Гьар са уьлкведихъ вичин гуьзелвал, гьар са океандихъ вичин деринвал,гьар са дагъдихъ вичин кьакьанвал жедайди хьиз, гьар са инсандихъни вичин кьетlен устадвални бажарагъ жеда.

Къе заз ихьтин бажарагълу са устаддикай, аялриз хайи чlал, диде, кlвал, Ватан кlанарун патал адан эсерар тарсара жува ишлемишзавай тегьердикай, абурун метлеблувиликай суьгьбет ийиз кlанзава.

Арбен  Къардаш.  Сифте и тlвар заз 1984-йисуз ван атанай. Зун шегьердиз, тарсариз хъфизвай вахтунда заз са студент рушан гъиле “Жегьилрин сесер” тlвар алай ктаб акунай. Гъвечlи чlавалай дидед чlалални литературадал рикl алай за а ктаб адавай къачуна, адаз са вил яна. Кlелиз зун агакьнач, амма а ктабда авай авторрин са бязи тlварар зи ри-кlел аламукьна: Арбен Къардашев, Абдул Фетягь, Бике­ханум­ Алибегова… Заз икьван чlавалди ван татай, чин тийизвай, ажайиб тlвар: Арбен Къардашев. Яраб ам гьинай, вуж ятlа? — и фикиррик квай  зун малуматрихъ къекъвез хьана.  Лугьун лазим я хьи, заз жуван хайи халкьдин векилрин эсерар кlелиз гзаф кlандай, зи рикl алай шаиррин арада миг­рагъ­ви шаир Шихнесир Къафланов авай. Садра, гьикl ятlани, зи гъи­ле Ар­бен Къардашевакай кхьенвай са макъала гьатна. Анай заз чир хьайивал, Арбенни Миграгърин хуьряй, адаз лезги  чlалан тарсар гайи муаллимни Шихнесир Къафланов я.

Лекь къарагъай мука лекьрен цlакул амукьда лагьайвал, за фикирна: икьван бажарагълу шаирди тарс гайи кас мадни бажарагълу хьун герек я. Зун ягъалмиш хьанач.

1985-йисуз заз зи юлдашди зун къекъвезвай авторрин ктабар багъишна.  Абурук Шихнесир Къафланован, Алирза Саидован, Шагь-Эмир Мурадован ва Арбен Къардашеван ктабар квай.  Зи шадвилиз кьадар амачир… Ингье “Жегьилрин сесер”, “Ичерин багъ”. Зун хайи чlалан муаллим хьуниз килигна, ктабар заз жуван тарсарани герек къвезвай. Юлдашдиз лагьайтlа, — манийрин чlалар паталди. Лугьумир кьван, Арбенанни композитор, РД-дин искусствойрин лайихлу деятель Къагьриман Ибрагьимован арада чlехи дуствал ава,  Арбенан “Сулейман”, “Айна”, “Багъишламиша”, “Зи аялвал”, “Зунни баде гамунихъ”, “Афгъанистан”, “Дуьа” ва маса чlалариз авазарни кхьенва. Гьа икl жуван пешедини, жувни шаир ва юлдаш композитор хьуни чун мадни мукьва авуна.  Арбен Къардашеван яратмишунриз талукьарна, чна Белиж поселокда милли шииратдал рикl алай аялрихъ галаз,  шаирдиз эверна, гурлу мярекатни тухванай.

Халкь хвейиди халкьдини хуьда лагьайвал, Арбен Къардаш къе, дугъриданни, халкьдин рикl алай гьикаятчи, драматург, таржумачи ва Дагъустандин халкьдин шаир лагьай зурба тlварцlин иеси я.

… Ичин тарар-етимар, куь рикlелай алатда

Хъуьтlуьн мекьер, къе-пака есир хьана гатфарин.

Багьа сурал къведа зун. Зи хурай сес акъатда:

“Эй дуьнья, вун ухшар я багъдиз ичин тарарин…”

Эхь, гьахъ я шаир. Вири дуьнья ухшар я багъдиз ичин та­­рарин — дидеяр садахъни амукьзавач, амма абур гьич садрани рикlяй акъатдач.

Шииррайни чир жезвайвал, шаир вичин дидедал, халкьдал, хайи кlвалел, халкьдин яратмишунрал ашукь, хайи диде­дин чlал вине кьуна, адаз вичин вири къуватдалди къуллугъзавай инсан я. И кар чаз “Пешепай” поэмадини субутзава:

…Дегь заманда

Лезгистанда

Хайиди я пешепай.

Мублагьвилин

Хъсан лишан

Хьайиди я пешепай.

Им инсанвал, халкьдин хъсан адетар хуьниз эвер гузвай поэма я. Шаир вичин девирдин гуьзгуь я, — лугьузва бубайрин мисалда. Шаирдивай уьмуьрда кьиле физвай гьерекатриз талукь яз вичин фикир лугьун тавуна акъвазиз жедач. 1994-йисуз шаирдин “Йифен суфатар” ктаб акъатнай. И йисара девир дегиш хьана, чи чlехи СССР чкlана. Гьинихъ фидатlа, гьикl жедатlа лугьуз, ийир-тийир квахьнавай девирдиз бахшнавай шиир ава и ктабда: “Кьил хкаж, Арбен”. Шаир кьиле физвай крарикай, дегишвилерикай рахазва ва эхирдай вичи-вичиз теселли гузва. И шиир кlелайла, зи рикlел шаирдиз жавабдин чlал кхьин атана.

За рикlин сидкьидай чи хизандин патай Арбен стхадиз 60 йисан юбилей мубаракзава ва жува кхьенвай жаваб-шиирдалди суьгьбет акьалтlарзава.

Кьил хкаж, Арбен!

Куьз вун икьван жезва пашман, хва текьейдан кас?

Куьз элкъвезва куьгьне ракьаз, янавай лап пас!

Гадра вуна вири дердер, яхъ гъиле къелем,

Уях жервал вири алем, чlал кхьихь, Арбен!

Гъулангерек  Ибрагьимова,

шаир, РД-дин лайихлу муаллим,

РФ-дин умуми образованидин гьуьрметлу работник