Артух хьанва

Теплицайра салан майваяр гьасилунал гьалтайла, Дагъустан инанмишвилел­ди Россиядин кIвенкIвечи вад региондик акатзава. Эхиримжи 10 йисан къене рес­публикада теплицайрин мулкарин­ кьадар 28 сеферда артух хьанва — 25 гектар­дилай 700 гектардилай виниз. Идакай РД-дин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министерстводин телеграм-каналди хабар гузва.

Чешмеди къейдзавайвал, гзафни-гзаф­ теплицаяр авай муниципалитет­рин арада Къарабудахкент (280 гектар), Къая­кент (148 гектар), Къизилюрт (60 гектар), Леваши (45 гектар), Дербент районар ва Ма­хачкъаладин къерехар (саки 60 гектар) ава.

Хабар гузвайвал, 2024-йисуз Дагъус­тандин теплицайра 85 агъзур тонн салан майваяр гьасилна, абурукай 22,5 агъзур тонн афнияр я, амайди — помидорар.

Республикади винидихъ вичикай ихтилат физвай продукциядалди къенепа­тан игьтияжар тамамдаказ таъминарзава­, гьакI Россиядин са жерге шегьерризни­ ракъурзава. Жегьре рангунин­ помидорар Дагъустандин кьетIен дамах­ я. И жуьредин салан майваяр еке тIямлу­вилелди тафаватлу жезва ва абурухъ вири Россия­да еке игьтияж ава.

Дагъустанди и продукциядалди неин­ки вич таъминарзава, гьакI и жигьетдай Россиядин недай суьрсетдин хатасузвал хуьнин кардани важиблу роль къугъвазва.­

1,2 млрд манат

Дагъустанда энергетикадин объектар­ чимивилелди таъминардай вахтуниз гьазурвал акуниз 1,2 миллиард манат ра­къур­­да. Идакай, РД-дин энергетикадин ва та­риф­рин министрдин заместитель Ра­жаб Набиеван гафарал асаслу яз, рес­публика­дин Гьукуматдин телеграм-ка­нал­ди хабар гузва.

Кьилди къачуртIа, Р. Набиева къейдзавайвал, 2025-йис патал технический жигьетдай къуллугъунин (техобслуживание) ва ремонт хъувунин программа тес­тикьарнава. И серенжемдиз, санлай къа­чурла, чара ийидай пулдин такьатрин кьадар тахминан 1,2 миллиард манатдиз барабар я. Хабар гузвайвал, программадин сергьятра аваз, даяхар, симер дегишарунин ва 6(10)/0,4 кВ-дин трансформаторрин подстанцияр туькIуьр хъувунин кIвалахар гьеле кьиле физва.

2027-йисалди РД-дин электросетдин комплексдин дурумлувал хкаждай программа уьмуьрдиз кечирмишда. Санлай къачурла, и серенжем кьилиз акъудун патал 9,8 миллиард манат пулдин такьатар ракъурда.

Хабар гузвайвал, «Россети Северный Кавказ» тешкилатди Россиядин энергетикадин министерстводихъ галаз санал вилик квай зулунни хъуьтIуьн муддатдиз гьазурвал акун патал алава яз 1,5 миллиард манат чара авунин месэладин винел кIвалахзава. Къейдзавайвал, и такьатар генани гужлу трансформаторар къачуниз, аварийный игьтиятар артухаруниз, гьакIни агьалияр электроэнергиядалди таъминарунин ери хкажун патал герек тадаракар къачуниз серфда.

ЦIийи тадарак

Республикадин медицинадин тади куьмек агакьардай  клинический азарханадин духтурри (РКБСМП коронарный (рикIив иви агакьарзавай) дамаррал операция кьиле тухудайла, УЗИ-дин алай девирдин методика ишлемишиз гатIуннава. Им азарханада цIийи тадарак кардик кутун себеб яз арадал атанвай мумкинвал я. Идакай РКБСМП-дин телеграм-каналди хабар гузва.

ИкI, вичин диаметр 1 мм-дикай ибарат­ тир ультрасесинин махсус датчик ивидин дамарда твазва, и карди духтурриз 5-7 декьикьадин къене герек тир делилар чирдай мумкинвал гузва — «арадал атанвай затIунин» (бляшка) состав, дамар гуь­тIуь хьунин дережа ва масабур. И карди стент лап гзаф кьадар дуьм-дуьзвал аваз эцигиз ва компьютердин диагностикадалди кьиле тухвай дуьшуьшда арадал атун мумкин тир гъалатIривай хуьз куьмекзава.

Хабар гузвайвал, ихьтин ахтармишуникай куьмек хьайи эвелимжибурукай тир агьали 62 йисан яшда авай итим я. Азарханадиз ам рикIин «ишемический» начагъвал аваз атанвай. ВСУЗИ-дин куьмекдалди духтуррилай адан дамаррин гьалдиз дуьм-дуьздаказ къимет гуз ва стент эцигун лап тIимил хаталувал ва вини дережадин нетижалувал аваз кьиле тухуз алакьна.

Коронарный дамарриз ВСУЗИ (внут­рисосудистое ультразвуковое исследование) авунин серенжем кардик кутун медицинадин идарадин кардиологиядин къуллугъ патал вилик финин еке кам я.

Гьазурайди — Муса  Агьмедов