Къайдайрал амал тавуртIа…

И мукьвара чи штатдик квачир корреспондент Р.ЭМИНОВ Россиядин МВД-дин “Ахтынский” МО-дин миграциядин пунктунин начальник А.А.БАЙРАМАЛИЕВАХЪ галаз гуьруьшмиш хьана.

Айбек Абдулович, мукьвара чи райондиз маса уьлквейрай гьикьван агьалияр атанва?
— Эхиримжи вахтара чи ва Докъузпара районриз Азербайжандай 39 агьали атанва.

Союзный государстводик гьи уьлквеяр акатзава ва анрай Россиядиз къвезвайбуруз сифтедай гьихьтин ихтиярар жезва?

— Союзный государстводик Россия, Къазахстан, Белоруссия, Къиргъизистан ва Эрменистан акатзава. И уьлквейрин агьалийривай, чпин милли паспортар гваз, азаддаказ пуд вацран вахтуналди Россиядиз къвез жеда. Гьа и жуьреда Россиядин агьалийривайни къенепатан паспортар гваз и уьлквейриз 3 вацран вахтуналди физ жезва.

Союздин уьлквейрин гражданриз, чи уьлкведиз мугьманвиле атайла, сифте 30 йикъан къене миграциядин учетда акъваз тийидай ихтияр ава. Идалай гуьгъуьниз, эгер абуруз атай чкада мадни акъвазиз кIанзаватIа, чеб авай чкадин миграциядин къуллугъдиз арза кхьизва. Ахпа ам вич жедай кIвале 2 вацран вахтуналди регистрация ийизва. Амай вири гражданар 7 йикъан къене регистрация хъувуна кIанзава. Вахтуналди регистрация авунин къайдайрал амал тавурди сифте 2 агъзур манатдилай 5 агъзур манатдал къведалди жерме ийида.

Маса уьлквейрай чиниз атанвай ксари яшамиш хьунин гьакъиндай ихтияр (вид на жительство) гьикI къачун лазим я?

— РФ-да акъвазунин ният авай маса уьлквейрин гражданар виридалайни вилик чеб атанвай чкада миграциядин учетда акъвазна кIанда. Ахпа абуру вахтуналди яшамиш жедай ихтияр (РВП) къачун патал Махачкъала шегьерда (Порт. шоссе, 6) авай миграциядин пунктуна махсус арза-бланк ацIурун чарасуз я. Идалай гуьгъуьниз абурувай яшамиш жедай ихтияр къачуз жеда. Маса уьлкведин гражданин 6 вацра ина яшамиш хьайидалай гуьгъуьниз адаз 5 йисан ихтияр гузва. Эгер чи уьлкведин гражданвал къачуз кIанзаватIа, ада махсус бланкдал арза кхьин лазим я. Махсус комиссиядин къарардилай кьулухъ ам гражданинвилиз кьабулзавайвилин гьакъиндай документар регистрация ийида. И кардай 3500 манат пул (госпошлина) гана кIанда.
Винидихъ къейднавай хьтин закондин истемишунар тамамарун патал маса уьлкведин агьалидив чпин уьлкведин загранпаспорт хьун чарасуз я. Яшамиш жедай ихтияр хьанвай гражданри кIвалахунни законлу истемишунрин жергедай я. Идалайни гъейри, абуру гьар йисуз миграциядин пунктуниз чпин йисан дуллухрин гьакъиндай справкани вахкана кIанзава. КIвалах тийизвайбуруз ина 3 вацралай артух яшамиш жедай ихтияр авач. Ихьтин къайдайрал амал тийизвай агьали вичин ватандиз рахкурзава. Гележегда адаз са шумуд йисуз Россиядиз къведай ихтияр хгудач.

СНГ-дин уьлквейрай атанвай ксариз, Россияда 3 вацра яшамиш хьайидалай кьулухъ хъфена, госсергьятдилай элячIна, мад хтана, пуд вацра учетда акъваз хъийидай ихтияр авани?

— 2015-йисуз кардик акатнавай 109-нумрадин Федеральный закондал асаслу яз, Россиядиз атана, пуд вацра яша-миш хьана, чеб авай уьлкведиз хъфенвай СНГ-дин гражданривай анжах пуд вацра чпин уьлкведа яшамиш хьайидалай гуьгъуьниз мад сеферда пуд вацра чи уьлкведиз къвез жеда.

Чи агьалийри РФ-дин гражданиндин паспорт ва загранпаспорт къачун патал вуч авун лазим я?

— РФ-дин гражданиндин паспорт ва загранпаспорт къачузвайбурувай МФЦ-диз физ жеда: ина инсанриз паспортарни гузва, гьакI абур регистрацияни ийизва. Чи уьлкведин гражданиндин паспорт къачун патал госпошлина яз 300 манат пул гузва. Загранпаспорт 5 ва 10 йисанбур къачуз жеда. И кар патал, талукь тир документрилай гъейри, 3,5х4,5 сантиметрдин чIехивал авай 4 шикилни герек къвезва. 10 йисан загранпаспорт къачун патал 3500 манат пул госпошлина гуда. Загранпаспорт 10 йикъалай Дербентда авай талукь идарадай вахчуз жеда.