Кьегьалвални я, мергьяматлувални

Ахцегь райондин жемиятдин «Женгинин стхавал» тешкилатдин регьбер Руслан Сулейманов дяведин махсус серенжемда телеф хьайи кьакави аскер Талибов Асрет Мисриевичан кIвализ мугьман хьана. Эхь, гьуьрметунин ва алакьдай куьмекунин мураддалди райондин вилик-кьилик квай ксар СВО-да авай ва Ватан патал игитвилелди чанар гайи рухвайрин кIвалериз, абурун диде-бубайрин гуьгьуьл къачуз фин хъсан адетдиз элкъвенва. Гъиле яракь аваз Ватан хуьзвай кьегьалрин ва абурун хизанрин къайгъу чIугун Президент В.В. Путинан теклифдалди чкайрал жавабдар къуллугъчийри чпин намусдин кар яз гьисабзава.

Асрет Талибов 2023-йисан 13-майдиз Луганскдин ва Донецкдин республикаяр азад хъувунин къати женгера игитвилелди телеф хьана. Эхиримжи женгина кьетIен жуьрэтлувал къалурунай командованиди адаз «Дирибашвиляй» медаль гана. Адаз гьакI 1-дережадин «ЧIулав хаш» медаль ва маса шабагьарни авай. Игит аскер хайи хуьре кучукнава. Кьегьалдин гьуьрметдай ада кIелай КьакIарин хуьруьн юкьван школадин цлал мемориалдин кьул алкIурнава, классда «Игитдин парта» дуьзмишнава. Игитдин тIвар эбеди авунин, ватанпересвилин тербиядин и мярекатра кьиле Ахцегь муниципалитетдин ва «КьакIарин хуьр» СП-дин регьберар Абдул-Керим Палчаев ва Алимегьамед Гьуьсейнов аваз вилик-кьилик квай ксари иштиракна.

«Рагьметлу Асрет бубадиз лайихлу ватанперес хва хьана лугьуз, адал багърийрини хуьруьнвийри дамахзава. Гьахъни я, гьикI лагьайтIа, буба Мисри Талибов ислягь уьмуьр­да кьетIен викIегьвиляй «За ратную доблесть» медалдиз лайихлу хьана. СССР чкIана, хайи хуьре кIвалах амачир. Мисри Талибов кьил хуьн патал хизанни галаз Москвадиз, ахпа Тюмендин областдин Ханты-Мансийскдин автономный округдиз фена, Берёзовский райондин Берёзово хуьре ацукьна. Вичин инсанвилин къени къилихралдини зегьметкешвилелди чкадин жемятдин арада кьетIен гьуьрмет къазанмишай ам гилани гьана яшамиш жезва. Москвада Исламдин «Расул Акрам» колледж акьалтIарнавай дагъвиди, Россиядин Азиядин патан мусурманрин духовный управленидин теклифдалди чкадин мискIиндин имамвал ийизвай ва Тюмендин «Даруль Акрам» тIвар алай Исламдин медениятдин центрадин кьиле акъвазна, ана диндин тарсарни гузвай. Ара-ара Мисри гьажиди тахсиркарар дуьз рекьел хкизвай колонийра дустагъдавайбуруз тербиядин лекциярни кIелзавай.

ИкI, са сеферда имам Мисри гьажи Тюмень шегьердин казыятдин (муфтиятдин хел) идарада авайла, аниз, куьмек кIанз, Къиргъизистандин са эгьли акъатда. Адаз чкадин тахсиркаррин кIеретIди пул патал есирда кьунвай вичин ватанэгьлияр азад хъувунин карда куьмек кIанзавай. Анал алайбур вири кисна акурла, Мисридин намусдивай кьабулиз хьанач. Мусурманрин тешкилатдин къуллугъчи тирвилин шагьадатнамани гваз ам бандитрин гуьруьшдиз фена. Са тахсирин квачир ксар ахъай хъувун патахъай абурухъ галаз рахунар яргъалди ва четиндиз кьиле фена. Нетижада Мисри Талибован алахъунралди кьунвай киргизви коммерсантар кьве йикъалай ахъай хъувуна.

