Музыкадин устадар
Лезги мани, лезги макьам, лезги кьуьл. Алатай асирдин иллаки кьвед лагьай паюна и гафари чи бейнида кьетIен чка кьунвай. Радиодай цIийи мани ягъун ва я са цIийи аваз тамамарун чун патал халисан сувар тир. Гьакьван чна цIийи манийрихъни цIийи авазрихъ еке гьевесдивди яб акалдай. Эхиримжи вахтара майдандиз акъатнавай цIийи манийрини макьамри, гьакI абур тамамарзавай музыкантрини манидарри чи гуьгьуьлар дериндай хазвайдини сир туш, амма къенин суьгьбет ахьтинбурукай туш.
Саки 40 йис идалай вилик Дагъустандин радиодай лезги чIалал гузвай концерт башламишайла, лезги передачайрин диктор Айдунбег Камилова сифте яз чIагъандал тамамарзавай “Къуба къенфетар” макьамдихъ яб акалун теклифнай ва ам тамамарзавайдини музыкант Къадиров Абдул тирди лагьанай. А вахтара заз, вичи лугьудайвал, ширин стхади икI сересдаказ музыка тамамарзавайди ва гьа са вахтунда тамамарзавай макьамар Дагъустандин радиодин Къизилдин фондуна гьатнавайди тайиндаказ чидачир. Лап са куьруь вахтундилай заз и кIвалах тамамвилелди ашкара хьана, зи дустуни тамамарзавай неинки са и макьам, гьакI хейлин маса макьамарни Даградиодин къизилдин фондуна гьатнавай эхир.
1973-йисуз Кьурагьрин юкьван школа куьтягьай А.Къадирова Ватандин вилик вичин аскервилин пак буржи кьилиз акъудна. Дербентдин музыкадин училище акьалтIарайдалай кьулухъ 40 йисалай виниз девирда ада райцентрадал, Пионерринни школьникрин кIвале кардик квай чIагъан ягъиз чирзавай кружокдиз регьбервал гузва. И йисара Абдул муаллимдин гъилик чирвилер ва чпи музыкадин рекье гегьенш камар къачур жегьилрин кьадардикай лугьуз четин я. Къе абуру чи халисан лезги музыкадик чпин зегьметдин лайихлу пайни кутазва. Имни, гьелбетда, Абдул муаллимдин гьар йикъан чалишмишвилерин нетижа тирдал шак алач.
Дугъриданни, акьалтзавай несил ватанпересвилин руьгьдаллаз тербияламишун, адаз дериндай чирвал гун, диде-бубадиз, хизандиз, хайи Ватандиз вафалу веледар яз тербияламишун, абуруз баркаллу зегьмет кIанарун ва ихьтин важиблу маса месэлайриз кьетIендаказ фикир гун чи умуми буржи я.
Абдул муаллимдин хизанди лагьайтIа, и пак буржи чпин къуватар гьайиф татана кьилиз акъудзава. Адан уьмуьрдин юлдаш Лаида Жалаловнадини вичин вири уьмуьр муаллимвилин четин, амма баркаллу тир пешедиз бахшнава. Ингье 50 йисав агакьна девирда ада Кьурагьрин 2-нумрадин юкьван школада сиф-тегьан классрин муаллим яз зегьмет чIугвазва. Алатнавай йисара Лаида Жалаловнади уьмуьрдин шегьредал акъуднавай аялрин кьадар, белки, агъзурдалай виниз алатнава жеди. Ам алай вахтундани вичи хкянавай уьмуьрдин пешедал кьадарсуз ашукь я.
Абурун хизандай тир чIехи руш Жемилядини муаллимвилин пеше хкягъун, гьелбетда, дуьшуьшдин кар туш. Ингье цIуд йисалай виниз девирда Жемиля муаллимдини Кьурагьрин 2-нумрадин юкьван школада акьалтзавай несилдиз чирвилер ва тербия гунин карда намуслувилелди зегьмет чIугвазва. Гьа са вахтунда ада школадилай къеце кIвалах тухунин рекьяй школадин директордин заместителвилин везифаярни кьилиз акъудзава. Акьалтзавай несилдин бахтлу гележег патал зегьмет чIугвазвай Жемиля муаллимдихъни кIвалахда агалкьунар хьун чи мурад я.
Са хизанда — пуд муаллим. Акьалтзавай несилдин бахтлу гележег патал абуру чпин вири къуватарни чирвилер жумартвилелди серфзава. Чпи зегьмет чIугвазвай коллективрин патайни пуд муаллимдизни кьетIен гьуьрмет ава. Абдул муаллимдин чешнелу зегьмет мадни кьетIендаказ къейд авуналди, заз адаз шиирдин са бендни бахш хъийиз кIанзава:
Несил патал зегьмет чIугваз датIана,
Зур асирдин баркаллу рехъ атIана.
Сад Аллагьди бахтунин пай ганатIа,
Мурад я чи акун хурал чIагъан,дуст,
Гьамишанда сивик хъвер квай, жаван дуст.
Абдула Семедов
