Ахцегь районда цадай 2100 гектардин майданар ава, абурукай 526 га — Мегьарамдхуьруьн райондин чилерал. Гъилевай йисан бегьер патал шаз райондин магьсулдарри, 550 гектарда зулун тумар цун лазим яз, абур анжах 401 гектарда кутуна. Кьилди къачуртIа, Хуьруьгрин хуьруьн “Мурад” КФХ-да — 40 га ва Луткунрин “Самурли” СПК-да — 126 га къуьл, “Луткунский” СПК-да — 40 га мух, “Хрюгский” СПК-да 15 га мухни 50 га къуьл цана.
Цик квачир чилерин магьсулдарвал асул гьисабдай тIебиатдин шартIарилай аслу я. И жигьетдай цIинин йис, шазан ва виликан йисарив гекъигайла, къулайди хьана. Герек вахтунда марфар къуникди къацар хъсандиз экъечIна. Иесийри чпин магьсулар гьайванрикай хвена. Гьавиляй нетижаярни писбур туш. Алай вахтунда санлай 100 гектардилай артух майданрай зулун магьсулар кIватI хъувунва. Бегьерлувили гьар са гектардай юкьван гьисабдалди 18 центнер тешкилзава. Нагагь чи магьсулдарриз виниз тир еридин тумар цадай ва вахт-вахтунда агротехникадин чарасуз серенжемар (миянардай шейэр, зиянлу гьашаратринни азаррин вилик пад кьадай химикатар ишлемишун…) кьиле тухудай мумкинвал авайтIа, пешекарри гьисабзавайвал, бегьерлувал гьар са гектардай 25 центнердив агакьдай. Четинвилерикай рахайтIа, инал чи магьсулдарриз чил къарагъардай, гьялдай, тумар цадай, гьакI бегьер кIватI хъийидай техника авачирди (багьа къиметрай кирида кьазва) къейдна кIанда.
Алай вахтунда магьсулдарар бегьер кIватI хъувунин яцIа ава, и кар июлдин эхирдай бегьем жеда. Ахпа абурун вилик цанар цунин везифа ква.
Разивилелди лугьун, цIи сифте яз Хинерин хуьруьн “Сурхаев” ИП-ди Бабаюрт зонада 70 гектарда прунз ва 45 гектарда люцерна векь цана. Хъсан нетижаяр гуьзлемишзава. Алафрикай рахайла, гъилевай йисуз райондин вири жуьредин майишатра 25 агъзур тонн векъи алафар кIватIун планламишнава. Адакай гьелелиг 14 агъзур тонн гьазур я. И кIвалах активнидаказ давам жезва.
Еке умуд районэгьлийри цIи, бегьерлу йисуз, емишрикни кутунва: тахминан 13 агъзур тонндилай артух бегьер гуьзетзава. Кьилинди ам я хьи, лежберрин къазанжияр бегьер вахтунда ва дуьз къведай къиметрай маса гуз хьунилай аслу я. Умуд кутаз кIанзава, цIи райондин руководстводи, УСХ-дин пешекарри халкьдин яшайишдин метлеб авай и месэладин патахъай къайгъударвал ийида.
Дашдемир Шерифалиев
