СтIал Сулейманан райондихъ эхиримжи йисара агропромышленный комплексдин хилени хъсан нетижаяр жезва. И кардиз муниципалитетда инвестицийрин проектар кардик кутуни екез куьмекзава.
Райондин хуьруьн майишатдин карханайрихъ, лежбервилинни фермервилин ва кьилдин ксарин куьмекчи майишатрихъ 2025-йисни гьар са хиляй агалкьунар аваз акьалтIардай къаст ава.
И йикъара чун райондин хуьруьн майишатдин ва суьрсетдин управленидин кьилин пешекар Гьамидин Абдулкъафаровахъ галаз гуьруьшмиш хьана, адавай карханайра кьиле тухузвай кIвалахрикай суьгьбет авун тIалабна.
Малум хьайивал, районда икьван чIавалди 23 200 тонн ичер, 2400 тонн чуьхверар, санлай 39 500 тонндилай виниз емишар кIватI хъувунва. Ичер ва чуьхверар кIватI хъувун давам жезва.
Лугьун лазим я хьи, алатай йисуз районда 40 086 тонн емишар кIватI хъувунай. ЦIи карханайрихъ емишрин 41 000 тонндилай виниз бегьер вахчудай къастни ава, мумкинвилерни.
Емишар кIватI хъувуникай рахадайла, Гьамидин Абдулкъафарова ихьтин са карни къейдна. Алай йисуз Дагъустандин лежберри 6000 тонн хурмаяр кIватI хъувун пландик кутунва. Хурмадин тарифдин бегьер гьасилай районрин арада Дербент ва Мегьарамдхуьруьн районрихъ галаз санал СтIал Сулейманан районни ава. Районда «шиш бурун», «хиакуме», «хачия» ва «сидлас» сортарин хурмайрин хъсан бегьер гьасилнава. Еридиз хъсан ва экологиядин жигьетдай михьи суьрсет муьштерийрин патай еке игьтияжни ава.
— Алай вахтунда райондин хуьруьн майишатдин карханайрин вилик акъвазнавай кьилин везифайрикай сад къведай 2026-йис патал никIера зулун магьсулрин тумар цана вахтундамаз акьалтIарун я, — давамарзава ихтилат Гьамидин Абдулкъафарова. — И рекьяй кIвалахар план-графикда къалурнавайвал кьиле физва.
Малум хьайивал, зулун тумар цун патал 800 гектардин чил вахтундамаз гьазурна. Пландин бинедаллаз зулун магьсулрин тумар 750 гектарда цада.
Кьилдин карханайрикай рахайтIа, «Новый путь» СПК-да 50 гектарда ва «Зардиян» ООО-да 50 гектарда къуьл цун лазим я. СПК-да и кIвалах кьилиз акъудна акьалтIарнава, «Зардиян» ООО-да тумар цунин кIвалахар давам жезва.
Асул гьисабдай малдарвилел машгъул тир «АлиЯк» ООО-дини магьсулдарвал вилик тухуник еке пай кутазва. Кьилди къачуртIа, карханада гьар йисуз мал-къарадиз ем ва векьер патал гзаф майданра мухан ва векьин тумар цазва. ИкI, къведай йисан бегьер патал «АлиЯк» ООО-да 400 гектарда мух ва 300 гектарда «тритиколи» векьин фин вегьена акьалтIарнава.
Гьамидин Абдулкъафарова чаз лагьайвал, «АлиЯк» ООО-ди цадай тумар чпи гьазурзава.
Санлай къачурла, райондин АПК-дин хиле 2 СПОК, хуьруьн майишатдин 24 кархана, 20 000-далай виниз кьилдин ксарин куьмекчи майишатар кардик ква, 900-далай виниз арендаторри кIвалахзава. Им еке къуват я. Гьавиляй инанмишвилелди лугьуз кIанзава хьи, государстводин патай вахт-вахтунда куьмек агакьзавай, инвестицийрин проектар уьмуьрдиз кечирмишзавай ва чилин къадир авай зегьметкеш инсанар яшамиш жезвай райондихъ алай йисузни, гележегдани АПК-дин хиле виниз тир нетижаяр, кIвалахда агалкьунар жеда.
Хазран Кьасумов
