Уьлкведин дибдин Закондик — Конституциядик лап герек тир, алай аямдин гьакъикъатди истемишзавай дегишвилер кухтуникай рахунар физ са шумуд варз хьана. Коронавирусдини халкьди сес гудай югъ са тIимил яргъал вегьена. Идакай Россияда кьиле физвай хъсан крари, дегишвилери рикI чIулаварзавай къецепатан ва гьакI къенепатан таблигъатчийри интернет, социальный сетар ва маса чешмеяр ишлемишиз, Конституциядик кухтазвай дегишвилериз сес гумир лугьуз пара лагълагъар яна. Гьайиф хьи, бязи чи инсанри абурун къундармаяр, лагълагъар гьакъикъатдайни кьуна. Амма агъзурралди, миллионралди Ватан, адан гележег кIани инсанри Конституциядик кухтазвай дегишвилерин тереф хвена ва абур герекбур, важиблубур яз гьисабна.
И карни 25-июндилай уьлкведин вири регионра сечкийрин участокар ачухуни, агьалийри сес гуни успатна. Москвада ва Нижний Новгородда са миллиондилай гзаф сечкичийри онлайн жуьреда сес гана. Рекьер авачир, центрайривай яргъара авай, кIвалахзавай, яшамиш жезвай инсанри вахтундилай вилик сес гана. Дагъустандани агьалийриз гьахьтин мумкинвал яратмишна, Ахвах, Ботлих, Гергебиль, Гумбет, Гуниб, Рутул, Унцукул, ЦIумада ва Шамиль районра вахтундилай вилик сес гудай сечкидин 106 участок кардик кутуна.
Дагъустан Республикада алай йисан 25-июндилай сечкидин 1809 участокди кIвалахна. Абур вири технологиядин тадаракралди, информациядин материалралди, дезинфекция ийидай шейэралди, ручкайралди, эквер хкахьайтIа лагьана, запасдин техникадалди ва лазим къвезвай вири затIаралди таъминарнавай. ИкI тирди зазни вилералди акуна. Зун Махачкъала шегьердин 29, 50, 56-нумрайрин юкьван школайра, журналринни газетрин комплексда (издательствода) ачухнавай сечкидин участокриз фена ва тестикь хьана. Сечкидин комиссиядин членрал чеб вирусдикай хуьдай халатар ва маса партал алай. Сес гуз къвезвай инсанриз Роспотребнадзорди истемишзавай вири жуьредин шартIарни тешкилнавай.
Сечкидин участокар экуьнин сятдин 8-даз ахъайзавай ва нянин сятдин 8-даз агалзавай. Вири вахтунда сес гузвай гьалдал гуьзетчийри, полициядин къуллугъчийри гуьзчивал тухузвай. Гьелбетда, сифте йикъара сечкидин участокрик са артух инсан квачир. Июндин 27, 28, 29, 30 лагьай йикъара сечкичийрин кьадар артух хьана. РД-дин сечкидин комиссиядин делилралди, 29-июндиз респубикадин сечкичийрикай 13 процентди Конституциядик кухтазвай дегишвилерин тереф хуьн патал сес ганвай.
1-июль уьлкведа ял ядай югъ яз малумарнава. Хушвал авай вири агьалийри сес гун патал. Чун экуьнилай издательствода кардик квай сечкидин участокда ава. Сятдин 9-далай инсанар къвез эгечIна. Хизан-хизандивди. Са сятдин вахтунда вишелай виниз инсанри сес гана. Чна куьруь суьгьбетар авур яшлубуруни, жегьилрини, иллаки дишегьлийри, Конституциядик кухтазвай дегишвилер хизандин, яшлубурун, жегьилрин, аялрин тереф хуьзвайбур, гележегда кIелдай, кIвалахдай мумкинвилер гузвайбур, агьалийрин сагъламвилин къаравулда акъваззавайбур тирди къейдна.
Уьлкведин ва республикадин вири регионра, районра, хуьрера сес гунин кар хъсандиз тешкилнавай. Идан гьакъиндай РФ-дин ва РД-дин сечкидин комиссийриз датIана къвезвай малуматри тестикьарна. Сифтегьан делилралди, 30-июндиз 25 миллиондилай виниз сечкичийри сес ганвай.
1-июлдин нянин сятдин 8-даз вири уьлкведа сечкидин участокар агал хьана ва къе Конституциядик дегишвилер кухтуниз талукь яз гайи сесерин сифтегьан нетижаярни чир жеда.
Хийир Эмиров
