Газдихъ галаз алакъалу яз

Дагъустанда яшайишда ишлемишзавай газдихъ галаз алакъалу чIуру дуь­шуьш­рин кьадар кьве сеферда тIимил­ хьанва. Идакай РД-дин ЦУР-дин те­ле­грам-каналди раижзава.

Кьилди къачуртIа, чешмеди хабар гузвайвал, алай йисан эвел кьилелай инихъ (22-октябрдин делилралди) Дагъустанда яшайишдин газдихъ галаз алакъалу 21 дуьшуьш хьанвайди къейднава, иник кIва­лера ГВС (газовоздушный смесь) хъиткьинунин ва зегьерламиш хьунин дуьшуьшарни акатзава. Им, алатай йисан и муддатдив гекъигайла, 58 процентдин агъуз­ тир рекъем я. Раижзавайвал, 2023-йисуз ихьтин 44 вакъиа хьана, 2024-йисуз лагьайтIа, — 50.

Виридалайни гзаф дуьшуьшар газ хъиткьинунихъ ва угардин газдалди зегьерламиш хьунихъ галаз алакъалу я. Чешмеди дуьшуьшар арадал атунин себебарни къалурнава:

— тадаракар ишлемишунин къайдаяр чIурун;

— газдин сетрихъ чпи чпиз галкIурун (самовольно);

— гурмагъдин кIвалах чIур хьун, гум чIугун (тяга) кьиле фин тавун ва икI мад.

Агьалийриз ихьтин меслятарни гузва:

— тадарак дуьз яни, тушни ахтармиша;

— пешекарар галачиз дегишвилер тва­мир;

— пешекаррин иштираквал аваз, профилактикадин килигунар кьиле твах.

Пешекарри рикIел гъизва: хатасузвал­ таъминарун патал йиса са сефердилай тIимил тушиз газдин тадаракдиз технический жигьетдай къуллугъ авунин серенжем кьиле тухун чарасуз я. Къейдзавайвал, и кар патал газдин къуллугъдихъ галаз икьрар кутIунна кIанда.

Вахт какадар тийиз, пешекарар килигуни тадаракар чIур хьун вахтундамаз винел акъудиз ва газ акъатун мумкин тир дуьшуьшрин вилик пад кьаз куьмекда.

Дагъларай — къишлахриз

Дагъустанда дагъдин уьруьшрай дуьзенлухдиз миллионни пуд виш агъзурдав агакьна хипер ва цIегьер куьчарна кIанзава. Идакай РД-дин хуьруьн ­майишатдин ва недай суьрсетдин минис­­­­терстводин телеграм-каналди хабар ­гузва.

Алай вахтунда Кочубейдин, Къизлярдин, Бабаюртдин, Къизилюртдин, Дербентдин зонайра хъуьтIуьн уьруьшрив тахминан 850 агъзур гьайван агакьнава. Абурукай 118 агъзур автомобилрин  куьмекдалди куьчарна, 430 агъзур — рекьерай гьалуналди.

Дуьзенлухда гьеле еке карч алай      10 агъзур гьайван ва 1,5 агъзур балкIан ава.

Чешмеди гьа са вахтунда раижзавайвал, малдарри ноябрдин эхирдалди суьруьяр тамамдиз куьчарун пландик ку­тунва.

Рекьериз талукь яз

Дагъустанди 2026-йисуз рекьер ремонт авун ва хуьн патал гзаф такьатар харжда. Идакай «Дагъустандин экономика» телеграм-каналди кхьизва.

ИкI, чешмеди хабар гузвайвал, Да­гъустандин финансрин министерстводин делилралди, алукьдай йисуз рекьерин фондунин кьадар 24,6 миллиард манатдикай ибарат жеда. 2025-йисуз и рекъем 19,7 миллиард манатдиз барабар тир.

Гьа са вахтунда, чешмеди раижзавайвал, 2024-йисуз республикада 400 километрдилай гзаф рекьер ва 18 муьгъ къайдадиз хкана.

ХъуьтIуьн шартIара

ХъуьтIуьн муддатда Дагъустандин рекьерал хатасузвал таъминарун патал рекьерин 243 уьлчме техника желбда. Идакай, РД-дин транспортдин ва рекьерин майишатдин министрдин везифаяр вахтуналди тамамарзавайди тир М. Тагьиро­ва махсус мярекатдал авур къейдерал асаслу яз, республикадин кабминдин те­леграм-каналди хабар гузва.

Абурук ихьтин  такьатар акатзава:

—  рекьерин 44 комбинированный машин,

— 38 автогрейдер,

— 57 бульдозер,

— 23 автопогрузчик,

— 25 экскаватор,

— 56 автосамосвал.

Санлай къачурла, эксплуатациядин тешкилатрин 565 къуллугъчи кIвалах кьиле тухун патал гьазур я: механизато­рар, рекьерал кIвалахдай фялеяр ва ин­женервилинни техникадин работникар.

Гьазурайди — Муса  Агьмедов