Дагъви имамдин уьтквемвал, рикIин чIехивал акурла, Вирироссиядин ветеранрин «Женгинин стхавал» общест­венный тешкилатдин председатель, генерал-полковник Борис Громова адаз хаталу шартIара гражданвилин буржи викIегьвилелди кьилиз акъудунай «За Ратную доблесть» медаль гана. Амма виридалайни еке шабагь, Мисри стхади вичи лугьузвайвал, адаз халкьдин патай авай разивал-гьуьрмет я.

Имам Мисригьажидин уьмуьрда дяведин ветеран, ла­йих­лу пенсионер къутармишай ихьтин са дуьшуьшни ава. Адакай вичин вахтунда Берёзовский райондин «Жизнь Югры» газетдани кхьенай. 2017-йисан 7-март. Мисри гьажи Талибова, адет хьанвайвал, вичин таниш яшлу ветеран-подводник Юрий Нуртынович Къурмановаз нянин тIуьн тухвана. РакIараллай зенгинал тIуб илисна, са кьадар гуьзетна, амма рак ахъайнач.

«Вуч хьунухь мумкин я? Гьамиша кIвалевай яшлу, ялгъуз, сагъсуз итим йифиз гьиниз фирай?» — элкъвена хъфидай рекье Мисридин кьилиз гьар жуьредин фикирар къвезвай.

Юрий Къурманов ГРУ-дин спецназдин виликан водолаз тир. Яргъал йисара ада Ирандин сергьятрал Каспийдин флотилияда къуллугъна, адаз гьукуматдин шабагьар ганвай. Адан 70 йисалай алатнавай. Яшдизни, сагъсузвилизни килиг тавуна, ада вичелай алакьдайвал Берёзоводин мусурманрин жемиятдин  уьмуьрда иштиракзавай.

— А юкъуз туькьуьл фикиррик кваз кIвализ хъфена, рикI секин тушир, — рикIел хкизва Мисри гьажиди. — Гьар юкъуз­ адан кIвалихъ физ, за зенг язавай, рак гатазвай. Эхирни за са таниш полицейскийдивай куьмек тIалабна. Рак хана, кIвализ фейитIа, пенсионер чарпайдал къатканвай.

Вилер ахъазва, рахаз кIанзава, амма сивяй са гафни акъатзавач. Чна азарлудаз кьве хупI яд гана, «тади куьмекдиз» эверна. Ахпа носилкайраллаз ам пуд лагьай мертебадай авудна, машинда эцигна.

ЦРБ-дин духтур Виктор Рыбалкоди лагьана хьи, эгер са йикъан геж хьанайтIа, ветеран къутармишиз хъжедачир. Мисри гьажи гьар юкъуз Юрий Къурманован кьиливфиз хьана. Паталай атана, ина амукьнавай а касдиз ина багърияр авачир. КIани-такIан тухуз, дуьа ийиз, ам кIвачел ахкьалтнай.

Эгер Берёзовода Мисри гьажиди кьил кьур чкадин мусурманрин мергьяматлувилин тешкилат ва ана игьтияжлу ялгъузбурузни яшлубуруз куьмекдай адет авачиртIа, гьалар чIуру тир. Эхь, гьар са мусурмандивай ислягь вахтундани игитвилин крар ийиз жеда. Артухлама, миллетбазрихъни НАТО-дин уьлквейрин чапхунчийрихъ галаз Ватан хуьнин дяве кьиле физвай  девирда гьарда вичин къуллугъдин чкадал гьакъисагъвилелди кIвалахун, жуьрэтлувал къалурун гьар са мусурмандин намусдин буржи я. И карда дяведа Ватан патал чан къурбанд авур кьегьал хва тербияламишай Мисри гьажи Талибов виридаз чешне я.

Хва кучукиз Ахцегьиз хтайла, ам райондин кьил Абдул-Керим Палчаевахъ, 16-сентябрдиз РД-дин регьбер Сергей Меликовахъ галазни гуьруьшмиш хьана. Жемятдин вилик рахай Мисри Талибова лагьайвал, «чи баркаллу бубайрин ватанпересвилин чешнейралди тербияламиш хьанвай Ахцегь районэгьлияр, гьар гьи душман хьайитIани тергдалди Ватан хуьз гьамиша гьазур я».

Дашдемир  Шерифалиев