Казбекан сад лагьай тамаша

Мукьвара Гьукуматдин  СтIал Сулейманан тlва­рунихъ галай лезги муздрамтеатрда   Испаниядин драматург  Альваро  Портесан  “Кlвал туш, дилихана я”  пьесадин бинедаллаз сегьнеламишнавай тамашадин премьера хьана.

Адаз килигиз къвез кlанзавайбур гзаф авайтlани, тlугъвалдин къадагъайриз килигна, залдин анжах са пай  тамаша­чийрин ихтиярда вуганвай. Тамаша га­тlун­далди,  милли чlалалди кьиле физвай­ тамашайриз килигунихъ тамарзу инсанрин вилик  театрдин директор  Динара  Эминова  рахана.

Адан гафарай малум хьайивал, “Кlвал туш,  дилихана я” тамаша театрдин кьилин­ режиссер Казбек Думаева (художник-постановщик — Майтаб Мамедова) гъиле кьуна эцигнавай еке эсеррикай сад лагьайди я. Гьаниз килигна, ада тамашачийриз режиссердин сад лагьай кlвалахдин тереф хуьниз эвер гана ва театрдиз къвез, актеррин руьгь хкажиз, мярекатра иштиракзавайбуруз сагърай лагьана.

Сегьне испан халкьдин авазрикди ахъа хьана. Тамашачийрин фикир гьасятда сегьнеда физвай гьерекатри, актеррин къугъунри чпел чIугуна.

“Кlвал туш,  дилихана я”  тамаша хци фи­­киррин, лап гьа чи алай девирдани  дуь­шуьш жезвай крарин сиреривни какахьай вакъиайрив ацlанвай къемеда я. Гьа са вахтунда ам кlанивилинни  ихтибарсузвилин, такабурвилинни намуслувилин, фитнейринни авантюрайрин дуьшуьшрив ацlанва.

Къемедадин гьерекатар испанрин  са ви­­лаятдин шегьерда кьиле физва. Чпин рикl чпел алай Хорхединни (актер Гьемзебег Эмиралиев)  Леонсиа Сотильодин (актриса Эмина Вагьабова) хизанда гьа­кlан куьлуь-шуьлуьйрин бинедаллаз  еке къалар арадал къвезва. И къалрин эвелни­ и хизандин къаравуш руш Пурадиз (Ама­лия  Керимова) вичин кlанида ракъурнавай цуькверин кlунчl жезва. Пура са артух кlвала­хиз кlандайди туш, иесияр кlвале тахьунни, ам ял ягъиз ацукьзава ва кlва­лиз мугьманриз эверзава. Къаравуш рушан амалри Хорхе Сатильодин акьул къуьруь ийизва. Вири меслятдалди куьтягь хьун мумкин­ тир, эгер къунши писатель Мария  (актриса Эльмира Къараханова) хьаначиртlа. Ма­риядиз  вичин кlва­лин дакlардай къуншидин кlвале физвай гьерекатар аквазвай.  Вири чириз алахъунин чlуру хесет квай адан фантазиядихъ эхир авачир.

Марияди датlана Сотильодин кlва­лел­ гуьзчивал тухузва ва, Сотильодин па­па­кай гьич фикирдизни гъиз тежедай хьтин кьисаяр туькlуьриз, абур Хорхедиз ахъа­й­из, цlуз чlем цазвайда хьиз, кlвале къал-макъал  мадни артухарзава.

И кардай кьил акъудунин гьевеслуви­ли­ Марияди къуншидин кlвал михьиз дили­ханадиз элкъуьрзава. Ада бестселлер кхьизва, анин кьилин игитарни къуншияр, Пу­радин буба Торибио (Саидин Ду­маев), хуьряй атанвай, рикlин тlалдикди азарлу  Пурадин адахли — Хасинто (Ямудин Сардарханов), Леонсиадин дах Хусто (Ибрамхалил Рамазанов) ва гьакlни полициядин ин­­спектор Перес (Ферман Мухтаров) жез­ва­.

Эхирдай виридан сирер дуьздал акъат­зава ва къемеда кlанивални виждан гъалиб хьуналди куьтягь жезва.

Са нефесдаллаз сятни 40 декьикьада­ кьиле фейи тамаша куьтягь хьайила, та­машачийри режиссердин, актеррин кlва­лахдиз, гурлу капар ягъуналди, пара хъсан­ къимет гана. Дугъриданни, актеррин­ къугъунин дережади, абуру арадиз гъанвай игитрин къаматри,  гзаф хъуьруьнар къведай сегьнейри тамаша фикир желбдайди, хушдиз кьабулдайди  авунва. Им,  гьел­бетда,  Казбек Думаеван сад лагьай чlехи кlвалахдин аквадай хьтин хъсан не­тижа я. Вичин нубатдай К. Думаева тамашачийриз сагърай лагьана ва гележегда, мадни хъсан тамашаяр эцигуналди, тама­шачийрин рикlер шадариз зегьмет чlугва-дайдахъ инанмишарна.

Тамаша акьалтlайла,  цуькверни гваз сегьнедиз хкаж хьайи тамашачи, «Гамар ва декоративно-прикладное искусство» музейдин заведующий Таиса Алибутаева­ди театрдин актерриз, руководстводиз ва кьилин режиссердиз сагърай лагьана,  гележегдин яратмишунрин планар уьмуьрдиз кечирмишунин рекье чlехи агалкьунар хьун алхишна.

Чи мурадни театрдин коллективдихъ еке агалкьунар хьун я.

Къагьриман  Ибрагьимов