Алатай гьафтеда Москвада “Азбука-2000” издательстводи гьазурнавай Омар Хайяман фарс чIалай лезги чIалаз таржума авунвай рубаийрин “СукIра” тIвар алай кIватIал Махачкъалада авай “Мавел” типографияди чапдай акъудна. Рубаияр таржума авурди ва кIватIал туь­­кIуьрайди Мансур Куьреви я, ам ви­чин­ камаллу буба Абдулгьамидан ва ис­тек­лу диде Пакизатан экуь руьгьериз бахшнава. КIватIалда, санлай къачурла­, 366 рубаи гьатнава.

М.Куьревиди кIватIалдин сифте гафуна кхьенвайвал, “са бязибуруз Хайяман гафарай тек са чехир аквада. АкI аквазвайбур Хайяман гъавурда ерли та­кьун­вайбур я. “Чехир” Хайяман шиирра и дуьньядин гъахъсузвиликай катдай са мумкинвал я. Чехир хъвана кIан­да ла­­гьайла, Хайяма вичин девирдин алчахриз ва крариз кьатIунзавай вилералди килигайла, абур гьахъ кIандай ин­сан­ди­вай эхиз тежедай, гьахъсуз затIар я лагьай гаф я”.

“Хайяман девирда хьиз, гилани руьгьдин ва жасаддин лукIвилиз къимет хъхьанва. ГьакI хьайила, вичин девирда­ дуьньяда виридалай зурба математик ва астроном хьайи Хайяман дуьньядин гьаларикай фикирар, адан жавагьирар хьтин рубаияр кIелна, чна чи рикIел мад сеферда хкайтIа ва абурукай веревирдер авуртIа, заз чиз, садазни зиян жедач…”, — кхьизва кIватIал туькIуь­райда.

Чна агъадихъ Мансур Куьревидин “тахсир” хьана лезги чIалал рахай Хайяман “СукIра” кIватIалдай къачунвай са шумуд бенд гузва.

Чира крар дуьз уьмуьрдив чеб дуьз кьадай.

Гьахьтин кьве кар лугьун за ваз, жува кьатIай:

Гишила хьухь, акатай затI нез жедалди;

Кьилди хьухь вун, акатайдан жедалди  тай.

 

Ялакь1, дамах гвай авамрин арада

Хьухь вун лам хьиз — ваз секинвал  аквада­:

Чеб ламар яз, лам туширди акурла,

Абур, къив гуз, “кафир” лугьуз, рахада.

 

Ажугъдалди2 рахун ваз хас хесет хьанва,­

“Вун кафир я”, — заз лугьун ви адет хьанва­.

Зун гьахьтинди язва жеди, амма лагь кван:

ГьакI лугьудай — гьа ихтияр ваз куь ганва?­

 

Садаз къведач атирдин ни цуькверикай,

Сада ширин вирт хкудда серкIверикай.

Садан рикIяй гайи куьлуь затI акъатдач,

Садаз рикI це — ам гьяз3 текъвез жеда вакай.

 

Ина вири къачуз ва гьакI гуз жезава,

И уьмуьр чал ачухдаказ хъуьрезава:

Жув маса гун дуьз туш лугьуз, гьар сад чакай

Вич къачудай алверчидихъ4 къекъвезава.

 

Са Жунгавди5 чка кьунва вичиз цава,

Са жунгавдин кIула, пар яз, и чил ава6.

Чилин чIурал, арадавай кьве жунгавдин,

Агъзурралди ламари вахт рекьизава.

______________________________________________

1 Ялакь — масадбур бегенмиш авачир; урус чlалалди: “высокомерный”, “надменный”.

2 Ажугъдалди — хъел кваз са кlвалах авун; урус чlалалди: “со злобой”.

3 Гьяз татун — хуш яз тахьун.

4 Алверчи — урус чlалалди: “торговец”.

5 Жунгав — инал цава авай гъетерин урус чlалалди “Телец” лугьудай кlватlал­ди­кай ихтилат физва.

6 Хайяман девирда авай махара чил са жунгавдин кlула авайди я лугьузвай.

«Лезги газет»