Хабарар. Куьрелди

Гзаф аялар авай дидейриз

Алай йисан эвел кьилелай инихъ СФР-дин РД-да авай отделениди Дагъус­танда гзаф аялар авай 293 дидедиз яшлувилин пенсия вахтунилай фад тайинарнава.

Чешмеди къейдзавайвал, пуд аял авай дишегьлийривай пенсиядиз умумидаказ тайинарнавай вахтунилай пуд йис фад экъечIиз жезва — яни 57 йисан яшда аваз. Эгер дишегьлидихъ кьуд аял аватIа, адаз кьуд йис фад пенсиядиз экъечIдай ихтияр ава – 56 йисан яшда аваз. Чпихъ 5 ва адалай гзаф аялар авай дишегьлийривай лагьайтIа, пенсия гьеле 50 йисан яшда аваз къачуз жеда.

РД-дин Яшайишдин фондунин отделенидин управляющийдин везифаяр вахтуналди тамамарзавай А. Загьидовади рикIел гъизвайвал, гзаф аялар авай дидейри аялриз 8 йис жедалди тербия гун лазим я, гьакIни абурухъ 15 йисалай тIи­мил тушиз страховой стаж ва пенсиядин 30 коэффициент хьун лазим я. Раижзавайвал, пенсия фад къачудай ихтияр гьакIни «хвавилиз» («рушвилиз») кьабулнавай аялриз тербия гузвай дидейризни ава…

Хабар гузвайвал, аялрихъ йисни зуран вахтунда гелкъуьн (санлай къачурла, 6 йисалай артух тушиз) страховой стаждик кутазва. Сад лагьай аялдихъ гелкъуьнин муддатдай йисан къене пенсиядин 1,5 коэффициент тайинарзава, кьвед лагьай аялдихъ гелкъуьнай — 3,6 коэффициент, пуд ва кьуд лагьай аялрихъ гелкъуьнай лагьайтIа, — 5,4 коэффициент.

Идарадин сайтда генани къейдзавайвал, фадамаз пенсиядиз экъечIдай ихтияр гъвечIи чIавалай инвалид аялдин диде-бубадикай садазни ава (яни инвалид аял авай хизандай я дидедиз, я бубадиз, кьведакай садаз пенсиядиз фад экъечIдай ихтияр ава — М.А.). Ихьтин дуьшуьшда герек кьадар ИПК (индивидуальный пенсионный коэффициент) ва 15 йисалай тIимил тушиз страховой стаж аваз хьайила, аялдин дидедиз 50 йисан яшда аваз пенсия тайинарзава, бубадиз ла­гьайтIа, 55 йисан яшда аваз — адан стаждин кьадар 20 йисалай тIимил тушиз хьайитIа.

Сагъламвилин къайгъуда

Дагъустанда 2025-йисуз здравоохраненидин сифтегьан куьмек агакьардай 45 объект хкажда ва медицинадин 76 тешкилатда капитальнидаказ ремонт кьиле тухуда.

Кьилди къачуртIа, Дагъустанда «Яргъалди тир активный уьмуьр» милли проектдин сергьятра аваз, региондин 9 проект уьмуьрдиз кечирмишзава.

Абурун арада ихьтин проектарни ава: РД-дин здравоохраненидин сифтегьан куьмек агакьардай хел цIийикIа туькIуьр хъувун; рикIинни дамаррин начагъвилерихъ галаз женг чIугун; онкологиядин начагъвилерихъ галаз женг чIугун; шекердин диабетдихъ галаз женг чIугун; «С» гепатитдихъ галаз женг чIугун ва и начагъвал чукIунин къурхувал тIимиларун; тади гьалда медицинадин куьмек агакьарунин хел вилик тухун ва мсб.

Гьазурайди — Муса  Агьмедов