирди къейдна.

“Чна кIватI хьанвай месэлаяр цIуд йисаралди гьакI раиж ийидай чкадал, тайин месэлаяр гьялун герек я. Чахъ зурба мумкинвилер, чил ава. Чна абурукай вучиз дуьзгуьндаказ менфят къачузвач? Чна вад йисан муддатда Дагъустанда газдин, электроэнергиядин  сетри дурумлудаказ кIвалахунин чIехи месэла гьялун герек я. Гила вилик акъвазнавай кIвалахдин къайда сад я – инсанар рикIел алаз зегьмет чIугу.  Са патахъай, чун лап девлетлу я, муькуь патахъай – лугьуз тежер кьван кесиб. Амма кесибзавайбур чIехи пуларихъ ва гьукумдихъ галаз алакъа авачир ксар я.  Гьа са вахтунда гъвечIи мажиб къачузвай кас лап виле акьадайвал варлудаказ яшамиш жезвай чIавуз ада ийизвай харжияр мажибдин сергьятдилай алатзавай чIавуз инсанри суал гьукум гъиле авайбуруз гузва”, — лагьана Дагъустандин Кьили.

Владимир Васильева кIватI хьанвайбур Дагъустандин кудай шейэринни энергетикадин комплекс вилик тухунин барадай  ганвай тапшуругърин, вич 2018-йисан 29-ноябрдиз РФ-дин Президент Владимир Путина тестикьарнавай сиягьдин патахъайни хабардар авуна.

«Лезги газет»