Гуьзел гатфарин вахт тир. Югъ няни хьанвай. Лезги театр галай патахъ халкь ахмиш жезвай. Пуд дишегьли кассадив агакьайла, чпиз билетарни къачуна, театрдин дараматдин фойедиз гьахьна. Зи патав атана салам гана, хабар кьуна: “Яраб и къенин тамашада Гьемзебега иштиракзаватIа? Чи виридан рикI алай актёрди яратмишзавай къаматар гзаф бегенмиш я. Иллаки “Гъуьлуьн диде” тамашада ам пара зурбадаказ къугъвазва”.
— Гьелбетда, Гьемзебег гьа и тамашадани лап хъсандаказ, викIегьдаказ кьилин ролда къугъвазва, синьор Хорхедин къамат яратмишзава, ада халкьдик еке ашкъи кутазва, — жаваб гана за…
Гьемзебег Эмиралиев Лезги театрдиз кIвалахиз атана са акьван вахт туштIани, адакай халкьдин рикI алай артист хьанва. Алай вахтунда СтIал Сулейманан тIварунихъ галай лезгийрин госмуздрамтеатр Дагъустандин театррикай лап хъсанбурукай сад я лагьайтIа, зун ягъалмиш туш. Исятда дарамат дуьзгуьн гьалдиз хканва, актёрриз къулайвилер яратмишнава. Гьавиляй театрдин коллективдини рикIивай зегьмет чIугвазва, еке агалкьунар къазанмишиз чалишмишвалзава. Чпихъ актёрвилин пешедин тежриба, вини дережадин бажарагъ, халкьдин арада машгьур хьанвай актёрар ина тIимил авач. Абурун жергеда къени инсан, гъвечIи-чIехиди чидай, коллективдин арада гьуьрмет авай бажарагълу актёр Эмиралиев Гьемзебегни ава. “Зи уьмуьрдин важиблу метлеб хайи Лезги театрдиз лап рикIивай къуллугъ авун я. Зун вири къуватар, чирвилер, такьатар театр вилик тухунин карда серф ийиз гьазур я”, — лугьузва актёрди.
Къилихдин асул ери башчивал ятIани, мадни хъсан артист хьунин рекьяй жавабдарвал аннамишзавай Гьемзебега, театрдин сегьнедал гьар жуьредин ажайиб ролар къугъваз, жуьреба-жуьре жанрайрин тамашайра иштиракиз, вичин кIвалахдин рекьяй патав гвай амай актёрарни анжах са кардал — агалкьунар къазанмишунал руьгьламишзава. Лезги театрдиз атай сифте йикъалай Гьемзебега классикадин пьесайра къаматар яратмишна. ИкI, Идрис Шамхалован “Периханум” тамашада сифте яз Мусадин ролда къугъуни вич алакьунар авай, гележегда устад артист жедайдан умудлувал ганай. Гила, театрдин сегьнедал цIудралди гуьзел къаматар яратмишиз, Гьемзебег Эмиралиева и кар мад ва мад сеферра тестикьарнава. Адан бажарагълувал гзаф рангаралди нур гузвай хважамжамдиз ухшар я. Актёрди сад хьтин устадвилелди, гьам кьуьзуьдан, гьам жегьилдан, хъсан ва пис къилихрин инсанрин къаматрал “чан гъизва”. Адалай жуьреба-жуьре миллетрин векилрин кьетIенвилер къалуриз алакьунни адан тежриба ва бажарагълувилин жумартвал субутзавай лишанрикай я.
Чи лезги драматургрин пьесайрин бинедаллаз эцигнавай тамашайра актёр Гьемзебег Эмиралиев къугъвазвай ролар иллаки къуватлубур ва таъсирлубур хьанва: Мелик — “Етим Эмин” И.Гьуьсейнован, Мусаиб — “Дагъустандай тир Гомер” С.Саидгьасанован, Мусафир — “Пуд югъ” А.Исмаилован, Казбек — “Марфадин стIалар” Х.Хаметовадин ва гзаф масабур. Актёр театрдин репертуарда авай саки вири тамашайра къугъвазва, чIехи пай — кьилин ролра.
“Кар алакьдай, къешенг акунар авай актёрдиз кинойрани къугъваз теклифзава. Майдин вацра Дагъустандин халкьдин шаир СтIал Сулейманан уьмуьрдикай ва яратмишунрикай документальный фильмда чIехи шаирдин ролда къугъвана. Гьемзебег Эмиралиева театрдиз атай сифте йикъалай сегьнеда кIвалахунин сирер чирна. Лезги, урус, азербайжан, гуржи, осетин ва къецепатан маса уьлквейрин — яни жува яратмишзавай къамат гьи миллетдин векилдиз талукь ятIа, гьа халкьдин хесетар, къилихар, адетар, тарих лап рикIивай чирзава актёрди. Гьавиляй ада яратмишзавай гьар са къаматдихъ вичиз хас тир кьетIен рангар ава ва тамашачийризни кIевелай таъсирзава”, — лугьузва театрдин кьилин режиссёр Казбек Думаева.
Халкьдин вилик артистдин жавабдарвал екеди тирди аннамишзавай Гьемзебега галатун тийижиз зегьмет чIугвазва. Ам са шумуд йис я режиссёрдин куьмекчини яз, вичел тапшурмишай гьар са кIвалах намуслудаказ кьиле тухузва. Алай вахтундани ам вичин руьгьдин къуватар ачухиз, цIийи къаматар арадал гъунал машгъул я. Яратмишдай къуватри цуьк акъуднавай, халкьдин рикI алай Эмиралиев Гьемзебегахъ чаз, Лезги театрдин коллективдиз, мадни еке агалкьунар хьана кIанзава.
Эминат Заирбегова,
Лезги театрдин литературадин
ва драмадин паюнин заведующий
