Къавах тарцел кьил чIугуна

И гафар кIелайла газет кIелза­вайда фикир авун мумкин я, яраб кьил чIугвазвай им вуч тар ятIа лагь­ана. Адет тирвал, кьил чIуг­ваз кефсуззавай жуван багъридин, дустунин патав фидайди я. Инал лагьай­тIа, ихтилат къавах тарцикай  куднава.

Кар ана ава хьи, са 8 йис идалай вилик чи вацIуз, яни чи хуьруьн патавай физвай Гуьлгери вацIуз (бязибуру адаз Чирагъ вацIни лугьузва) зурбаз сел атана, вацIа цин кьадар хейлин артух хьана. Ци вичин хурук акатай вуч хьайитIани гваз физвай. И кардиз килигиз къерехдал акъвазнавай заз селдиз вичин хураваз къавахин тар тухуз кIанза­вайди, адан пад цик акатиз-хкатиз авайди акуна. Тар­цин дувулрикай бязибур чилик ккIана амай. Цикай хкатнавай паюни вичиз куьмек ая лугьузвай хьиз тир.

Агъуз хьана, за адан тан кьуна,  ам виниз хкажна, дувулрив, тандив къванер агудна, тик акъвазарна. И къванери цин зарбвал явашарзавай, тазуниз далда ийизвай. Нисинив агакьдайла хьиз, селдин къуват яваш хьана. За къавахдин дувулрихъ къум, куьлуь къванерни ве­гьена, пун-тан мягькемарна. Мукьвал-мукьвал зун адал кьил чIугваз физ, килигиз хьана.

А чIавалай инихъ вацIуз гужлу селлер мад атаначир. Къавах ла­гьайтIа, йисалай-суз чIехи, фараш жез хьана. Ам акурла, заз шадни жезвай — жуван рикIин, гъилин кIва­лахдин нетижа  я эхир.

Адан тандал за герек лишанни авунай. Патарив, СтIалрин ГатIун­рал фидалди, мад тар, кул-кус гьалтдач. И вацIун кьерен  юкьни-юкьвал битмиш хьанвай тек тар я. Эхь, гила адакай еке, жегьил тар хьанва.

Ам фарашзава, адал къалиндиз хел — путни алазва, яргъаз фенвай дувулрилай са цIиргъин тазарни хкаж хьанва. Алатай йисуз хьиз цIи­ни, чими гьаваяр авайла, аник чкадин ва  паталай хтанвай жегьиларни кIватI жезва, чпиз ял язава, кабабар гьазурзава. Им, гьелбетда, пис кар туш. Амма са тIимил вахт идалай вилик, фагьумсуз бязибуру, тарцин пунав агудна, цIай авуна. ЦIу ла­гьайтIа, тандиз — хамуниз тади ган­ва. А чка за чепрякь акална кIевна, тандал таран пуна цIай хъувун тавун истемишзавай чарни алкIурна. Заз ихьтин чкадал вичин уьмуьр ту­хузвай къавах тарцин гьайифни, язухни къвезва.

Мукьвара зун мад адал кьил чIуг­­ваз фена. Чидач адан гъиляй ажуз хьанвайди вуж ятIа, таран акунар дегиш хьанва. Тандин юкьвалай виниз 35 хел гьанефадалди атIанва. Де куьне лагь, гьуьрметлу кIелза­вайбур, ихьтин инсандиз вуж ва вуч лугьуда? Эгер гьар са тарцив­ и тегьерда эгечIиз хьайитIа, амукьдани чахъ чуьлда тарар? Куьруь, тамам жаваб: ваъ! Чунни, чуьллерни кесиб жеда.

Къе хуьре, районда, республикада, санлай уьлкведин дережада тIебиат хуьниз, адан девлетар артухаруниз, михьивилерни авуниз артух фикир гузвайла, са бязибуруз­ и крарикай хабарни авай хьиз туш.

Эхирдайни лугьуз кIанзава, жувавай жезмай кьван вахтунда зун къавах тарцел кьил чIугваз фида, адаз герек куьмекни гуда, амма къайгъусузарни тIебиатдив къадирлудаказ эгечIун чарасуз тирди гъавурда гьатнайтIа хъсан жедай.

Райсудин Набиев