Куьлегар вахкана

И йикъара РД-дин зегьметдин ва яша­йишдин рекьяй вилик финин министр ­Мегьамедзагьид Кихасурова гзаф аялар авай кьве хизандив цIийи «ГАЗель» мик­роавтобусрин куьлегар вахкана. Идакай ведомстводин сайтди хабар гузва.

ЦIийи улакьрин сагьибар хьайи и кьве хизан 10 ва адалай виниз аялар авайбур я. Микроавтобусра, абур гьалзавайбурни кваз, 14 кас гьакьзава.

Чешмедин малуматралди, тIимил къазанжи къвезвай, гзаф (10 ва адалай артух) аялар авай хизанриз государстводин куьмекдин и серенжем республикада 2022-йисалай тайинарнава. Куьмекдин и серенжемдикай 2022-йисалай инихъ гзаф аялар авай 20 хизанди менфят къачунва.

12 агъзур далай

«Газпром межрегионгаз Махачкала» компаниядин «ифей линиядин» операторри сад лагьай зур йисуз 12 агъзурдалай гзаф меслятар ганва. Идакай «Дагъустан патал газ» телеграм-каналди раижзава.

Контакт-центради гьар юкъуз респуб­ликадин агьалийрилай 50-60 арза кьа­бул­нава. Виридалайни гзаф агьалийри­ газ ишлемишунай гузвай гьакъидин пата­хъай­, гьахъ-гьисаб тухузвай идарадив­ счетчикрин рекъемар агакьардай къай­дайри­кай, кIвалер газдалди таъминару­нин ва техни­ческий жигьетдай газдин та­даракдиз­ къуллугъ авунин гьакъиндай икь­рарар ку­тIунзавай шартIарикай хабарар кьазва.

Компаниядин регьбер Ризван Мурадова къейдзавайвал, абонентриз ерилудаказ къуллугъ авун кар алай месэлайрикай сад я. Контакт-центради неинки меслятар, гьакIни центрадиз къвезвай арзайриз къиметни гузва. Нетижада и карди фикир желб авун лазим тир месэлаяр алай участокар дуьм-дуьздаказ тайинардай ва абур арадай акъудун патал серенжемар кьабулдай мумкинвал гузва. Адан гафаралди, и къайдада эгечIуни компанийрин кIвалах датIана тамамди авун таъминарзава.

«Газпром межрегионгаз Махачкала» компаниядин «ифей линиядин» номер ихьтинди я: 8 800 200 98 04.

Чагъайрикай малумат

Дагъустанда алай йисан сад лагьай паюна дуьньядал 21 385 аял атана, абурукай — 10 592 гадаяр ва 10 793 рушар я. Идакай РД-дин здравоохраненидин министерстводин телеграм-каналди хабар гузва.

Къейдзавайвал, винидихъ къалурнавай аялрин кьадардикай 186 кьветхверар я, пуд дуьшуьшда лагьайтIа, пуд аял санал хьана.

Чешмеди раижзавайвал, алай вахтунда, дидедиз хьайила, бедендин заланвал гьатта 500 граммдилай башламиш жезвай аялрин сагъламвал мягькемарун патални къайгъу чIугвазва. Хабар гузвайвал­, Да­гъустандин духтурри къутармишай чагъа­дин бедендин заланвал виридалайни гъве­чIиди хьайи дуьшуьш 480 грамм я.

Шекердин диабет

Алай вахтунда Дагъустанда шекердин диабетдикди начагъ 48 агъзурдалай гзаф агьалияр ава. Идакай республикадин А.В. Вишневскийдин тIварунихъ галай клиникадин азарханадин телеграм-ка­налди раижзава.

Чешмеди къейдзавайвал, абурукай са кьадар паюни гьар йисуз сагъламвал мягькемар хъийидай серенжемар винидихъ тIвар кьунвай РКБ-да эндокринологиядин отделенида кьиле тухузва.

Диабетдин начагъвилин вилик пад кьадай чараяр (профилактика) «сифтегьан жуьрединди» (адан макьсад — начагъвал вилик финиз рехъ тагун я) ва «кьвед лагьай жуьрединди» (диабетдин начагъвал авайдалай пис хьуникай виликамаз хабар гунихъ элкъуьрнавайди) хьун мумкин я.

Начагъвилерин вилик пад кьадай чараяр са жерге серенжемрикай ибарат я. ИкI, агьалийриз и жигьетдай къалурзавай меслят­рик сагълам тIуьнни акатзава. Витаминралди, минералралди девлетлу, кфетлу затIар квай суьрсет ишлемишна кIанда. Шекердал, углеводрал гуьзчивалун лазим я. Раижзавайвал, недай затIунин нормадик (рациондик) йод квай продуктарни кутуна кIанда, гьикI хьи, ам туьтуьнин цIумаруфдин кIвалах хъсанарун патал герек къвезва. ГьакIни чешмеди гъизвай делилралди, иш­лемишна кIандай затIарик гьуьлуьн суьрсет, йод кутунвай кьел ва мсб. акатзава.

Ибурулайни алава яз, гьафтеда 2-3 сятдилай тIимил тушиз физический актив­нивал авуни  бедендин заланвал нормадив­ кьадай гьалда хуьниз, тIуьр затIар иливарунин гьерекат хъсанаруниз куьмек гузва.

Йикъа 7-8 сятдилай тIимил тушиз сагълам ахвар авунни, зарар авай хесет­рикай кьил къакъудунни (пIапIрус чIу­гун…)­ начагъ­вилерин вилик пад атIудай чарайрик акат­завай серенжемрикай я. ГьакIни гьамиша, вахт какадар тийиз, медикар килигна кIанда.

Гьазурайди — Муса Агьмедов